Türkiye Uzay Ajansı (TUA), Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın Uluslararası Uzay İstasyonu'nda sürdürdüğü 13 deneyde öne çıkan terimlere ilişkin "Deney Sözlüğü"nü paylaşmayı sürdürüyor.
TUA'nın sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda, söz konusu deneyler arasında yer alan "MESSAGE" ile "UzMAn" deneyleri ile bu deneylerle ilgili terimlerin açıklamalarına yer verildi.
Paylaşımda, "UzMan" deneyinde RNA-dizileme tanımının açıklaması "RNA, genlerin proteinlere çevrildiği bir moleküldür. RNA-dizileme ise hücre veya doku örneklerinde bulunan RNA moleküllerinin dizilerini belirlemek için kullanılan bir tekniktir. Bu teknikle farklı deneysel ortamların hücre veya dokuda oluşturulduğu gen ekspresyonu, yani genlerin ne kadar aktif olduğu kolaylıkla incelenebilmektedir. UzMan deneyinde ISS'in yerçekimsiz ortamının mikroalglerin metabolizmaları üstündeki etkileri hücresel ve moleküler düzeyde ilk kez incelenecektir." şeklinde yapıldı.
Yaşam destek sisteminin ise astronotların uzayda kalmasını sağlayan sistemler olduğu belirtildi.
Paylaşımda, MESSAGE kelimesiyle ilgili, (Microgravity Experiments on on the Space Station to Study Aging Efect) Uzay İstasyonu'nda Yapılan Mikrogravity Deneyleriyle Yaşlanma Etkilerini İncelemek anlamına geldiği ve bu terimin deneyin adını ve amacını temsil ettiği bilgisi verildi.
Diğer ifadelerin tanımlamaları ise şu şekilde yer aldı:
- Gen İfadeleri: Genlerin belirli bir çevresel koşula nasıl tepki verdiğini gösteren genetik bilgi
- Gen Bağlantı Analizi: Belirli genler arasındaki ilişkileri inceleyen bir analiz türü
- Apoptoz: Programlı hücre ölümü, sağlıklı hücrelerin kontrolsüz büyümesini önler
- Hücre Proliferasyonu: Yeni hücrelerin oluşturulması, mevcut hücrelerin bölünerek çoğalması
- İmmün Yanıt: Vücudun patojenlere (mikroplar, virüsler) karşı tepkisi.