ZÜLFÜ LİVANELİ KİMDİR?
Asıl adı Ömer Zülfü Livanelioğlu'dur. 20 Haziran 1946 tarihinde Konya'da dünyaya gelmiştir.
Livanelioğlu ailesinin büyük dedeleri Ömer Efendi 93 Harbi’nde Artvin’in Ermeni ve Rus işgaline uğraması üzerine Erzurum’a gelerek Ahmet Muhtar Paşa’nın ordusuna katılmıştır. Ömer Efendi Harput Redif Taburu’na mülazım rütbesiyle atanmıştır. Daha sonra burada çıkan çatışmada şehit düşmüştür. Ömer Efendi’nin tek oğlu olan Zülfü Efendi, Türkiye’nin muhtelif yerlerinde sorgu hakimi olarak görev yapmıştır. Soyadı Kanunu çıktığında, babasının geldiği Artvin / Yusufeli / Livane Sancağı'na izafeten Livanelioğlu soyadını almıştır. Zülfü Efendi’nin oğullarından üçü de hakim olmuştur. En büyükleri ve Zülfü Livaneli'nin babası olan Mustafa Sabri Livanelioğlu, Yargıtay Başkanvekilliği’ne kadar yükselmiştir.
ÖZEL HAYATI:
Ülker Livaneli ile evlidir. Çiftin bu evliliğinden Aylin isiminde kızları vardır. Kızı Aylin Livaneli eğitimi ve yaptığı pek çok işten sonra müzik ile ilgilenmiş ve beş albüm çıkarmıştır. Müziğe ara veren Aylin Livaneli şu an yurt dışında Ekonomi üzerine eğitim almaktadır. Yayınlanmış 3 kitabı bulunmaktadır. Livaneli vejetaryendir.
KARİYERİ:
ABD Fairfax Konservatuarı'nı bitiren Zülfü Livaneli, bağlama çalmayı teyzesi Nazmiye (Türeli) Yücel'in eşi olan eniştesi Turhan Yücel'den, Ilgın'da yaşadığı yıllarda ve yaz tatillerinde öğrendiğinde, eniştesi Turhan bey'in kendisine hayatını değiştirecek bir sermayeyi hediye ettiğinden haberi yoktu.
Zülfü Livaneli, müziği ile birçok ulusal ve uluslararası ödül almış ve eserleri Joan Baez, Maria Farantouri, Maria del Mar Bonet, Leman Sam gibi yerli ve yabancı sanatçı tarafından yorumlanmıştır. Kültür, sanat ve politika alanında Türkiye’nin önemli isimlerinden birisi olan sanatçı, sanat yaşamı boyunca 300'e yakın besteye ve 30 film müziğine imzasını atmıştır.
Türkiye'den ansızın ayrılarak İsveç'e sürgün yıllarında bulaşıkçılık dahil muhtelif işlerde çalışan Livaneli'nin en büyük arzusu bir gün Türkan Şoray ile tanışabilmek ve o zaman Türkiye'de suçlanan kişilerin uğrak yeri haline gelen İsveç'te bulunan ünlü yazar, gazeteci veya şairlerle karşılaşabilmekti.
Bugüne kadar dört uzun metrajlı film yönetmiştir. Bunlar : "Yer Demir Gök Bakır", "Sis", "Şahmaran" ve "Veda". Valencia Film Festivali'nde "Altın Palmiye" ve 1989'da Montpelier Film Festivali'nde "Altın Antigone" ödülüne layık görülmüştür. "Sis", "En iyi Avrupa Film Ödülü"ne aday gösterilmiştir. Sanatçının filmleri Türkiye, ABD, Fransa, Almanya, İsviçre ve Japonya'da gösterime girmiş ve BBC, WDR, İspanya, Kanada ve Japon televizyonları gibi birçok televizyon şirketine satılmıştır.
Ekim 1986'da Cengiz Aytmatov'un daveti üzerine Federico Major, Yaşar Kemal, Arthur Miller ve diğer ünlü sanatçı ve düşünürlerin katıldığı Kırgızistan ve daha sonra Wengen, Granada ve Mexico City'de toplanan Issyk-Kul Forumu'nda yer almıştır. Livaneli; Elia Kazan, Jack Lang, Vanessa Redgrave, Arthur Miller, Mikis Theodorakis gibi ünlü kişilerle birlikte dünya kültürünün ilerlemesi ve dünya sanatlarının gelişmesine katkıda bulunmak üzere çalışmalarda bulunmuştur.1996 yılında Paris’te merkezi bulunan UNESCO (Birleşmiş Milletlerin Eğitim Kültür Bilim Kurulu) tarafından büyükelçilik verilen sanatçı Livaneli, 1978 yılında yaptığı "Nazım Türküsü" adlı albümde Nazım Hikmet'in şiirlerinden bestelediği şarkıları bir araya getirmiştir.
"Arafatta bir çocuk", "Geçmişten Geleceğe Türküler", "Sis", "Orta Zekalılar Cenneti", "Diktatör ile Palyaço", "Sosyalizm öldü mü", "Engereğin Gözündeki Kamaşma" ve "Bir Kedi, Bir Adam, Bir Ölüm" ve "Mutluluk" ve Leyla'nın Evi, Sevdalim Hayat, Son Ada ve Sanat Uzun, Hayat Kisa, Serenad, Kardeşimin Hikayesi kitaplarının yazarı olan Livaneli, uluslararası kültür çevrelerinde tanınmakta ve saygı görmektedir.
19 Mayıs 1997 tarihinde, Ankara Hipodrom meydanında verdiği konsere 500.000 kişinin katılmasıyla Türkiye'nin en büyük konserini gerçekleştirme unvanını kazanmıştır.
SİYASİ KARİYERİ:
Livaneli, 1994 yerel seçimlerinde, Sosyaldemokrat Halkçı Parti'den İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na aday olmuştur. Anavatan Partisi'nin adayı İlhan Kesici, Refah Partisi'nin adayı Recep Tayyip Erdoğan ve Doğru Yol Partisi'nin adayının Bedrettin Dalan olduğu çekişmeli seçim sürecinde oyların %20,30'unu alan Livaneli üçüncü olmuştur. Erdoğan ise %25,19'luk bir oranla Belediye Başkanı seçilmiştir. Livaneli, 2002 genel seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi'den İstanbul milletvekili seçilmiştir. Partinin 13. Olağanüstü Kurultayı'nda yeter sayıda imza bulamadığı için genel başkan adayı olamamış ve parti yönetimini ağır şekilde suçlayarak istifa etmiştir. Livaneli, istifasını açıklarken şunları söylemiştir:
“CHP yönetimi, Atatürk'ün laik, devrimci, halkçı, çağdaş ve reformcu çizgisini 21. yüzyıla taşıyamadığı için ülkemizi içinden çıkılması güç bir siyasi karmaşaya sürükledi. Bu büyük tarihsel ve siyasi kaymayı engelleyebilmek ve CHP'yi özündeki devrimci, reformcu ilkelere tekrar kavuşturabilmek için, parti içinde her düzeyde büyük çaba harcadım. Ama ne yazık ki bu çabalar da diğerleri gibi sonuçsuz kaldı. Partideki muhalif fikir ve kişileri yok etme alışkanlığı, bu kurultaydan sonra da bir kıyıma dönüşerek devam ediyor. CHP içinde kalarak mücadele etme yolları artık tükendi. Parti, örneği görülmemiş bir şekilde antidemokratik ve oligarşik bir yapıya dönüştürüldü."
KİTAPLARI:
Rüzgârlar Hep Gençtir (2019), Elia ile Yolculuk (2017), Huzursuzluk (2017), Konstantiniyye Oteli (2015), Kardeşimin Hikayesi (2013), Edebiyat Mutluluktur (2012), Harem (2012), Serenad (2011), Sanat Uzun Hayat Kısa (2010), Son Ada (2008), Sevdalım Hayat, Leyla'nın Evi, Gorbaçov´la Devrim Üstüne Konuşmalar, Mutluluk (2002), Bir Kedi, Bir Adam, Bir Ölüm, Livaneli Besteleri, Engereğin Gözündeki Kamaşma, Sosyalizm Öldü Mü?, Diktatör ile Palyaço, Türkiye Orta Zekalılar Cenneti, Sis, Dünya Değişirken, Geçmişten Geleceğe Türküler, Arafat'ta Bir Çocuk
DİSKOGRAFİSİ:
Chants Révolutionnaires Turcs - 1973, Eşkıya Dünyaya Hükümdar Olmaz - 1975, Merhaba - 1977, Nazım Türküsü - 1978, The Bus (OST) - 1978, Alamanya Beyleri - 1979, Atlının Türküsü - 1979, Günlerimiz – 1980, İnce Memet Türküsü – 1980, Maria Farandouri Livaneli Söylüyor – 1982, Yol (Soundtrack) – 1983, Eine Auswahl – 1983, Ada – 1983, İstanbul Konseri (Concert) – 1984, Güneş Topla Benim İçin – 1985, Livaneli / 10 Yılın Ezgisi – 1986, Zor Yıllar – 1986, Hoşgeldin Bebek – 1986, Gökyüzü Herkesindir – 1987, Soundtracks – 1988, Crossroads (New Age) – 1990, Saat 4 Yoksun – 1993, Neylersin – 1995, Yangın Yeri – 1996, Janus (Symphonic Poems) – 1996, Livaneli & Theodorakis : Together – 1997, Efsane Konserler – 1997, Nefesim Nefesine – 1998, New Age Rhapsody, London Symphony Orchestra Plays Livaneli – 1999, Unutulmayanlar – 1999, İlk Türküler – 2001, Hayata Dair – 2005, Veda Film Müzikleri – 2010, Gökkuşağı Gönder Bana – 2013, Livaneli 50. Yıl "Bir Kuşaktan Bir Kuşağa" – 2016
ÖDÜLLERİ:
1987 San Sebastián Uluslararası Film Festivali OCIC Odülü Yer Demir Gök Bakır Kazandı
Cannes Film Festivali Un Certain Regard Aday
1989 Valensiya Akdeniz Sineması Festivali Altın Palmiye Sis Kazandı
Montpellier Akdeniz Film Festivali Altın Antigone Kazandı
Avrupa Film Festivali En İyi Film Aday
Antalya Altın Portakal Film Festivali En İyi İkinci Film Kazandı
2000 Antalya Altın Portakal Film Festivali Yaşam Boyu Onur Ödülü Kazandı
2007 Antalya Altın Portakal Film Festivali En İyi Müzik Mutluluk Kazandı
Sinema Yazarlari Dernegi Türk Sinemasi Ödülleri Kazandı
2008 Yeşilçam Ödülleri Kazandı
Ankara Uluslararası Film Festivali Kazandı
EDEBİYAT ÖDÜLLERİ:
1997 Balkan Edebiyat Ödülü Engereğin Gözündeki Kamaşma Kazandı
2001 Yunus Nadi Roman Ödülü Bir Kedi, Bir Adam, Bir Ölüm Kazandı
2006 Barnes & Noble Yeni Büyük Yazarları Keşif Ödülü Mutluluk Kazandı
2009 Orhan Kemal Roman Armağanı Son Ada Kazandı
2015 Beyaz Martı Edebiyat Onur Ödülü Kazandı
DİĞER ÖDÜLLERİ:
1999 Premio Tenco Ödülü Kazandı
2005 Soranos Dostluk Ödülü Kazandı
2005 Mikis Theodorakis Ödülü Kazandı