Kırgızistan, Amerikan askeri üssünü kapatma kararı aldı. ABD'ye kucak açacak yeni bir bölge ülkesi ortaya çıkmıyor. Pentagon'un üs sorunu had safhada. ABD şimdi, Orta Asya'da fellik fellik üs kuracak yer arıyor. ABD Merkez Kuvvatler Komutanı General Petraeus, Orta Asya turunda.Rus strateji uzmanlarına göre ise ABD; Tacikistan ve Özbekistan gibi ülkelerde şansını deneyecek, ama çözün bulamazsa, Türkiye'den Trabzon'u isteyebilir...
Üstelik yeni Başkan Obama'nın "Bundan böyle önceliğimiz Afganistan olacak" şeklindeki sözlerine bakılırsa, Orta Asya, ABD için dünyadaki en önemli bölgelerinden biri olacak. Başkan Obama'nın da onayıyla ABD, Afganistan'a 17 bin asker daha gönderiyor.
RUSYA'NIN DÖNÜŞÜ
Ancak bölgedeki en önemli askeri üssünü kaybeden Amerika şimdi zorda. Zamanlama son derecek kritik. Çünkü bu ay başında tam da ABD Afganistan'daki varlığını artırma planı yaparken Rusya, Kafkaslar ve Orta Asya'daki eski konumuna dönmek için düğmeye bastı. Rusya; Beyaz Rusya, Kazakistan, Ermenistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Türkmenistan ile NATO benzeri bir askeri ittifak kurma kararı aldı.
Bu nedenle Kırgızistan'ın, Manas'taki Amerikan üssünü kapatma kararı, Washington'ı büyük sıkıntıya soktu.
Kırgızlar ayrıca, Moskova ile, ABD'nin boşaltacağı üsse Rus askerlerinin yerleşmesine izin veremek konusunda prensipte anlaştı. Karşılığında Rusya, Kırgızistan'a 2 milyar dolar civarında bir destek paketi verecek.
2001'den beri ABD'nin üssü olan Manas'ın kapatılmasına ilişkin Kırgızistan Başbakanı İgor Çudinov, 2006'da bir Amerikan askerinin bir Kırgız vatandaşını öldürmesi olayının hala aydınlatılamamış olması, Amerikalı askerlerinin kullandığı araçların trafik kazasına karışması ve kazalarda bir kişinin ölmesi, bir kişinin sakat kalması gibi nedenlerle "halkın üsse tepkisinin arttığını" söyledi.
TACİKİSTAN VE ÖZBEKİSTAN OLMAZSA, GÖZLER TRABZON'DA...
ABD ise şimdi bölgede bir üs kurmak için Tacikistan ve Özbekistan'dan medet umuyor. Ancak Rus strateji uzmanları bu konuda ABD'nin bile pek umutlu olmadığını belirtiyor ve bu ülkelerdeki Rus etkisinin buna izin vermeyeceğini söylüyor.
Ağustos 2008'de patlak veren Gürcistan-Rusya çekişmesi sırasında Gürcistan'ın ne duruma düştüğünü gören bölge ülkelerinin ABD'ye kapılarını açmaları beklenmiyor.
Aynı uzmanlar "ABD'nin yapacağı tek şey kalacak gibi. O da Türkiye'den Trabzon'u istemek. Trabzon'da bir Amerikan üssü, bugünlerde ABD için İncirlik üssünden bile daha önemli" diyor.
"Rossia V Globalnoy Polotike" (Rusya ve Global Politika) dergisinin başyazarı Fyodor Lukyanov da "Türkiye'nin önemi artt. Dünyadaki dengeler değişti. Türkiye, Ortadoğu, Kafkasya, Kuzey Afrika gibi bölgelerin yakınında, Avrupa'nın hemen yanı başında bulunduğu için Rusya açısından da bu şartlarda önemi iyice arttı" diyor.
Başkan Obama ise hiç yapmadığını yaptı ve hem Cumhurbaşkanı Gül, hem de Başbakan Erdoğan'ı telefonla aradı.
Beyaz Saray'ın internet sitesinde, telefon görüşmelerinin değerlendirildiği yazılı açıklamada Obama'nın, ABD ve Türkiye arasındaki ittifakın önemini vurgulayarak, Gül ve Erdoğan ile "ortak stratejik çıkarlara yönelik geniş gündem" üzerinde çalışmayı umduğunu söylediği belirtilmişti.
ABD MERKEZ KUVVETLERİ KOMUTANI GENERAL PETRAEUS ORTE ASYA'DA ÜS ARIYOR
ABD'nin Yakın Doğu'dan sorumlu Merkez Kuvvetler Komutanı General David Petraeus, özellikle Afganistan'daki operasyonlarda ikmal yolu olarak kullanacağı yeni güzergah belirleme ve üs kurulması konusunda temaslarda bulunmak üzere önceki gün Taşkent'e gitti.
Taşkent'te görevli bir Amerikan diplomatının verdiği bilgiye göre Petraeus, Özbekistan Cumhurbaşkanı İslam Kerimov ile görüştü ve Afganistan'a ikmal yolu konusunda yakın işbirliği yapılması talebinde bulundu.
Amerikalı diplomat, Washington ile Taşkent arasında askeri malzeme içermeyen kargoların Özbekistan üzerinden Afganistan'a transit geçişinin sağlanması konusunun da gündeme geldiğini belirtti. Özbekistan Dışişleri Bakanlığı'ndan ise henüz konuya ilişkin açıklama yapılmadı.
KIRGIZ PARLAMENTOSUNDA BUGÜN KARAR GÜNÜ
Kırgız parlamentosunun, Kırgızistan'daki Amerikan üssünün kapatılmasıyla ilgili kararı bugün bekleniyor.
Bunun için 46 oy yeterli ve 90 üyeli parlamentoda 70 sandalyeye sahip olan iktidardaki Ak Yol Halk Partisinin üssün kapanması için oy vermesi kararın geçmesini sağlayacak. Karar, daha sonra Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev'in onayına sunulacak. Karar tasarısında, üssün en geç 180 gün içinde boşaltılmasını öngörülüyor.
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Kurmanbek Bakiyev, bu ayın başında yaptığı açıklamada, Manas'taki Amerikan üssünün kapatılacağını bildirmişti
Üs, Afganistan'daki operasyonlarla ilgili olarak her ay yaklaşık 15 bin Amerikan askeri ile 500 ton kargonun taşınmasında, ayrıca Amerikan uçaklarının yakıt ikmali yapmasında kullanılıyordu.
ABD'nin daha önce Özbekistan'da bulunan üssü ise Andican olaylarından sonra 2005 yılında kapatılmıştı.