Artvin’de 2012 yılında hizmete giren Deriner barajı inşaatı ve baraj göleti nedeniyle, bölgede bir çok karayolu güzergahı değişti. Artvin-Yusufeli karayolu 14. kilometresinde bulunan 300 metre uzunluğundaki Oruçlu Tüneli de bunlardan biri. 3 yıl önce iptal edilen ve atıl durumda olan tünel bu günlerde sürücülere değil, mantar yetiştiricilerine hizmet veriyor. Doğal zenginliğiyle ünlü kentte, istiridye (kayın) mantarı büyük ilgi görüyor. Köylünün gelir kaynağı haline gelen istiridye mantarı üretimi 2012 yılında itibaren, “Artvin İli Mantar Üreticiler Birliği” adı altında önemli hizmetlerde veriyor.
Kalp rahatsızlığından, sindirim sistemine birçok derde deva olan istiridye mantarı için birlik üyeleri, kentte uzun zamandır üretim tesisi için yer arıyordu. Uygun arazi bulamayan, hem de kapalı bir tesisin maliyetleri oldukça yüksek olması nedeniyle 3 yıldır atıl durumda olan Oruçlu tünellerde üretim yapmaya karar verdiler. Girişimleri sonucunda tüneli kiralayan birlik üyeleri, yaklaşık 1 yıldır tünel içinde mantar üretimi yapıyor.
300 metre uzunluğunda, 11 metre genişliğinde olan tünel içinde üç farklı yöntemler mantar üretimi yapılıyor. Ayrıca tünel içinde paketleme bölümü, soğuk hava deposu ve çalışanlar için sosyal alan ve ihtiyaç kabinleri bulunuyor. Tünel girişi kepenkle kapatılırken, tüneli girişini kepenkle kapalı olduğunu görenler şaşkınlıklarını gizleyemiyor.
“Kayın mantarında Artvin’i marka haline getirmeye çalışıyoruz”
Projeyi oldukça önemseyen ve tesisin kazandırılmasında büyük emeği olan Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Dr. İsrafil Kışla yaptığı açıklamada ”Biz Artvin’in doğal zenginlikleri anlamında çalışmalar yaptık. Orman ürünleri, su ürünleri ve bitkisel üretim gibi bir çok alanda potansiyeli var.
Bu alanlarda çok ciddi yatırımlar var çok ciddi üretimler var, ihracatlar var. Kayın mantarı üretiminde Artvin’i marka haline getirmeye çalışıyoruz. Artvin-Yusufeli yolu üzerinde bir iki tünelimiz atıl duruma düştü. Bu tünelleri rantabl kullanalım üretimde değerlendirelim diye mantar üreticiler birliğine tahsis edildi.
Tünel içinde bulunan tesiste kompost üretebiliyoruz. Üretilmiş mantarın paketlemesini yapabiliyoruz. Kurutmasını yapabiliyoruz. Soğuk hava depolarıyla tünel üretim tesisi haline geldi” dedi.
“Bu tesis sadece ilimize değil ülkemizde katkı sunan bir noktaya gelmiştir”
Artvin İli Mantar Üreticililer Birliği Başkanı Ali Fuat Beyaz ise ”Tarım Bakanlığı Desteği ile 28 serada üreticilerimiz kayın mantarı yetiştiriyor. Tedarik ve maliyeti anlamında kompostta sıkıntılar yaşadık. Bu noktada bizde DOKAP’ında desteğiyle kendi tesisimiz kurduk. Bu sayede kompostu kendimiz için değil komşu illere veya Türkiye’nin birçok şehrine göndere biliyoruz. Pazarlama anlamında ilimizde ve ilçelerimizden ürünlerimize ilgi oldukça büyük.
Ulusal market zincirleriyle anlaşmamız var, bu şekilde de satışını yapıyoruz. Hedeflerimiz yurt içi satışlarımızda olduğu gibi yurt dışında da ürünlerimizi satabilmek. Bu tesis sadece ilimize değil ülkemizde katkı sunan bir noktaya gelmiştir” diye konuştu.
Birlik yöneticisi Naci Özay da “Biz Artvin ilinden orman ürünlerinin odun dışı gelir türlerinden neler yapabiliriz. Sadece ormanlarımızı kesmenin dışından hangi gelirleri elde edebiliriz düşüncesinden yola çıkarak geldiğimiz noktada istiridye mantarı üretiliyoruz.
Artvinimiz emsali olmayan bir il, çok zor bir coğrafya, yapılanma için düz bir alanımız yoktu. Üst yapı imalatlarına, çok büyük maliyetler vardı. Bizimde kısıtlı imkanımız vardı. İptal olan tüneller vardı. Atıl durumda olan tünelleri ekonomiye kazandırmak için bu projeyi hayata geçirdik” ifadelerine yer verdi.