Bayburt'ta geçmiş yıllarda genç kızların çeyiz sandıklarını süsleyen, kadınların dış giysi olarak kullandıkları ancak yeni giyim anlayışıyla günden güne yok olmaya başlayan yöresel el dokuması ihram yaşatılmaya çalışılıyor.
Bayburt'ta, Anadolu'da el tezgahlarında dokunan ve birçok yörede kadınların geleneksel giysileri arasında yer alan ihram dokumacılığı geleneği yaşatılıyor. Bayburt'a özgü yöresel ihram Bayburtlu kadınlar tarafından tezgahlarda dokunarak, varlığını sürdürmeye devam ediyor. Yöresel Bayburt ihramı son yıllarda popüler dizilerde hayat buluyor.
Şingah mahallesindeki ihram dokuma atölyesinde ihrama hayat veren kadınlar, turizme katkı sağlayacak hediyelik eşyalar üreterek, kültürlerinin değerli mirası olan ehramın adını duyurmaya gayret gösteriyor. Usta öğretici Sevgi Köse, ihram dokumayı Bayburtlu kadınlara öğreterek, ehram kültürünü gelecek nesillere aktarıyor. Köse, ihramın yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çektiğini söyleyerek, "İhram kadınlarımızın dışarı giysisidir, kadınlar üzerlerine örterek dışarıda bunları giyerlerdi. Şimdilerde tesettürlü kadınlar pardesüye yönelmiş olsa da yerli ve yabancı turistlerin ilgisini hala çekiyor" dedi.
İhramın 3 farklı rengi olduğuna değinen Köse, "Beyaz ihram yeni evlenmiş gelinlerin ve genç kızların rengidir, açık renk ehram orta yaşlı kadınların, koyu renk ise biz ona mor ehram deriz o da yaşlı ninelerimizin rengidir. Bu renklerde ihram giyen kadınların genç, evli, yaşlı olduğunu renklerden anlardık" şeklinde konuştu.
"İhram önceden bir altın değerindeydi"
Geçmişte kadınların çuvallarla yün aldığını, Çoruh Nehri'nde yıkadıktan sonra yün tarama taraklarında taranıp, dokuma tezgahlarında dokunduğunu belirten Köse, "Gelinlik kızlarımızın bohçalarında, sandıklarında muhakkak ihram bulunurdu, o kadar kıymetliydi ki ihram, altın değerindeydi. Geline altın takamayan, ihram hediye ederdi" diye konuştu.
Şimdilerde ihrama ilginin azaldığını dile getiren Köse, ihram üretmeye devam ettiklerini, ihramla birlikte turizme yönelik eşyaları atölyede ürettiklerini kaydetti.
Diriliş Ertuğrul, Kuruluş Osman gibi diziler içinde ihram ürettiklerini vurgulayan Köse, "Yaptığımız ihramları, hediyelik eşyaları Kapalı Çarşı başta olmak üzere birçok yere satıyoruz. Kapalı Çarşı tezgahlarında Bayburtlu kadınların el emeği yer alıyor, bununla birlikte Diriliş Ertuğrul, Kuruluş Osman bu gibi tarihi dizilerde de ihramımız kullanıldı. Unutulmaya yüz tutmuş gelenek, göreneğimiz kaybolmasın diye elimizden geleni yapıyoruz" ifadelerini kullandı.