Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Başkanı Hamdi Gürdoğan, Rusya’nın Türkiye'den domates ihracını kısıtlamasını stratejik olarak değerlendirirken, Rusya’nın bunu koz olarak kullandığını söyledi.
Rusya’ya domates ihracı olmadığından seracıların dikim yapmadığını ve bunun da iç piyasalara pahalı olarak yansıdığına dikkat çeken Gürdoğan, “Rusya, domatese stratejik bir ürün olarak bakılıyor, kendileri de seralar kurmaya başladılar. Türkiye dışından da Rusya’ya domates gidiyor. Türkiye’ye dayatmalarını stratejik olarak görüyorum. Gerektiğinde domatesi koz olarak kullanacaklar. Rusya’ya domates ihracı olmadığından dolayı seracılar dikim yapmadığı için iç piyasadaki fiyatların buna bağlı olarak yüksek olduğunu söyleyebiliriz. Dolayısıyla üretici pazar sıkıntısından dolayı dikim yapmıyor” dedi.
"ÜRÜN PLANLAMASINI HAYATA GEÇİRMEMİZ LAZIM"
Türkiye’de ürün planlaması yapılmadığından dolayı sıkıntıların yaşandığını belirten Gürdoğan, “Hollanda’da ürün planlamasının yapıldığını görüyoruz. Türkiye’de ürün planlaması yapılamıyor. Ülke olarak bir sene patates çok üretiyoruz, bir sene soğan az üretiyoruz. Böyle olunca söz konusu ürünler ya tavan yapıyor ya dip yapıyor. Dolayısıyla planlamanın olmadığı yerde bu gibi sıkıntıların yaşanabildiğini görüyoruz. Biz bunu yaparken planlamamızı çok daha sağlıklı yapmamız gerekir. Bunu yaparken de en azından parsel haritalarımıza göre planlamamızı yapmamız gerekir. Ürünün çeşitlendirilmesi de önemli. Domatesi tek bir çeşit ürün olarak düşünmememiz lazım” diye konuştu.
"ARAP TURİZMİ İLE AVUNUYORUZ"
Geçen yıl ihracatta beklenen rakamlara ulaşılamadığını dolayısıyla artık yeni pazarlar aradıklarını kaydeden Gürdoğan, “Yaş meyve ve sebze ihracatımızın yüzde 80'i genelde Rusya ile ilgili. Dolayısıyla Rusya ile kısıtlı ticaret yaptığımızdan dolayı artık yeni pazarlar arıyoruz. Dubai, Arap ülkelerine sebze meyve göndermeye başladık. Önümüzdeki günlerde Slovakya, Polonya’ya gideceğiz. Avrupa’ya ihracatımızı geliştirmek istiyoruz. Ancak Rusya bizim için başta ulaşım olmak üzere çok yönüyle avantaj olduğunu söyleyebiliriz. Dolayısıyla bu işten en fazla zararı gören Doğu Karadeniz ihracatçısı olduğunu söyleyebiliriz. En fazla vergiyi ihracatçılar ödüyor. 1 milyar 300 girdi söz konusu ancak ihracatçıların sorunlarıyla ilgili çözüm bulunamadı. Bugün artık herkes turizmi konuşmaya başladı. Antalya, Marmaris, Bodrum turizmde bitmiş durumda. Ticareti ikinci plana atmaya başladık. Turizme karşı değiliz, ticaretin unutulmasına karşıyız. Sadece turizmi konuşmaya başladık. Geçmişte İran turizmi, İran ticareti, bir dönem Rusya ticareti şimdi ise Arap turizminden avunuyoruz. Gerçeklere gözlerimiz kapalı. İpek yolunun merkezi olan Trabzon maalesef bunu göremiyor. Alt yapı olmadan lojistik olmadan üretim olmadan planlama olmadan ne ihracat ne ticaret olabilir” dedi.
"BAZI ŞEYLERİ GÖRMEMEK OLMAZ"
Rusya ile vizelerin kalkmaması nedeniyle ihracatçıların zor durumda kaldığını belirten Gürdoğan, “Rusya’ya vizelerimiz, yatırımlarımız vardı. Vize kalktı mı? Yok. Domates yasağı kalktı mı? yok. Yatırımlarımızın güvencesi verildi mi ? yok. Şimdi bir tek domatesi ön görerek Rusya’da kriz bitti diyebilir miyiz. Rusya’ya gidemiyorsun kapıda vizeye 200 dolar veriyoruz. Turist vizesi alıyoruz, çalışamazsak alamıyoruz. Azerbaycan’ın vatandaşı Türkiye’ye geliyor kapıda pasaportu mühürlenip 3 ay kalabiliyor. Biz gittiğimiz zaman vize kuyruğuna giriyoruz. Kardeş dediğimiz ülke ile sorunumuzu çözemedik. Bazı şeyleri görmemek olmaz. Sarp Kapısı'na baktığımız zaman burası keşmekeş durumda. Gürcistan tarafına araçlar çalışıyor ancak kapıda geciktiriyor. Cumhurbaşkanımız ne dedi? 500 milyar dolar. Cumhurbaşkanının bu olan bitenden haberi var mı ? yok. Muratlı Kapısı'ndaki sıkıntımız duruyor. Benim ihracatım engelleniyorsa ülkeme nasıl döviz girdisi sağlayacağız” ifadelerini kullandı.