DOKAP Bölgesinde Ekonomik Ömrünü Tamamlamış Fındık Plantasyonlarının Rehabilitasyon ve Kalitesinin Geliştirilmesi Projesi kapsamında Fındık Araştırma Enstitüsünde “Fındıkta Budama Eğitimi” yapıldı.
Eğitim projenin Koordinatörü Kurum olan Ordu Üniversitesinin Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölüm Başkanı Prof.Dr.Ali İslam tarafından verildi. Eğitime projenin Giresun ili sorumlusu Aysun Akar, DOKAP proje kontrolörü Gökçe Durak, proje çalışanı Can Duman ve projeye dahil olan fındık üreticileri katıldı. Teorik ve uygulamalı olarak iki aşamalı yapılan eğitimin uygulamalı kısmı FAE’nin deneme bahçelerinde gerçekleştirildi.
DOKAP Bölgesinde Ekonomik Ömrünü Tamamlamış Fındık Plantasyonlarının Rehabilitasyon ve Kalitesinin Geliştirilmesi Projesinde Giresun, Trabzon, Ordu ve Samsun olmak üzere 4 il yer almaktadır. Giresun ilinin yürütücülüğünü Fındık Araştırma Enstitüsü yapmakta olup Görele, Espiye, Bulancak ve Merkez ilçelerde olmak üzere 5 örnek bahçenin kurulum çalışmaları devam etmektedir. 5 yeni bahçe tesis edilmesinin yanında 5 bahçede de iyi bakım koşulları altında verim ve kalite artışı sağlanması hedeflenmiştir.
FINDIKTA BUDAMANIN ÖNEMİ:
Halk arasında “bahçeleme, seyreltme, atlama, ayıklama, tımar, aralama” gibi farklı isimlerle de nitelendirilen budamanın zamanı genel olarak Sonbahar aylarıdır. Dikimde ve dikim sonrası takip eden yıllarda fidanlara şekil kazandırılması ile başlayan budama, fındıkta ekonomik verimlilik çağının sonuna kadar yıllık sürgün gelişiminin sağlanması, verimin artırılması ve ekonomik ömrün uzatılmasını sağlayan en önemli kültürel uygulamalardan bir tanesidir.
BUDAMA İLE;
Dikim sonrasında fidanlara şekil kazandırılmış ve bu şeklin muhafazası sağlanmış olur.
1. Her yıl çok sayıda uzun sürgünler oluşturularak bol ve kaliteli ürün alınması sağlanır.
2. Aşırı büyüme gösteren dalların birbirine girmesi önlenerek bakım, tarımsal mücadele ve hasat işlemlerinin daha kolay yapılması sağlanır.
3. Hastalıklı, yaşlı, kuru ve ocak içlerine yönelen dal ve dalcıkların çıkarılması ile ocakların yayvan bir taç kazanması sağlanmış olur.
4. Ocaklar arası mesafenin en az 4.5 m. en fazla 6 m. olmasını sağlamak için gerektiğinde ocakların çıkartılması ve ocaktaki ana dal sayısının 6-8'e indirilmesi ile güneşlenme, havalanma ve bitki besin maddelerinden en iyi bir şekilde istifade etmesi sağlanmış olur. İyi bir havalanma sağlayan fındık bahçesinde fungal hastalıkların gelişimi de daha az olur. Bilindiği gibi bu fungal hastalıkların başında “Külleme Hastalığı” gelmektedir.
5. Fındık bahçesi içinden yabancı ağaçların çıkarılması ile gölgelenmeden meydana gelecek verim azalması önlenmiş olur.
6. Kök sürgün verme eğilimi fazla olan fındıkta her yıl kök sürgün temizliği yapılmak suretiyle bunların besin maddelerine ortak olmaları önlenmiş olur.
Budama Zamanı: Genel olarak fındıkta budama zamanı Sonbahar aylarıdır. Fındıkta budamaya vejetasyonun durduğu ve büyük oranda yaprakların döküldüğü dönem dikkate alınarak başlanmalıdır.
Kök Sürgün Temizliği: Fındığın kök sürgünü verme eğilimi çok fazladır. Ana dalların kökleri üzerinde her yıl bol miktarda gelişme gösteren kök sürgünleri ocağın besin maddesine ortak olmakta, dalların sıklaşmasına sebep olmakta, havalanma ve güneşlenmeyi engellemektedir. Bu nedenlerle üretim süresi boyunca dikilen ana dal sayısı sabit tutularak gelişen kök sürgünleri Sonbaharda ve Mayıs sonu Haziran ayı başında olmak üzere yılda en az iki kez temizlenmelidir. Ancak üretim süresi boyunca kurumuş, kırılmış, hastalıklı ve yaşlanmış dalların çıkarılması durumunda boşalan dal istikametinde büyüyen kök sürgünlerinden bir tanesi bırakılır ve geliştirilir. Böylece ocak içerisinde boşalan dalların yeri doldurulmuş olur.