Dünya fındık üretim ve ihracatının yüzde 75'e yakın bölümünü tek başına elinde bulunduran Türkiye'nin, 2007 yılında yaptığı ihracatın büyük kısmını Karadeniz Fındık ve Mamulleri Birliği (KFMİB) üyesi firmalar tarafından gerçekleştirildi.
İhracatta il bazında da Trabzon ilk sırada yer aldı.
KFMİB ile İstanbul Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği'nden (İFMİB) alınan bilgiye göre; Türkiye'de 250'ye yakın irili-ufaklı fındık ihracatı yapan firma bulunuyor. 2007 yılında Türkiye'nin fındık ihracatı 233 bin 138 ton olarak gerçekleşirken, bunun karşılığında ise 1 milyar 519 milyon 478 bin dolar döviz girdisi sağlandı.
İhracatın miktar ve döviz olarak yüzde 68'i KFMİB, geri kalan kısmı da İFMİB üyesi olan firmalar tarafından yapıldı. Fındığın yıllara göre ortalama olarak yüzde 8 ile 12 arasındaki kısmını üretmesine rağmen Trabzon'un ihracattaki payı çok büyük. 2007'deki ihracatın yüzde 39'unu teşkil eden 90 bin 870 tonluk kısmı Trabzonlu firmalar tarafından yapıldı. KFMİB üyesi firmalar baz alındığında ise Trabzon'un ihracattaki payı yüzde 57 olarak belirlendi. Türkiye fındık ihracatının büyük bölümünü gerçekleştiren ilk 20 arasında KFMİB üyesi 14 firma bulunurken bunların 7 tanesi ise Trabzon'da faaliyet gösteriyor.
Fındık ihracatında 2002'den beri ilk sırada yer almayı başaran Trabzon'daki Oltan Gıda Maddeleri İhr. İth. Tic. Ltd. Şti. 2007 Türkiye fındık ihracatının miktar ve bundan sağlanan dövizin yüzde 22'sini tek başına gerçekleştirdi. Firma geçen yıl 51 bin 705 ton iç fındık ihraç ederek karşılığında 343 milyon 771 bin dolar döviz sağladı.
Karadeniz Fındık ve Mamulleri Birliği (KFMİB) Başkanı Sabit Sabır, fındığın ana üretim bölgesinden ticaretinin istikrarlı bir şekilde yükseldiğine dikkat çekerek, "Bundan 6-7 yıl önce yüzde 55 seviyelerinde olan birliğimiz üyesi firmaların Türkiye ihracatındaki payı bugün yüzde 68'e kadar yükselmiştir. Önemli olan genel ihracatımızın artmasıdır. Geleneksel üretim bölgesinden ticaretin hızlanması da sevindiricidir." dedi.
Türkiye'nin üretimine göre dünya fındık pazarından daha fazla pay alması gerektiğine dikkat çeken Sabit Sabır şunları söyledi: "Fındık piyasasına sadece fiyat üzerinden bakılmasının sıkıntılarını yaşıyoruz. Özellikle 2004'ten itibaren fiyatın üretim miktarları ve piyasa şartları dikkate alınmaksızın yüksek belirlenmesi, ihracatımızı azaltmıştır. 2001 ve 2002'de 255 bin ton iç fındığa kadar yükselen ihracatımız geçen yıl 233 bin ton olarak gerçekleşmiştir. Eğer yüksek fiyat uygulaması olmasaydı ve istikrarlı bir seviye izlenseydi ihracatımızın bugün 300 bin tonu geçmesi muhtemeldi. Önümüzdeki 5 yıllık periyoda istikrarlı ve gerçekçi fiyat politikaları izlenebilirse, ihracatımızın 350 bin ton iç fındığı geçmesi muhtemeldir."
Devletin serbest piyasa koşullarını göz ardı etmeyen politikalar uygulaması, mağduriyet dönemlerinde üreticiyi doğrudan ve direkt olarak prim sistemi ile desteklemesi halinde önümüzdeki dönemde hem ihracatın artacağını hem de üreticinin tatmin edici fiyatlardan ürününü satmaya başlayacağını vurgulayan Sabır, "Piyasayı olumsuz etkileyen ve ihracatımızı düşüren ilkel destekleme yöntemleriyle, Türkiye âdeta diğer fındık üreten ülkeleri, Gürcistan'ı, Azerbaycan'ı, ABD'yi, İtalya'yı, İspanya'yı, yani rakip ülkeleri desteklemekte, elimizde kalan fındıklardaki zararı da Türk Hazinesi çekmektedir." diye konuştu.
KFMİB: Fiyatlar arz talebe göre oluşturulmalı
KFMİB Başkanı Sabır, ihracattaki artışın istikrarlı bir şekilde sürdürülmesine yönelik politikaların uygulanmasının şart olduğunu da kaydederek, "İhracat artışını önlemek önümüzdeki yıllarda daha vahim bir tablonun ortaya çıkmasına neden olmak demektir. Bunun için fiyatların arz ve talebe göre oluştuğu bir piyasanın teşekkül ettirilmesi üretici dahil herkesin yararına olacaktır." yorumunda bulundu.
Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Sebahattin Arslantürk'te, "Üretimin yüzde 8-12 arasındaki kısmını gerçekleştiren Trabzon'un ticaretteki yüzde 39'luk payının, kentin tarihten gelen bir ticaret merkezi özelliğini yansıtıyor." diye konuştu.