Düzce Üniversitesi (DÜ) Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Sevcan Öztemiz, dünyada ve Türkiye'de pandemiye sebep olan yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) çıkış noktası Çin'den gelen diğer bir tehlikenin de kahverengi kokarca (Halyomorpho halys) olduğunu, bunun fındıkta verimi ve kaliteyi olumsuz etkileyebileceğini söyledi.
Öztemiz, yaptığı açıklamada, anavatanı Çin, Kore ve Japonya olan zararlı böceğin sadece fındık değil, birçok meyve, sebze ve süs bitkileriyle beslendiğine dikkati çekti.
Zararlı böceğin ülkeye Gürcistan üzerinden 2017 yılında girdiğini ve ilk olarak Artvin'de görüldüğünü belirten Öztemiz, "Bir yılda Karadeniz'in doğusundan batısına hızla yayılış gösterdi. 2018 yılında Sakarya'nın Hendek ilçesinde tespit ettik. Kayıtlarda zararlının İstanbul'da da varlığı bilinmektedir. Karadeniz iklimi, böceğin yayılması ve yaşamını devam ettirmesi için çok uygundur." dedi.
"Birçok sebze ve meyveye zararı var"
Kahverengi kokarcanın fındık başta olmak üzere birçok sebze ve meyveye zarar verdiğini anlatan Öztemiz, "Kahverengi kokarca zararlı türdür ve çok sayıda bitki ile beslenir. Konukçuları arasında fındık başta olmak üzere buğday, mısır, sorgum, soya, pamuk, ayçiçeği, şerbetçiotu gibi tahıllar ve endüstri bitkileriyle elma, armut, şeftali, Trabzon hurması, yaban mersini, kivi, turunçgil gibi meyveler, fasulye, bezelye, biber, domates, salatalık gibi birçok sebze ve süs bitkileri de yer alır." diye konuştu.
Fındıkta kalite ve verimi düşürüyor
Prof. Dr. Öztemiz, kahverengi kokarca böceğinin Amerika ve Avrupa'da da yayılış gösterdiğine işaret ederek, şunları kaydetti:
"Gürcistan'da bazı bahçelerde yüzde 80'lere ulaşan zarar söz konusudur. Doğu Karadeniz'de zararlı böceğin fındıkta kalite ve verimi yüzde 50 azalttığı ve bulaşık fındık oranının yüzde 20'lerde olduğu bildirilmiştir. Mayıs ayına girdiğimiz bugünlerde kahverengi kokarcanın görülmesi muhtemeldir. Kışı ergin olarak geçiren zararlı böcek, mayıs ve haziran aylarında yumurtalarını yaprakların alt kısmına gruplar halinde bırakmaktadır. Yumurtadan çıkan zararlı, fındıkta bitki özsuyunu emerek beslenmeye başlar. Meyvelerde beslenme sonucu fındıkta boş ve buruşuk meyve oluşumu ile lekeli iç şeklinde zarar meydana getirir."