Tarım İl Müdürü Hasan Irkın, ekonomik olarak Gümüşhane halkına tarımsal alanda alternatif projeler ürettiklerini, Türkiye'nin böğürtlen yetiştiriciliğinde ana vatan komunda olduğunu ifade ederek, şöyle konuştu; Meyve özellikleri yönünden üzümsü meyveler grubunda yer alan böğürtlen bitkisine yabani olarak birçok yerde rastlamak mümkün olmakla birlikte önemli olan ve tarımı yapılan ıslah edilmiş kültür çeşitleridir.
Yabanilere oranla bu çeşitler daha verimli, gösterişli ve ekonomik değerleri çok daha yüksektir. Böğürtlen meyveleri çeşitli şekilde değerlendirilmektedir. Taze tüketildikleri gibi konserve, reçel, marmelat, meyve suyu, pasta sanayi ve likör yapımında kullanılmaktadır. Aynı zamanda bol miktarda C vitamini ihtiva ettiklerinden tedavi edici özelliğine de sahiptir. Simgesi elma ve kuşburnu olarak bilinen ilimizde bu meyvelerin yanı sıra böğürtlen yetiştiriciliğinin de teşvik edilmesi ayrı bir önem taşımaktadır.
SÖZLEŞMELİ ÜRETİCİLİK MODELİ PROJENİN BAŞARISINI ARTIRACAK
Tarım İl Müdürü Hasan Irkın böğürtlen üretimi ile ilgili olarak çalışmaların devam ettiğini söyleyerek, Genelde bir bölgede önce, yeni meyve türünün yetiştiriciliği başlar, daha sonra yetiştirilen meyvelerin değerlendirilmesi için endüstri kuruluşlarına ihtiyaç duyulur, Gümüşhane'de bu meyve türünü değerlendirecek bir endüstri kolu önceden oluşmuş durumdadır.
Gümüşhane'deki fabrika tarafından Sözleşmeli Üreticilik modeli üzerinde çalışılması bu projenin başarı şansını artıracaktır. Değişik iklim şartlarına kolay adapte olabilmesi, kolay çoğaltılabilmesi, kısa sürede meyveye yatması, bitki boyunun kısa olması nedeniyle kadın ve çocuklar tarafından kolayca toplanılabilmesi, çit bitkisi olarak değerlendirilebilmesi ve hepsinden önemlisi herkes tarafından çok sevilerek tüketilmesi böğürtlenin önemli avantajlarından bazılarıdır.
Bu nedenle İl Müdürlüğümüzce Böğürtlen Yetiştiriciliğini Geliştirme Projesi hazırlanarak İl Özel İdare Genel Sekreterliğine sunulmuştur. Hazırlanan bu proje ile: ilimizde bu meyve türünün yetiştiriciliğine ilgi duyan üreticilerimize, fidan temini, bahçe tesisi için gerekli finansman destek sağlanacaktır. Böylece, Gümüşhane İlinde böğürtlen yetiştiriciliğinin yaygınlaşmasına ve bunun sonucunda hem bölgenin kalkınmasına hem de üreticilerin refah düzeyinin artırılmasına katkıda bulunmak amaçlanmaktadır.dedi.
İL MERKEZİ, TORUL VE KÜRTÜN İLÇELERİNDE UYGULANACAK.
Tarım İl Müdürü Irkın; projenin İl Merkez, Torul ve Kürtün İlçelerinde uygulanacağını söyleyerek 0,5 dekar ve üzerindeki uygun arazilerine böğürtlen bahçesi tesis edecek üreticilerimizin kendilerine en yakın İl ve İlçe Müdürlüklerimize arazisine ait belge ile birlikte bir dilekçe ile müracaat etmelerini bekliyoruz.
Böğürtlen yetiştiriciliği orman içi köylerine tavsiye edilmektedir: Çünkü Toprak ve iklim koşulları ahududu yetiştiriciliği için daha uygundur. Bu bölgelerdeki araziler daha küçük parçalar halindedir. Makineli tarım daha azdır. Orman arazilerinin meyilli oluşu nedeniyle toprak kaymalarına karşı iyi bir bitkidir, Aile tarımına uygundur. Karlı bir tarım koludur. Orman tahribatının önlenmesi açısından çok önemlidir.
Yapılan gözlem ve çalışmalarda en iyi yetiştiricilik 800-1500 metre rakımda olmaktadır. Yapılan projenin kapasitesi; Gümüşhane ilindeki üreticinin mali, ekonomik ve teknik imkanları çerçevesinde her üreticiye en az 0,5 - 1 Dekar alan olmak üzere böğürtlen bahçesi tesisi olarak belirlenmiştir. Bu kapasitede kurulması planlanan işletmeye alınacak böğürtlen fidanlarının sağlıklı, standartlara uygun ve sertifikalı veya kontrollü olması istenecektir.
Projede öngörülen miktar yurt içi kaynaklardan sağlanacaktır. Dikim yılında fidanlar üzerinde ilk meyveler görülür, 2-3 yılda maksimum verime bin kiloya ulaşılır. Bir böğürtlen bahçesi bu verimle 15-20 yıl ekonomik ömrünü devam ettirir. Üreticiler 1 dekarlık böğürtlen bahçesi kurdukları takdirde 2 bin YTL'lik toplam masrafa karşılık 2 bin 500 YTL'lik bir gelir elde edebileceklerdir.
Maliyet Hesabının sonucuna göre bir yorumlama yapmak gerekirse; Gümüşhane ilinde böğürtlen yetiştiriciliğinde dekar'dan 2 bin YTL civarında net kar sağladığından karlı bir üretimdir, denilebilir.
Bu proje ile kurulacak olan çekirdek işletmelerle, ilimizin ekolojisine uygun olması, yetiştiriciliğinin kolay olması, kısa sürede meyveye yatması, birim alandan yüksek verim alınması ve diğer meyvelere göre fiyatının daha fazla olması, kolay çoğaltılması ve çok çeşitli şekillerde tüketime uygun olması böğürtlen yetiştiriciliğinin ilimiz açısından ne denli büyük öneme sahip olduğunu göstermektedir.
İl Özel İdaresi tarafından yukarıda bahsedilen tesis maliyetinin tamamının karşılanamaması durumunda kalan kısmın üretici öz kaynakları ile karşılanması gerekmektedir.diye konuştu.
BÖĞÜRTLENİN FAYDALARI
Hafıza kaybından, ishale kadar birçok rahatsızlığa iyi geldiği belirtilen böğürtlene olan ilgi, her geçen gün artıyor. Uzmanlar tarafından, çiçekleri ve taze meyvesinin birçok hastalığa iyi geldiği belirtilen böğürtlen, iklim özellikleri nedeniyle en çok Bursa yörelerinde yetiştiriliyor. Kozmetik sanayisi ise böğürtlen aroması bulunan duş jeli ve güzellik losyonları üretmeye başladı.
Diyabet ve böbrek taşlarına faydalı böğürtlenin sıkılarak elde edilen suyunun ishal rahatsızlıklarına, taze veya kurutulmuş 20 gram böğürtlen yaprağından yapılan çayın ise, ağız yaralarına iyi geldiğini belirten uzmanlar, antioksidanlar açısından zengin olduğunu belirttikleri meyvesinin ise yaşlılıktan kaynaklanan hafıza kayıplarına, diyabete ve böbrek taşlarına karşı kullanıldığını belirtti.