Avrupa'ya yakınlığı ve kar kalitesi ile yerli ve yabancı kayakçıların gözdesi haline gelen Kaçkar Dağları, helikopterli kayak olarak bilinen "heliski" tutkunlarını ağırlamayı sürdürüyor. Helikopterle dağın zirvesine bırakılan kayakçıların sarp yamaçlar ve yüksek eğimli alanlarda kaydıkları spor dalı olan heliski, dünyada sayılı merkezlerde gerçekleştiriliyor. Türkiye'de ise bu spor, Kaçkar Dağları'nın Rize sınırları içinde kalan Çamlıhemşin, İkizdere ile Artvin'in Yusufeli ilçesinde 2005 yılından itibaren yapılıyor.
Çamlıhemşin ilçesine bağlı Ayder Yaylası ile Kaçkar Dağları'nda gerçekleştirilen heliski faaliyeti, Türkiye-İsviçre ortaklığındaki Turkey-Ayder Heliski Havacılık ve Turizm Şirketi tarafından yürütülüyor. Bölgede her hafta planlanan program öncesi ve her kar yağışının ardından kayak yapılacak alanlar kar uzmanları tarafından inceleniyor. Kayakçıların yaptığı basınç ve karda meydana gelen değişimlerin analiz edildiği zirvelerde, yumuşak ve sert darbelere karşı karın direnci belirlenerek sporcu ve rehberler için olası riskler en aza indiriliyor.
Her kar yağışında analizlerin yenilendiği bölgede, çığ tehlikesi belirlenen alanlar ise sporcu ve rehberlerin sağlığı için kayak faaliyeti dışına çıkarılıyor. Kar kalınlığının 2 metrenin üzerine çıktığı bölgede kayan sporcular için güvenlik en üst seviyede tutuluyor. Sporcular, zirvelerin yanı sıra karla kaplı çam ormanları arasında adrenalin dolu zaman geçiriyor. Öte yandan 17 Ocak'ta başlayan faaliyetin dördüncü haftasında Kaçkar Dağları, ABD, Fransa, İtalya ve İsviçre'den 21 kişilik sporcu kafilesini ağırlıyor. Mart sonuna kadar sürmesi beklenen faaliyet için bu sene 370 sporcu akredite oldu.
Bölgede kar analiz uzmanı olarak çalışan George Robbi, gazetecilere, 1985'ten bu yana kar kalitesiyle ilgili çalışmalar yaptığını, Kaçkar Dağları'nın spor yapılan alanlarında çığ riskinin düşük olduğunu söyledi.
Sporcuların ve rehberlerin güvenliğinin her şeyden önemli olduğunu vurgulayan Robbi, "Tedbirleri aldıktan sonra özellikle dağlık bölgelerde kar kalınlığının yüksek olduğu alanlarda faaliyetimizi gerçekleştiriyoruz. Çığ riski dünyanın her yerinde aynı, kar ve dağlık bölgeler olduğunda her zaman için geçerli. Bizim görevimiz bunu en aza indirmek. 2005'ten bu yana güvenlikten asla taviz vermedik ve böyle bir sorun ile karşılaşmadık." diye konuştu.
- "Çığ riski olan bölgelerde sporcu sağlığı için kayak yapmıyoruz"
Ayder Heliski ortağı koordinatör Therry Gasser ise çok ciddi talep olduğunu, iyi bir sezon geçirdiklerini belirterek, "Ciddi anlamda kar var ve yağmaya devam ediyor. Sporcular kayma sürelerinden memnun. Müşterilerimizin yüzde 90'ı Avrupalı ama bu sene Amerika, Çin ve Arap ülkelerinden dahi geldi." dedi.
Gasser, 2005 yılından itibaren tuttukları analizlerle bölgenin kar yağışı ve hava değişimleriyle ilgili veri bankası elde ettiklerine dikkati çekerek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bölgede tespit ettiğimiz, 2005'ten bu yana özellikle bu sene yüksek irtifalarda çok yüksek rüzgar var. Bu sene 3000 metrenin üzerine çıkamadık. Durulamayacak kadar bir rüzgar ile karşılaştık. Rüzgar, çığı en önemli harekete geçirecek unsurlardan biri. Yağan karı 3-5 katı fazlalıkla taşıma kuvvetine sahip. Bu da çığı oluşturmakta önemli etken oluyor. Özellikle Kavron bölgesinde oluşan çığlar rüzgarlardan kaynaklanıyor. Kavron bölgesine kar birikiyor. Tespitlerin yapılmasının ardında çığ riski olan bölgelerde sporcu sağlığı için kayak yapmıyoruz."
Bölgenin meteorolojik verilerini tutmanın önemine işaret eden Gasser, "İklimsel değişiklikler 25-30 yıl sonraki verilerle çok daha net ortaya çıkacaktır. Kaçkarlar'daki mevsimsel değişim çok daha net görünecektir. 2005-2010 yılları arasında kayak faaliyetinde bu kadar rüzgar ile karşılaşmadık. Son yıllarda artık rüzgar çok daha fark ediliyor." diye konuştu.
- "Helikopter sebebiyle çığ meydana geldiğinin kaydı yoktur"
Helikopter pilotu Roland Brunner, 40 yıldır bu işi yaptığını, 20 bin saat uçuş deneyiminin 500'ünü Kaçkarlar'da gerçekleştirdiğini söyledi.
Zaman zaman helikopterlerin çığa neden olduğu şeklindeki söylemlerin gerçeklikten uzak olduğunu dile getiren Brunner, şunları kaydetti:
"Kendi ülkemden bildiğim, hiçbir helikopter sebebiyle çığ meydana geldiğinin kaydı yoktur. İsviçre'de çığ oluşturmak için ciddi anlamda patlayıcılar kullanılır. İsviçre Hava Kuvvetleri bu konuda geçmişte değişik testler yaptı. Yaptığı testlerde dağa çok yakın savaş uçakları ile uçuşlar gerçekleştirildi. Savaş uçakları bile çığa sebebiyet vermedi."
Brunner, kendilerinin uçuşlarını yaban hayatından uzak, yerden en az 500 metre yüksekte gerçekleştirdiklerini ve hepsinin havacılık kayıtlarında yer aldığını sözlerine ekledi.