2012 yılı Türkiye ve Karadeniz Bölgesi kongre turizminin değerlendirme sonuçları ilk kez açıklandı. Türkiye kongre turizm sektör verilerinin analiz sonuçlarını kapsayan çalışmada Türkiye genelinde kongre turizm potansiyeli incelenerek, Karadeniz Bölgesi'nin kongre turizmi içerisindeki yeri incelendi.
Çalışmada ülke genelinde 2012 yılında yapılan kongre turizm alanları incelendiğinde eğitim, sağlık, mühendislik, sosyal, fen, kültür-sanat ve diğer alanlar olmak üzere yedi grup altında toplandığı görülürken, bu alanlarda düzenlenen kongreler sayısına göre incelendiğinde Türkiye'de en çok yapılan kongre türü sağlık ve en az düzenlenen kongre türü ise kültür-sanat alanında ortaya çıktı.
2012 yılı Türkiye ve Karadeniz Bölgesi kongre turizminin değerlendirme sonuçları hakkında açıklama yapan Çorum Hitit Üniversitesi Karadeniz Arkeolojisini Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Yrd. Doç. Dr. Esra Keskin, dünyada olduğu gibi Türkiye'de de özellikle mevsimsellik etkisini hafifletme amaçlı tercih edilen en önemli alternatif turizm çeşidi olan kongre ya da toplantı turizminin, yapıldığı bölgeye ekonomik ve sosyo-kültürel açıdan birçok kazanımlar sağlamasının yanı sıra 37 değişik sektöre katkısının olduğunu söyledi.
Bu turizm türünün diğer turizm türlerini de etkilediği için aynı anda farklı turizm türleri bir arada yapılabildiğini dile getiren Keskin, kongre turizmi, dünyada olduğu gibi ülkemizde de önemli bir konuma geldiğini belirtti. Türkiye'nin kongre turizminde yılda 6.5 milyon turist ağırlarken, bu sektörde yaklaşık 2,5 milyar dolarlık gelir elde ettiğine dikkat çeken Keskin, daha iyi pazarlama teknikleri ile birlikte bu oranın daha da yükselmesinin hedeflendiğinin altını çizdi.
2012 yılında Türkiye genelinde 52 ilde kongre turizmi yapıldığının tespit edildiğini anlatan Keskin, "Karadeniz Bölgesi kongre turizmi incelendiğinde en çok kongrenin yapıldığı il olarak Trabzon ilk sırada görülüyor. 2012 yılında 10 kongrenin yapıldığı Trabzon'u, 5 kongre ile Samsun, 4 kongre ile Zonguldak, 3 kongre ile Bolu, 2'şer kongre ile Çorum, Karabük ve Gümüşhane takip ediyor. Karadeniz Bölgesi'nde Doğu Karadeniz Bölgesinin, Batı ve Orta Karadeniz'e göre kongre turizmi açısından gelişmiş olduğu görülmektedir. 2023 yılı Turizm Stratejisi Eylem planında Trabzon bir fuar merkezi olarak yer almıştır. Fuar merkezinin aynı zamanda kongre turizmi içinde uygun ortamı sağlaması, fiziki ve alt yapı şartları ile birleştiğinde Trabzon, Karadeniz Bölgesinin kongre merkezi konumuna sokmuştur" dedi.
Ülke genelinde 2012 yılında yapılan kongre turizm alanları incelendiğinde eğitim, sağlık, mühendislik, sosyal, fen, kültür-sanat ve diğer alanlar olmak üzere 7 grup altında toplandığının görüldüğünü dile getiren Keskin, bu alanlarda düzenlenen kongre sayıları incelendiğinde 59,16 oranla Türkiye'de en çok sağlık alanı, yüzde 2,21'lik oran ile en az kongrenin ise kültür-sanat alanında yapıldığını açıkladı.
Dünya'da 770 milyar dolarlık turizm geliri içerisinde kongre turizminin 200 milyar dolar bir paya sahip olduğunu anlatan Yrd. Doç. Dr. Esra Keskin, "Dünya pazarında ilk sıraları ABD, Almanya, İngiltere, Fransa, İspanya ve İtalya gibi ülkeler bulunmaktayken, Türkiye dünya sıralamasında 23. sırada yer almaktadır.
Türkiye'deki toplantı eğilimleri de dünya ile aynı doğrultuda seyrediyor. Uluslararası büyük organizasyonlar (olimpiyatlar, Expolar), bir şehrin kongre-toplantı destinasyonu olmasında büyük rol oynuyor. Ancak Türkiye'nin turizmle ilgili her alanda olduğu gibi, bu konuda da bir bacağı aksak gittiğini görüyoruz. Bunun en önemli nedeni, farklı kongre- toplantı destinasyonlarının oluşturulamamış olması. Türkiye'de, kongre turizminde İstanbul ve Antalya arasında bir çekişme yaşanırken, bu sıralamayı Ankara, İzmir, Bursa gibi büyük şehirler takip etmektedir. Karadeniz Bölgesi'nde yer alan şehirler ise bu sıralamanın alt basamaklarında yer almaktadır" dedi.
Karadeniz bölgesinde yapılan kongre turizminin ülke genelinde yapılan kongre turizmin yüzde 2,84'lük kısmını oluşturduğunu anlatan Yar. Doç. Dr. Keskin, şunları kaydetti:
"Ülke genelinde ve Karadeniz Bölgesi bazında düzenlenen kongre türlerine bakıldığında sağlık sektörünün ilk sırada yer aldığı görülmektedir. Karadeniz Bölgesi'nin doğal, tarihi ve kültürel zenginlikleri göz önüne alındığında Türkiye ve dünya turizm gelirleri içerisinde hak ettiği yeri alamadığı görülmektedir. Bunun nedenlerinden biri de bölgesel farklılıkların yeterince değerlendirilmemiş olmasıdır. Türkiye'nin üçüncü büyük coğrafi bölgesi olan diğer bölgelere göre farklı iklim, doğa, tarih ve kültürel özelliklerine sahip Karadeniz Bölgesi'nin, zengin turizm açısından potansiyeli Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan Türkiye Turizm Stratejisi Eylem Planı 2023 içerisindeki yatırım ve teşviklerden yeterince payını alamamıştır.
Diğer yandan Kongre turizminin öneminin yerel yönetimlerce yeterince anlaşılmamış olması, birçok şehirde kongre yapılacak merkezin olmaması, organizasyon eksikliği, turizm büro ve ofislerinin açılmamış olması gibi faktörler ise bölgesel turizmin gelişimini engelleyen diğer faktörlerdir"