Karadeniz'de petrol ve doğalgaz aramalarını yoğunlaştıran Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO), derin denizlerdeki petrol aramalarında dünyanın en büyük şirketi Petrobras ve ExxonMobil'den sonra, ABD'li Chevron'la da petrol aramaya hazırlanıyor. Enerji Bakanlığı yetkililerinden edinilen bilgilere göre, TPAO'nun ABD'li Chevron'la Karadeniz'de petrol aramak üzere bir süredir devam ettirdiği görüşmelerde sona yaklaşıldı. Chevron'un Doğu Karadeniz'de Ordu ve Giresun bloklarındaki petrol arama ruhsatları çerçevesinde TPAO ile ortak arama yapacağı belirtildi.
Chevron'un da petrol aramaya başlamasıyla Karadeniz'in Türkiye tarafındaki arama ruhsatı bölgelerinin büyük kısmında sondaj çalışması gerçekleştirilebilecek. Daha önce BP'nin bir sondaj yaptıktan sonra devamını getirmediği Karadeniz'in en doğusundaki bölgede ise ileride yeniden sondaj yapılabileceği belirtiliyor.
450 milyon dolarlık sondaj
TPAO 19 Kasım'da da ExxonMobil ile doğalgaz ve petrol aramak için işbirliği anlaşması imzaladı. Bu anlaşma çerçevesinde TPAO ile ExxonMobil Bartın-Kastamonu ve Samsun bloklarında 400-450 milyon dolarlık yatırımla sondaj yapacak.
TPAO daha önce de Brezilya'da derin denizlerde gerçekleştirdiği başarılı sondajlarla tüm dünyaya kendini kanıtlayan Petrobras ile arama anlaşması imzalamıştı. Bu anlaşma çerçevesinde Petrobras ile TPAO Kırklareli ve Sinop bloklarında doğalgaz ve petrol arama çalışmalarını sürdürüyor.
Enerji Bakanı Hilmi Güler ExxonMobil ile yapılan anlaşmanın imza töreninde, TPAO'nun Petrobras'ın ardından ExxonMobil ile arama çalışmalarına başlamasını "Karadeniz'de üç kişilik horon oynayacağız" sözleriyle değerlendirmişti. Karadeniz'deki arama ruhsatlarının tüm hisseleri TPAO'ya ait bulunuyor. TPAO, riski üstlenerek arama yapılması karşılığı ruhsatın yüzde 50'sini, aramayı yapan şirkete devrediyor.
TPAO bu şekilde anlaşma yaptığı Toreador Turkey Limited ve Stratic firmalarıyla Akçakoca açıklarında keşfettiği doğalgaz kuyularında iki yıla yakın süredir doğalgaz üretimi gerçekleştiriyor. Bu bölgedeki mevcut keşifler, Trakya bölgesinden daha fazla doğalgaz rezervi olduğunu gösteriyor.
'Düşüşten etkilenmeyiz'
Petrolün varil fiyatlarının 12 dolardan 147 dolara kadar tırmandığı süreçte dünyada petrol aramalarına da hız verildi. Petrol aramalarının özellikle denizlerde yoğunlaşması dolayısıyla, hem sondaj gemilerinin kiralama ücretleri aşırı yükseldi, hem de gemileri hemen kiralamak zorlaştı. Petrol aramak isteyen şirketler gemileri kiralamak için uzunca bir süre beklemek zorunda kaldılar.
Enerji Bakanlığı yetkilileri, 147 dolara kadar tırmanmış olan petrol fiyatlarının kısa süre içerisinde 50 dolara kadar gerilemiş olmasının Karadeniz'deki arama çalışmalarını olumsuz etkilemeyeceğini, tam tersine olumlu etkileyeceğini savundu. Fiyatlardaki düşüş ve ekonomik kriz dolayısıyla dünyada petrol ve doğalgaz arama faaliyetlerinin azaldığını kaydeden yetkililer, bu nedenle daha kolay ve ucuza sondaj gemisi kiralama olanağının ortaya çıktığını bildirdi. Dünyanın en büyük petrol şirketleriyle çalıştıklarını belirten yetkililer, bu tür şirketlerin kısa vadeli gelişmelere göre değil uzun vadeli perspektifle hareket ettiklerini söylediler. Yetkililer, ExxonMobil ile anlaşma imzalandığında petrol fiyatları 60 dolara kadar gerilemiş olmasına rağmen ExxonMobil Başkan Yardımcısı Elwyn Griffiths'in, projeye başlarken petrolün fiyatının 100 doların altında olacağı varsayımıyla hareket ettiklerini söylediğini anımsattı.