Türkiye'nin önemli ihracat kalemlerinden olan ve dünyadaki pazar payı açısından ilk sırada yer alan fındıkta yaşlanan ağaçlar nedeniyle tehlike çanları çalıyor.
Ulusal Fındık Konseyi (UFK) ve Ordu Ticaret Borsası Başkanı Nejdet Gürsoy, Karadeniz Bölgesi'ndeki 70 ile 100 yaş arasındaki fındık ağaçlarının oranının yüzde 65'leri bulduğunu belirterek, “Yaşlanmış fındık ağaçlarına ne kadar budama ve bakım yapılırsa yapılsın o ağaçlardan istenen verim sağlanamıyor” dedi.
Gürsoy, yaptığı açıklamada, Karadeniz'deki fındık ağaçlarının yaşlanmasına karşın üreticilerin bahçelerini yenilemediğine dikkati çekerek, “Durum böyle olunca dönüm başı verim ciddi oranda düşmekte” diye konuştu.
Türkiye'de fındık ağaçlarının çok yaşlandığının belirlendiğini dile getiren Gürsoy, şöyle devam etti:
“Fındık, yaklaşık 100 ülkeye ihracat edilen en önemli tarım ürünlerimizin başında geliyor. Hem ülkemize milyon dolarlarca döviz girdisi sağlıyor hem de binlerce çiftçinin geçim kaynağı oluyor. Buna karşın ürüne son yıllarda gerekli bakım maalesef yapılmıyor. Bu durumu, bahçelerimizdeki yaşlanan ağaçlardan rahatlıkla anlayabiliyoruz. Fındık ağaçları hala dedelerimizin diktiği gibi duruyor. Özellikle Doğu ve Orta Karadeniz'de yaşlanmış fındık ağaçları verim bakımından artık istenen derecede ürün vermiyor. Bu da ister istemez rekolteye yansıyor.”
YERİNE YENİSİ DİKİLMELİ
Her sezon fındık rekoltesinde düşüş yaşandığını ifade eden Gürsoy, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Eskiden bir dönüm araziden ortalama 200 kilogram fındık hasat edilirken, yaşlanan fındık ağaçlarının olduğu bahçelerde artık bir dönüm araziden 100 kilogram ürün alınıyor. Bu rakamlar bahçelerimizin ne kadar yaşlandığını bize gösteriyor. Bölgemizde 70 ile 100 yaş arasındaki fındık ağaçlarının oranı yüzde 65'leri buldu. Yaşlanmış fındık ağaçlarına ne kadar budama ve bakım yapılırsa yapılsın o ağaçlardan istenen verim sağlanamıyor. Üreticilerimizin bir an önce yaşlanan fındık ağacını söküp yerine yenisini dikmesi gerekiyor.”
Gürsoy, bazı Avrupa ülkelerindeki fındık ağaçlarının Türkiye'ye oranla daha genç olduğunu vurgulayarak, “Bu ülkeler her yıl fındık ağaçlarını gençleştirmenin yollarını arıyor. Azerbaycan ve Gürcistan gibi ülkelerde de fındık ağaçları daha genç. Hal böyle olunca bu ülkelerin fındık rekoltelerinde düşüş yaşanmıyor” ifadelerini kullandı.
Gürsoy, üreticilerin fındık bahçelerindeki ağaçların gençleştirilmesi konusunda desteklenmesi gerektiğini, UFK olarak bir rapor hazırlayarak ilgili yerlere sunacaklarını kaydetti.
DÜNYANIN YÜZDE 80'İ TÜRKİYE'DEN
Dünya fındık arzının yaklaşık yüzde 80’ini Türkiye karşılıyor. Karadeniz İhracatçı Birlikleri’nin verilerine göre Türkiye’den 100’ü aşkın ülkeye fındık ihraç ediliyor.
Son verilere göre Türkiye, 2011 yılında 281 ton, 2012 yılında ise 229 bin ton fındık ihracatı gerçekleştirirken, 2012 yılında fındık ihracatından elde ettiği gelir 1.8 milyar dolar oldu