Son yıllarda yapılan girişimlerle katma değeri yüksek bitkisel ürünlerin çeşitliliğinin artırıldığı olduğu Gümüşhane’de kara buğday, çilek ve aspirden sonra lavanta da gelir kapısı olan ürünler arasına dahil oldu.
Şiran ve Kelkit ilçelerinde lavanta üretiminde hasat dönemiyle birlikte lavanta yağı çıkarılmaya başlandı. Lavanta ve lavanta yağı Gümüşhaneli üreticiler için alternatif gelir kapısı olacak.
Tarım ve Orman İl Müdürlüğü'nün yürüttüğü proje ile ekilmeyen veya düşük gelirli ürünler ekilen tarlalar lavanta ile canlanırken, çiftçiler hasat ettikleri lavantaları bu yıl Şiran ilçesinde kurulan lavanta yağı çıkarma ünitesinde işleyip değerlendiriyor.
“110 dönüm modern lavanta bahçesi oluşturduk”
Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi (DOKAP) Başkanlığınca desteklenen "Gümüşhane İlinde Lavanta Yetiştiriciliğini Geliştirilmesi Projesi" ile çiftçilere geçen yılki 100 bin lavanta fidesinin ardından bu yıl da 72 bin lavanta fidesi dağıtımı yapılarak 110 dönüm alanda modern lavanta bahçeleri oluşturuldu.
“Bir kere dikilir ve 30 yıl boyunca hasat edilir”
Şiran ilçesine bağlı Sarıca köyünde Buşra Çil'e ait 5 dekarlık lavanta tarlası hasat yapıldığı sırada çiftçilerin yanında olan Tarım ve Orman İl Müdürü Edip Birşen, amaçlarının Türkiye coğrafyasında çok kolaylıkla yetişen bu ürünü yaygınlaştırarak, çiftçilerin gelir seviyesini artırmak ve atıl arazileri milli ekonomiye kazandırarak üretimi artırmak olduğunun belirterek, “Bu yılda 60 dönüm alanda lavanta bahçeleri oluşturduk. Toplam 110 dönüm alanda modern lavanta bahçeleri kurduk. Asıl verim 3 ve 4.yılda başlayacak. Lavanta çiçekleri 1 metre boyuna ulaşacaklar. Çalı formunda bir bitki. 30 yıllık bir ömrü var. Bir kere dikilir ve 30 yıl boyunca hasat edilir" diye konuştu.
“Şiran ilçesine lavanta yağı çıkarma ünitesi kurduk”
Birşen, lavanta yağı için Şiran ilçesinde de yağ çıkarma ünitesi kurulduğunu kaydederek, şöyle devam etti: “Üreticilerimiz hasat ettiği lavantalarını bu yıl kurulan lavanta yağı çıkarma distilasyon ünitesi ile ilk lavanta yağı ve suyu çıkarılmaya başlandı. Çiftçilerimiz ürünlerine ait bilgileri Bakanlığımız Dijital Tarım Pazar (DİTAP) sistemine kaydederek ulusal pazarda ürünlerine teklif sunulmaktadır. Lavanta yağı çiftçilere yüksek gelir getirecek, lavanta yağı üretimiyle çiftçilerin gelir seviyesini önemli ölçüde artıracaktır. Bir dönümde 9-11 litre arası yağ elde edilen ve dünyanın en değerli 15 uçucu yağından biri olan lavanta yağı en fazla kozmetik ve parfüm sanayinde kullanılan lavanta, bunun yanında güzel kokusu nedeniyle sabun ve diğer endüstri kollarında, ilaç sanayinde ve ağrı kesici, sakinleştirici, uykusuzluk giderici özellikleriyle de aromaterapide kullanılabiliyor. Lavanta ayrıca çiçeklerinin sedatif etkisinden dolayı çay şeklinde de kullanılabiliyor. Lavantanın aynı zamanda görsellik oluşturan görüntüleri de turizmde katma değer yaratıyor. Diğer yandan lavanta bahçeleri sayesinde lavanta balı üretiliyor. Amacımız, ilimiz coğrafyasında çok kolaylıkla yetişen bu ürünü yaygınlaştırmak, üretime kazandırmak, çiftçilerimizin gelir seviyesini artırarak, bir dönüm lavanta tarlasından 7 bin lira gelir elde etmeyi hedefliyoruz” dedi.
Lavantanın Gümüşhane'nin her ilçesinde rahatlıkla yetişebilecek bir ürün olduğunu ve çiftçilerin bu konuda çok yoğun talebi bulunduğunu vurgulayan Birşen, “İlimiz genelinde alternatif ürün olarak lavanta yetiştiriciliğini yaygınlaştırma çalışmalarının önümüzdeki yıllarda da devam edecektir” şeklinde konuştu.
“Lavantanın işçiliği az verimi çok”
Şiran merkez Sarıca köyünde 5 dönüm alanda lavanta hasadı yapan üretici Büşra Çil ise “Önceki yıl dikmiş olduğumuz lavantaların bu sene hasadını yapıyoruz. Proje kapsamında bu yıl yağ çıkarma makinesi de ilçemize kuruldu. Hasadını yaptığımız bu lavantalardan yağ elde edeceğiz. Lavantanın işçiliği az verimi çok. Biz bu işi ailemle birlikte severek yapıyoruz. İleriki yıllarda lavanta üretimimizi artırarak ülke ekonomisine katkı sağlamayı hedefliyoruz” ifadelerini kullandı.