Ağaçların kesildiği, orman içi yeni yolların açıldığı, dere yataklarının su iletim tünellerinden çıkan hafriyatlarla doldurularak daraltıldığı vadideki çevre tahribatı, 3 yıl arayla aynı açıdan çekilen fotoğraflarla ortaya konuldu.
Rize İdare Mahkemesi, Çayeli İlçesi Senoz Vadisi’nde yapılan Melikom ve Uzundere-2 HES projeleri için Çevre ve Orman Bakanlığı’nın verdiği ‘ÇED olumlu’ kararıyla ilgili ‘yürütmeyi durdurma’ ve ‘iptal’ kararını üçüncü kez verdi. Ancak mahkeme kararları uyulmadan devam eden baraj inşaatı tamamlanıp elektrik üretimine geçme aşamasına gelinirken, Senoz Vadisi’nin önceki ve bugünkü görüntüleri çevre ve doğa tahribatının boyutlarını tüm çıplaklığıyla ortaya koydu.
Senoz Derneği, Melikom ve Uzundere-2 hidroelektrik santral (HES) projeleri için Çevre ve Orman Bakanlığı’nın verdiği Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporunun iptali istemiyle Rize İdare Mahkemesi’ne dava açtı. Mahkeme, 2 ayrı proje için Bakanlığın verdiği ‘ÇED olumlu’ kararı ile ilgili yürütmeyi durdurma kararı verdi. Daha önce 2 kez yürütmeyi durdurma ve iptal kararı verilen Uzundere-2 projesi için 3’üncü kez yürütmeyi durdurma kararı verilmiş oldu. Proje için bakanlık ilk önce 2006’da ‘ÇED gerekli değildir’ raporu verdi. Çevreciler ile bakanlık ve firma arasında savaş başladı. Çevrecilerin başvurusu üzerine mahkeme önce yürütmeyi durdurma, sonra da iptal kararı verdi. Bunun üzerine 2009’da Rize Çevre ve Orman Müdürlüğü’ne yeniden başvuran firmaya bu kez, ‘ÇED olumlu’ raporu verildi. Açılan davada mahkeme yürütmeyi durdurdu ve ÇED raporunu iptal etti.
Tahribat büyük
Mahkeme kararına rağmen firma HES inşaatını bitirdi, santral elektrik üretimine hazır hale getirdi. Elektrik üretimine geçemeyen santral için şirket bu kez Çevre ve Orman Bakanlığı’na başvurdu. Bakanlık, geçen şubat ayının 24’ünde, ‘ÇED olumlu’ kararı verdiğini duyurdu. Bunun üzerine Senoz Derneği’nin açtığı 3’üncü davada da mahkeme 3’üncü kez yürütmeyi durdurma kararı vermiş oldu.
Hukuku tanımıyorlar
Senoz Derneği Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve davanın avukatı Münir Yazıcı, Senoz Vadisi’nde yürüttükleri doğa koruma mücadelesinde 5’inci yıla girdiklerini ve bu sürede açtıkları 10 ayrı davanın tümünde lehlerine karar çıktığını belirtti. Yazıcı, kuruluş yasasında amacı çevreyi korumak ve geliştirmek olan Çevre ve Orman Bakanlığı’nın, bu ısrarıyla, ne kuruluş yasası, ne yönetmelik, ne de çağın doğa koruma anlayışı ve mahkeme kararlarına uymadığını belirterek, “Çevre ve Orman Bakanlığı’nın bu hukuk tanımaz anlayışını kınıyoruz” dedi.