Trabzon'a doğalgaza yakın zamanda kavuşuyor ama doğalgaz hakkında ne biliyoruz, eksiklerimiz neler
Trabzon doğalgaza hazır mı?
Alt yapısına başlanan doğalgaz Trabzon'a ne zaman geliyor?
Vatandaş doğalgazı kullanması içen neler yapması gerekiyor?
Doğalgaz vatandaşa ne kadar maliyet getirecek?
Hangi bölgeler doğalgazdan faydalanabilecek?
Haber61'in sorularını Makine Mühendisleri Odası (MMO) Trabzon Şube Başkanı O.Gökhan Bali, yanıtladı.
Doğalgazı Trabzon'a nasıl kazandırdık?
2005 yılı itibariyle doğalgaz girişimleri başlamıştı. Doğalgaz gerçekten önemli bir konuydu. Doğalgaz, temiz ucuz ve kullanım kolaylığı olan yakıt. TR Doğalgaz diye bir şirket kurulmuştu ve ihaleye dahil olmuştu. Karadeniz Doğalgaz ihaleyi aldı. Trabzon'a doğalgazın geliş süreci bence çok hızlı oldu. STÖ'lerin bu yöndeki baskıları siyasileri ve merkezi yönetimleri devreye soktu. Normalde Trabzon Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'ndaki listede daha arka plandaydı. Trabzon'da sanayi olmadığı için sadece konuta yönelik dağıtım Trabzon'u cazibeli kılmamasına rağmen doğalgazı kazandırdık.
Geçmişte, Trabzon'a doğalgazın 2008'de geleceğini söylemiştim.
İsabetli bir söylemde bulunmuşum. Daha erkende gelebilirdi ama gecikme BOTAŞ'ın ihalesinin 3 kez iptal edilmesinden kaynaklandı.
Doğalgaz süreci nasıl başladı? Şuanda çalışmalar ne aşamada?
Öncelikle BOTAŞ'ın 2005 yılında yapmış olduğu doğalgaz boru iletim hattı yapılmıştı. Fakat ilerleyen sürede bu ihale 3 kez iptal edildi. En son ihaleyi alan firma 3 ekip halinde çalışmalarını sürdürüyor.
BOTAŞ yetkilileriyle yaptığım görüşmelerde bu çalışmaların yüzde 60'lık kısmının bittiği, yüzde 40'lık kısmının da iki üç koldan hızlı bir şekilde yürütüldüğü yönündeydi. En geç Haziran ayı içerisinde PİK istasyonu (Borularla taşınan gazın bu istasyona gelip, burada basıncı istenilen seviyeye düşürülüp, buradan gazın şehre dağıtılacağı istasyon) Bulak mevkiinde bu istasyon kurulacak ve gaz dağıtımına başlanacak. Trabzon'a toplam 50 km boru döşenecek.
Trabzon ne zaman doğalgaza kavuşacak?
AKSA Doğalgaz Şirketi'ne bağlı Karadeniz Doğalgaz firması, Trabzon-Akçaabat-Rize şehir içi gaz dağıtım ihalesini alan firmadır. 4646 sayılı doğalgaz piyasası kanununa göre gaz dağıtımı lisans ihalesini alan firma BOTAŞ'ın gazı teslim ettiği tarihten itibaren ilk altı ay içinde gazı satmak zorunda. Ama BOTAŞ'ın PİK istasyonun kurması ve gazı verecek hale gelmesi gerekiyor. BOTAŞ'ın yapmış olduğu boru hattı ihalesinde gecikme olunca dağıtım lisansı alan firmada onu beklediğinden dolayı Trabzon'a gazın gelmesi gecikti. Haziran ayında BOTAŞ'ın PİK istasyonunu kurmasıyla birlikte gazı firma vermeye başlayacak.
Mahallelere doğalgaz verme işlemi nasıl olacak?
Kazı çalışmalarına Üniversite yani Kalkınma Mahallesinden başlanacak. Neden diye sorarsanız; çünkü gaz zaten o hattan geliyor ve en çok tüketim olacağı yer bu bölgeler.
15 Nisan'da bu bölgelerde kazı çalışmalarına başlayacaklar. Ondan sonraki süreçte Değirmendere Mahallesi, Sanayi Sitesi, Tanjant, Erdoğdu ve Beşirli'ye dağılım yapılacak. Yani yoğunluğun olduğu bölgelere dağıtım yapılacak.
Diğer bölgelere doğalgaz gitmeyecek mi?
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'na vatandaşlarımızdan talep gelirse değerlendirilecek.
Pelitli, Kaşüstü, Sögütlü'nün taleplerinin olması gerekiyor. Bu firma 30 yıllığına bu ihaleyi aldı. Ne kadar gaz satarsa o kadar para kazanacak. 'En kısa yoldan en fazla aboneye nasıl ulaşırız' bunu düşünüyorlar. Şuanda hiç para almadan trilyonlarca yatırım yapıyorlar.
Doğalgazın evlere gelme aşaması nasıl olacak? Trabzon'da yeterince doğalgaz tesisatçısı var mı?
Trabzon'da 400 kişinin doğalgaz tesisatçılığı sertifikası var. Çok yakında Karadeniz Doğalgaz'ın Trabzon'a şube kurması bekleniyor. Bu şube kurulduktan sonra tesisatçılar ile makine mühendisleri hangi bölgeye doğalgaz gidecekse burada çalışma yapacaklar. Bu yüzden iç tesisat firmaları biran önce kurulmaya başlanmalıdır.
Vatandaşlarımız bu şube kurulduktan sonra gidip başvuruları yapacak ve bilgi alabilecekler. Valilik eğer hava kirliliğini önlemek amacıyla tüm evler kullanacak derse zorunlu hale getirilebilir. Trabzon'da şöyle bir sıkıntı olacak düşüncesindeyim; binalarımız doğalgaza uygun yapılmamış. Özellikle bacaların yeniden yaptırılması gerekiyor. Buradan müteahhit arkadaşlarımızı da uyarmak istiyorum. Binaları yaparken doğalgaza uygun binalar ve bacalar yapsınlar.
Doğalgaz vatandaşa ne kadar maliyet getirecek?
Doğalgaz eve geldikten sonra normalde harcanan elektrik, tüp, ihtiyaçlara ödedikleri paradan çok daha az para ödeyecekler. Hem ekonomik, hem temiz kullanım sağlayacak.
1,5 milyar sadece binaya gelmesi için verilecek. Ama doğalgaz bağlandıktan sonra, harcamaya göre olmak üzere minimum 120 veya 130 YTL ödenecektir.
Merkezi sistemi olsun bireysel ısınmamı şeklinde tercihlerde yapılacak. Trabzon insanı bireysel ısınmayı tercih edecektir muhtemelen. Ama merkezi sistem daha uygun fiyata vatandaşlara rahatlık sağlayacaktır. Bu ihaleyi alan firmalar 8 yıllık içinde fiyatları arttırırlar. AKSA 18 ilde bu ihaleyi aldı. Diğer illerde karlı bir yatırımdır. Trabzon'dan bu anlamda beklentileri yoktur.