Kentsel Dönüşüm Yasası Uygulaması; 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun hakkında Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası’nda (TTSO) bilgilendirmelerde bulunan TTSO Meclis üyesi ve İnşaat Yüksek Mühendisi Bektaş, Kentsel Dönüşüm Uygulamasında İlk Adım, Riskli Bina Tespiti, Yıkım Süreci, Finansal Destekler ve Riskli Alanlar konularında bilgiler verdi. Kentsel dönüşümün ilk adımının yaşanılan binanın risk tespitini yaptırılması ile başladığını belirten Bektaş, riskli binaların tespitinin, maliklerin tapu ve kimlik fotokopisi ile yapacakları müracaat üzerine, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca lisans verilen kurum veya kuruluşlarca yapılacağını söyledi.
Kanunda risk tespiti yaptırılması zorunluluğu bulunmadığını ancak, ülkemizde pek çok binanın; özellikle beton kalitesinin çok düşük olduğu ve deprem açısından risk taşıdığı belirlendiğini ifade eden Bektaş, " Bu yüzden, konutunda güven ve huzur içerisinde yaşamak isteyen, oturduğu binanın riskli olabileceğinden şüphelenen her vatandaşın risk tespiti yaptırması uygun olacaktır" dedi. Kanun hükümlerinden faydalanılabilmesi için malikler tarafından Bakanlıkça lisans verilen kurum veya kuruluşlara risk tespitinin yaptırılması şart olduğunu kaydeden Bektaş, binanın risk tespitini yaptırmak için maliklerin 2/3 çoğunluğu ile karar alınmasına gerek olmadığını, risk tespiti için maliklerden birinin müracaatı yeterli olduğuna dikkat çekti. Bektaş, risk tespiti yaptırmak isteyen bir malike diğer maliklerin engel olması halinde, Riskli binaların tespitini, tahliyesini ve yıktırılmasını engelleyenler hakkında Türk Ceza Kanunu'nun ilgili hükümleri uyarınca Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulacağını dile getirdi.
YIKIM SÜRECİ RİSKLİ BİNANIN YIKTIRILMASI SÜRECİ NASIL İŞLEYECEK ?
Riskli bina tespitinin kesinleşmesinden sonra bu binaların yıktırılması için maliklere 60 günden az olmamak üzere süre verileceğini belirten Bektaş, "Bu süre içinde riskli binaların yıktırılıp yıktırılmadığı kontrol edilecek, yıktırılmamış ise 30 günden az olmak üzere ek süre verilecek ve verilen bu süreler içinde maliklerce riskli yapılar yıktırılmaz ise, yıktırma işlemleri mahallî idarelerin de iştiraki ile mülki amirler tarafından gerçekleştirilecektir. Riskli olarak tespit edilen ve itiraz süreci sonunda riskli olduğu kesinleşen binaların yıktırılması Kanunun emredici hükmüdür. Yıkım konusunda maliklerce herhangi bir karar alınmasına veya anlaşma sağlanmasına gerek yoktur" diye konuştu.
Riskli binayı tahliye etmeyen malikler veya kiracılar hakkında ne yapılabileceği konusuna da açıklık getiren Bektaş, "Riskli binanın yıktırılması için maliklere verilen süreler içerisinde riskli binayı tahliye etmeyen malik veya kiracılar Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Müdürlükleri’ne, ve ya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri’ne bildirilir. Riskli yapıların tespiti, tahliyesi ve yıktırma iş ve işlemlerini engelleyenler hakkında, işlenen fiil ve hâlin durumuna göre 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uyarınca Cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur. Riskli bina üzerinde ipotek var ise bina yıktırılabilir mi ve ipoteğin durumu ne olur? Kanun’a göre, riskli binaların sicilinde bulunan aynî ve şahsî haklar ile temlik hakkını kısıtlayan veya yasaklayan her türlü şerh (mesela ipotek hakkı), riskli bina yıktırıldıktan sonra hisseler üzerinde devam edecektir. Bu yüzden, üzerinde ipotek olması riskli binanın yıktırılmasına engel teşkil etmeyecektir" şeklinde konuştu.
Kanun kapsamında yapılacak yardım ve destekleri de anlatan TTSO Meclis Üyesi O. Selahattin Bektaş, riskli alanlarda, rezerv yapı alanlarında veyahut riskli binalarda yaşayan vatandaşlarımıza talepleri doğrultusunda 18 aya kadar kira yardımı yapılacak veyahut bankalardan kullanılacak kredilere faiz desteği sağlanacağını söyledi. Bektaş, ayrıca, kanun uyarınca yapılacak olan işlem, sözleşme, devir ve tesciller ile uygulamalar; noter harcı, tapu harcı, belediyelerce alınan harçlar, damga vergisi, veraset ve intikal vergisi, döner sermaye ücreti ve diğer ücretlerden ve banka ve sigorta muameleleri vergisinden muaf olacağını sözlerine ekledi.