Sosyal Güvenlik Kurumu Trabzon İl Müdürü Tahsin Halcı, Kayıt Dışı İstihdam Projesi (KADİM) kapsamında Trabzon'da son 6 ayda yaptıkları çalışmalar sonucunda kayıt dışı gözüken toplam 200 işçinin kayıt altına alınarak sigortalarının yapılmasının sağlandığını söyledi.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Halcı, fiilen çalıştığı halde kayıt altına alınamayan ve sosyal güvenlik dışında kalan işçilerin kayıt altına alınması için yoğun çaba sarfettiklerini hatırlattı. Artık sigortasız işçi çalıştırma devrinin yavaş yavaş sona erdiğini kaydeden Halcı İşverenleri bilgilendirirsek tedbirini kendiliğinden almış oluruz. Çalışan sigortasız gösteriliyor, çalışan da işverenden korktuğu için işvereni ihbar etmiyor, bildirmiyor, dava da açmıyor. Ancak çalışan işten ayrıldıktan 5 yıl içersinde açacağı tespit davası ile çalıştığı günlerini tespit ve tescil ettirebiliyor. Biz de o çalışılmayan süreleri mahkeme kararı ile tespit ediyoruz, ödenmeyen günleri cezasını gecikme zammıyla birlikte işverenden alıyoruz. Ayrıca vermediği bildirgelerden dolayı da idari para cezasına çarptırıyoruz. Eğer işveren normal yollardan bu işçinin sigortasını ödese örneğin bin YTL ödeyeceği yerde bu defa cezası en az 4 yada 4,5 bin YTL ödemek zorunda kalıyor. Tespiti ise çok kolay, şahit bile yeterli. Çalıştığı yerdeki çalışanlara, komşularına o işyerinde çalışıp çalışmadığı soruluyor. Alınacak beyanlar dikkate alınarak gerekli işlem yapılıyor. İşverenlerin çoğu bu uygulamayı bilmediği için sonrasında yüklü cezalara maruz kalıyor dedi.
Trabzon'da kayıt dışı istihdamı kayıt altına almak için son 6 aydır yoğun çaba içinde olduklarını kaydeden Halcı 2007 yılı Ağustos ayından bu yana 549 işyerini denetledik. Bunlardan 501 tescilli, 48'i tescilsiz çıktı. Toplam 839 kişi orada tespit edilmiş olup bunları 640'ı tescilli işçi çıktı. Kalan 200 kişi ise tescilsiz çıktı. Bunları kayıt altına aldık" diye konuştu.
Müdür Tahsin Halcı, en fazla kayıt dışı istihdamın inşaat sektöründe yaşandığını da ifade ederek "Bu sektördeki kayıt dışı istihdamın önüne geçmeye çalışıyoruz. Ancak bu çok kolay gözükmüyor. Kayıt dışının kayıt altına alınmasının önemini işverenlerimiz ve insanlarımız bilmiyor. Örneğin bir kişiye üç ay süreyle sigortalı göstermediniz yani kayıt altına almadınız. Fiilen çalıştığı halde bu sigortalı hastalandı o zaman elindeki tedavi imkanları almış oluyorsunuz.. Emekli olacağı süreyi üç ay geri çekiyorsunuz. Dolayısıyla işverenlerimiz bu konuda çok duyarlı olması lazım diye konuştu.
Şu an gelişmiş ülkelere baktığımız zaman 4 çalışana karşılık bir emekli düştüğünü, oysa bu rakamın bizde 2 çalışana 1 emekli şeklinde gerçekleştiğini kaydeden Halcı Yani şöyle düşünelim, 4 çalışana karşı 1 emekli etmeniz gerekirken Türkiye'de 2 çalışana karşı 1 emekli mevcut. O halde diğer ikisini ne yapıyorsunuz, maalesef bütçedeki aktarmalarla ek ödemelerle açıklarını kapatmaya çalışıyorsunuz. Biz emeklimize ortalama 530 YTL veriyoruz. 4 çalışandan aldığımız pirimle rahatlıkla emeklinin maaşını ödüyoruz. Oysa devlet şu an iki tane çalışandan 300 YTL alıyor, emekliye 550 YTL veriyor. Zararınız her biri için 200 YTL açık veriyor. Bu dengenin sağlanması gerekiyor. Dengeyi sağlamak için erken emeklilik olayını kaldırmak gerekiyor. Bu durum farklı anlaşılıyor, ancak şimdi yeni yasada erken emeklilik yaşı 68'e doğru gidiyor. Yani kırk yaşında emekli olma durumu ortadan kalkacak. Kırk yaşında emekli etmediğin zaman denge kendiliğinden korunmuş olacak şeklinde konuştu.
Sosyal Güvenlik Kurumu Trabzon İl Müdürü Tahsin Halcı, teşvikten yararlanma konusunda da Trabzon'da son aylarda belirgin bir artış yaşandığına dikkat çekerek şunları söyledi:
"Şu an itibariyle teşvikten yararlanan işyeri sayısı ilimizde bin 272, kişi sayısı ise 27 bin 969. Son ay itibariyle bir önceki aya göre 71 tane işyeri teşvikten yararlanmıştır. Sigortalı sayısı da bir önceki aya göre bin 230 kişi artarak teşvikten dolayı yararlanılmış."