,Dünyanın en büyük üretimini gerçekleştiren Türkiye'de bu yıl her zamankinden çok farklı bir sezon geçiriliyor. Bu yıl bahçelerde ürünün yok denecek kadar az olduğu söyleniyor. Özellikle küllenme hastalığı ve küfle mücadele eden üretici ürünün az olması nedeniyle fındık fiyatlarının yükselmesini bekliyor. Bilindiği gibi geçtiğimiz yıl fındık fiyatı 7 TL'yi bile görerek üreticiyi isyan ettirmişti. Büyük emeklerle ve zorlukla toplanan ürünün karşılığını bulamaması büyük bir sorun teşkil etmişti. Bu sezon ise fındık fiyatları 11-12 TL ile giriş yaptı. Yetkililer bu rakamın daha da yükseleceğini belirtiyor.
Bu yıl gelen açıklamalarda rekoltenin düşük olacağı belirtilirken en düşük fındık fiyatının 15 TL olacağı kaydediliyor. Ayrıca geçen yıl yapılan hataların tekrar edilmemesi ve emanete ürün verilmemesi gerektiği konusunda uyarılar yapılıyor.
GÜNCEL FINDIK FİYATLARI
Şube | En düşük | En yüksek |
---|---|---|
Akçakoca | 11,50 TL | 12,00 TL |
Çarşamba | 11,50 TL | 12,00 TL |
Düzce | 11,50 TL | 12,00 TL |
Fatsa | 11,75 TL | 12,25 TL |
Gi̇resun | 12,00 TL | 12,50 TL |
Ordu | 11,50 TL | 12,00 TL |
Sakarya | 11,50 TL | 12,00 TL |
Samsun | 11,50 TL | 12,00 TL |
Terme | 11,50 TL | 12,00 TL |
Trabzon | 11,75 TL | 12,25 TL |
Ünye | 11,75 TL | 12,25 TL |
Zonguldak | 11,50 TL | 12,00 TL |
İşte yapılan son açıklamalar;
ORDU
CHP Ordu İl Başkanı Atila Şahin, fındık fiyatlarının bir türlü istenilen seviyeye gelmemesi üzerine üreticilere çağrı yaparak, “Fındıklarını emanete bırakmasınlar. İhtiyaçları kadar satsınlar” dedi.
2015 sezonunun üreticiler açısından verimli geçmediğini, fındık sektöründe bilinçli dalgalanmalar yaşandığını, fındık piyasasını kontrol eden güçlerin istedikleri fiyattan fındık alım satımı yaptığını belirten CHP Ordu İl Başkanı Atila Şahin, üreticinin emeğinin sömürüldüğünü ve alın terinin heba edildiğini belirtti. Fındığın tekelci piyasanın insafına bırakıldığını savunan Şahin, “Oynanan oyunlar sonucunda başta üretici ve esnaf olmak üzere mağdur olmayan kimse kalmadı. Doğrudan iç piyasanın belirleyicisi konumuna gelmiş olan birkaç yabancı şirketin kazancı uğruna, ülkemize en çok döviz kazandıran tarım ürünü olan fındığa sahip çıkılmadı. Devletin müdahil olması gerektiği konusunda yapılan tüm uyarılarımıza iktidar sahipleri kulaklarını tıkadı. Ve bu tutum sonucunda Ordu ili de, Karadeniz Bölgesi de, ülkemiz ekonomisi de kaybetti” diye konuştu. Bu yılki rekoltenin çok düşük olduğuna dikkat çeken Şahin, “Şu anda tüccarlar üreticinin elindeki fındığı almak için kapılarına arabalar gönderiyorlar. Fındığın yaş yada kuru olduğuna bile bakmıyorlar. Peki fiyatlar niye artmıyor? Fındığın fiyatı hala 10-11 TL seviyelerinde olmasının sebebi nedir? Bu işten ne üretici ne de tüketici karlı çıkıyor. Çünkü üretici ucuza satıyor, tüketici ise pahalı yiyor. Aradaki bu para kimin cebine gidiyor? Aradaki fark ne yazık ki birkaç yabancı şirketin cebine giriyor. Fındık üzerinde oyun oynanıyor” açıklamasında bulundu.
“Üreticiler emanete fındık bırakmasın”
Şahin, şöyle devam etti: “2014 yılında don afetine uğrayan fındık kadar bir üretim gerçekleşecek bu sene. 2014 yılında fındık 20 liranın üstüne çıkmıştı. Peki, şimdi fiyat niye yükselmiyor. İktidara buradan bir kez daha sesleniyorum. 2016 fındığını da heba etmeyiniz. Üreticiyi perişan etmeyiniz. Fındığımızı, üreticimizin alın terini birkaç yabancı şirkete peşkeş çekmeyiniz. Bin bir zahmetle üretilen fındığımızı gerçek değerine ulaştıralım. Fındığa devletin müdahalesi şart olmuştur. Bu aşamada Fiskobirlik devreye sokulmalıdır. Biz sonuna kadar, üreticimizin hakkını ve hukukunu korumaya devam edeceğiz. Geçen sene üreticimiz üzerine düşeni fazlasıyla yaptı. Fındığını pazara indirmedi. Ancak bunca kumpastan sonra mağdur oldu. Üreticilerimize buradan bir kez daha sesleniyoruz. Fındıklarını emanete bırakmasınlar. İhtiyaçları kadar satsınlar. Hükümetin temsilcilerine sesleniyorum. Bu oyunu bozacak olanlar sizsiniz. Piyasayı kontrol edici mekanizmaları oluşturun. Fındık üreticisine kumpas kuranların oyunlarını boşa çıkarın. Bunu her yıl ülkemize 3 milyar dolar döviz getirisi sağlayan fındık üreticisine borçlusunuz. Bu gelir devletin kasasına girdiğinde üretici ve esnafımız bundan yararlanacak, aksi halde birkaç tane büyük fındık alıcısı bu durumdan karlı çıkacaktır. Geçen sene mağdur olan üreticimizi bu sene mağdur etmemek için gerekli önlemler alınmalı aksi taktirde gerek üreticimiz ve esnafımız dolayısıyla bölge ekonomimiz bundan büyük zarar görecektir.”
ORDU
Ordu’nun Fatsa ilçesinde 2016 yılı fındık hasat döneminde sona yaklaşılırken, Fatsa Ticaret Borsası(FATBO) sezonun ilk fiyatını açıkladı. Fatsa Ticaret Borsası Başkanı Ali Feyzi, borsa binasında yaptığı basın açıklamasında 2016 yılı 50 randımanlı fındığın fiyatını 11.50 TL olarak açıkladı. FATBO Başkanı Ali Feyzi konu ile ilgili yaptığı açıklamada, “2016 yılı fındık sezonu hayırlı olsun. Fındık fiyatlarını Fatsa Ticaret Borsası olarak belirledik. Artık piyasada şaibe kalmadı. Borsamızın fiyatları tüm esnaflarımız ve üreticilerimize verdiğimiz gerçek fiyattır. Fiyatla ilgili spekülasyonlar bugünden sonra olmayacaktır. Bu verilen fiyatların dışındaki rakamlara itibar etmemeliyiz. Borsamızın fiyatına her zaman itibar etsinler üreticilerimiz” dedi. 2016 yılında eski fındıkla ilgili sorunların olduğun belirten Feyzi, “2015 yılından kalan eski fındık halen üreticilerimizin elinde var. bizlere uygulanan bir uygulama var ihracatçılar tarafından. Eski fındığı yeni fındığı oranla 1 TL aşağıdan alıyorlar. Fındık tüccarı arkadaşlarımızda üreticilerden eski fındığı 1 TL eksiğe alacaklar. Üreticilerimizi bu konuda bilgilendirmek istiyorum. Bu fiyat farkı bizim esnafımızdan kaynaklanan fındık farkı değildir. Esnafımızla, üreticimiz karşı karşıya gelmesin. Bu farkı fındığın ihracatçıların uyguladığı bir durum olduğunu belirtmek istiyorum” diye konuştu.
GİRESUN
Giresun Ziraat Odası Başkanı Nurittin Karan, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından açıklanan fındıkta 468 bin ton rekoltenin çok daha altında bir rekolte beklendiğini belirterek, "Fındık üreticisi büyük bir ürün kaybıyla karşı karşıya. Geçen yıla oranla 10’da bir oranında ürün bulunuyor" dedi.
1 Ağustos’tan itibaren hasada başlayan üreticilerin bahçede fındık arar olduğunu kaydeden Karan, "Üretici soğlama yapar gibi fındık toplamaya çalışıyor. Fındıkta hasat çok kısa sürdü, çuvala giren fındık emek dahi korumadı. Üreticilerimiz bu yıl fındık olmadığını ifade etmektedir. Çok kötü bir hasat dönemi geçirdiklerini belirten üreticilerimiz, geçen yıl en az bir ton fındık topladıkları bahçelerde bu yıl 100 kilonun altında fındık çıktığını söylemektedir. Haziran ayının sona kadar görülen fındıktan eser kalmadığını aktaran üreticilerimiz, ürünün buharlaşıp kayıp olduğunu, bu yıl harmanların boş kaldığını kaydetmekte. Şu günlerde fındık harmanları dolup taşması gerekirken çimen bağladığını söyleyen üreticilerimiz ‘bu yıl biz fındığa, fındık bize hasret’ diyor" ifadelerini kullandı.
“Olmayan fındıkta fiyat beklentisi büyük”
Birçok üreticinin erkenden hasadını tamamlayarak olan fındığını çuvalladığını vurgulayan Karan, “Pazara bir kilo fındık inmiyor. Fındıkta bu yıl fiyat beklentisi çok büyük. Şu anda 12 lira civarında işlem gören fındık fiyatına kimse kulak dahi vermek istemiyor. Üretici bu fiyatı beğenmiyor. Şimdiden telaffuz edilen rakamlar oldukça yüksek diyebiliriz. Üretici bu yıl az olan ürünün iyi bir fiyattan paraya çevirmek istiyor. Zaten başka türlü de maliyetini dahi karşılayacak gibi görünmüyor. Bazı kesimler tarafından fındık fiyatlarının 15 lirayı çok rahat göreceği, bunun üzerindeki rakamları hiç kimsenin kestiremeyeceğini ifade edilmeye başlanıldı. Bu sezon rakamları üretici kendi belirleyecek çünkü güç onların elinde. Bir kilo fındık altın kadar değerli” şeklinde konuştu.
“Tekelci firmalar fındık fiyatında baskı oluşturma peşinde”
Tekelci firmaların fındık manavlarına baskı yaparak fiyatın çıkmasını engellemeye çalıştıklarını belirten Karan, “Ne yaparlarsa yapsınlar, ne kadar baskı kurmaya çalışırlarsa çalışsınlar. Sezon başında dillendirdikleri onlara göre 150 bin ton bize göre yarısı kadar var veya yok olan geçen sezondan stok iki aylık ihtiyaçlarına yetmez. Üretici geçen yıldan boyunu ölçüsünü aldı. Şuna inanıyoruz ki, çok acil ihtiyacı olmayanlar hariç, üreticinin kafasındaki fiyat oluşmadan ne pazara ne bir kilo fındık iner, nede bir kilo fındık emanete bırakılır” diye konuştu
“Rekolte tespiti Temmuz ayında yapılmalıdır”
“Bundan sonraki yıllarda rekolte tespit çalışmasının Temmuz ayında yapılması gerekir” diyen Karan, “Mevsimsel değişiklikler ve son birkaç yıldır ürünümüze musallat olan küllenme hastalığı rekolte tespitinde yanılmalara neden olmaktadır. Bu yıl Haziran ayında yapılan rekolte tespitinden örnek verecek olursak, yapılan tespitin ardından fındıkta büyük dökülme meydana geldi. Rekolte tespitinin en sağlıklı bir şekilde yapılması için bundan sonraki yıllarda Temmuz ayını öneriyoruz. Çünkü küllenme hastalığı fındıkta kayıplara yol açmakta ve hastalığa bağlı olarak en fazla dökülme Haziran ayında gözükmektedir” dedi.
TRABZON
Fındık rekoltesinin harmanlarda yapılacak ikinci bir çalışmayla yeniden belirlenmesi gerektiği belirtildi.
Konuyla ilgili bir açıklama yapan Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkanvekili ve fındık üreticisi Adnan Sağlam, fındığın geçmiş yıllarda olduğu gibi bu yıl da rekolte mağduru haline geldiğini söyledi. Sağlam “Senelerce fındık rekolte tahmini kurulunda görev yapan birisi ve bir fındık üreticisi olarak, bu seneki yanlışlığı gördükçe fındık için oynanan oyunları çok iyi tahmin ediyorum. Şu anda fındığın yüzde 80’i harmanda, yüzde 20’si de en çok on gün içinde harmana gelir. Bu sene Trabzon için 31 bin ton, Türkiye için 468 bin ton fındık rekoltesi tahmini yapanlar, harmanlarda gezip de toplanan fındıklara bir baksınlar ve ne kadar yanıldıklarını görsünler. Özeleştiri yaparak, ‘Biz yanıldık. Gerçek, yaptığımız tahminin çok altında. Rekolte, açıklanan rakamın yüzde 30-40’ı kadardır’ deseler daha inandırıcı olurlar diye düşünüyorum” diye konuştu.
Sağlam, fındık piyasasında üreticiyle ihracatçının etle tırnak gibi olduğunu da vurgulayarak “Bu iki kesimin birbirinden ayrı düşünülmesi mümkün değildir. Rekoltenin eksik söylenmesi de abartılarak fazla söylenmesi de ülke için zararlıdır. Rekolte tahmini yapanlara önerim; bahçeleri kontrol ederek tahmin yapma yöntemi gibi zor değildir. Fındık köylerde harmanda duruyor. Harmanlar hep yol kenarlarında. Bir günde bütün merkez köyleri gezmek mümkün. Buralarda yapılacak bir çalışmayla fındığın gerçeğe yakın tahmini yapılarak açıklanmalıdır. Burada görev Tarım İl Müdürlükleri'ne düşüyorsa bunu milli bir görev sayarak hemen harekete geçmeliler" dedi.