New York Times'ın internet sitesinde dün yayımlanan Wikileaks belgeleri, Amerikalı diplomatların uçak almak isteyen devlet ve havacılık yetkililerini, çeşitli isteklerini yerine getirerek Avrupalı uçak üreticisi Airbus yerine Amerikan Boeing'den almaları için ikna ettiklerini ortaya çıkardı. Belgelere göre Türk Hava Yolları'nın Boeing'den 20 uçak almasının görüşüldüğü dönemde Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ABD Başkanı Barack Obama'ya bir mektup yazarak, Türkiye'den uzaya NASA bünyesinde astronot gönderilmesini talep etti.
GÜL'DEN OBAMA'YA NASA MEKTUBU
ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’nden 19 Ocak 2010 tarihinde gönderilen “gizli” kodlu belgeye göre Cumhurbaşkanı Gül, Obama’ya bir mektup göndererek, Türkiye’nin uzaya bir astronot gönderme isteğini dile getirdi. Dahası Gül mektubunda NASA’nın Türkiye’nin gelişmekte olan uzay programına vereceği desteğin büyük bir memnuniyetle karşılanacağını ifade etti.
TÜRK ASTRONOT ÇOK ZOR AMA..
Belgede, ABD’nin o dönemki Ankara Büyükelçisi James Jeffrey’nin, Türk yetkililerle yaptığı görüşmelerde “İleriki dönemde düzenlenecek misyonlara bir Türk astronotu dahil etmenin çok zor olacağını ancak NASA’nın Türkiye’nin uzay programına başka yardımlarda bulunmasının mümkün olabileceğini” söylediği belirtildi. Belgenin yorum kısmında da şu ifadelere yer verildi: “Muhtemelen yörüngeye bir Türk astronot gönderemeyiz ancak Türkiye’nin bu alandaki kapasitesini geliştirecek ve bölgede havacılık güvenliğini geliştirme amaçlarımızı da karşılayacak programlar hayata geçirebiliriz.”
BOEİNG - UNAKITAN GÖRÜŞMESİ
12 Mayıs 2004 tarihli dönemin ABD Büyükelçisi Eric Edelman imzalı bir kriptoda da Boeing'in Türkiye'de 19 uçağın alımı için Airbus'la yarıştığı ve anlaşmanın 2.9 milyar dolar değerinde olduğu belirtiliyor. Belgede "Bu hafta başında Boeing yetkilileri şirketin Türkiye pazarındaki endişelerini görüşmek üzere elçilik yetkilileri ile bir araya geldi. Boeing, AKP kabinesindeki bir üst düzey yetkilinin kendi iş ortaklarından birini Boeing'in Türkiye temsilcisi olarak ataması için şirkete yaptığı baskılardan dolayı endişe duyuluyor" deniliyor. Boeing yetkililerinin kendisine anlattıklarını Washington'a aktaran Edelman, Mart 2004'te adı sansürlenen bir kişinin Boeing'le görüşerek bir Türk işadamını tanıttığını yazıyor. Bu işadamı Boeing ile dönemin Maliye Bakanı (Kemal Unakıtan) arasında bir görüşme ayarlamayı teklif ediyor. Görüşme sırasında Maliye Bakanı Boeing'e adı belgede sansürlenmiş olan bu Türk işadamının havacılık sektöründen anladığını ve Türk Hava Yolları'nın ihtiyaçlarından haberdar olduğunu söylüyor. Bakan, Boeing'den şirketin Türkiye pazarındaki başarısını garanti etmek üzere işadamını Türkiye temsilcisi olarak atamasını istiyor.
Boeing ise bunu reddediyor. New York Times, bu teklifin üst düzey devlet yetkililerine ulaşmak adına bir "rüşvet" teklifi olduğu yorumunda bulundu.