Rusya, 24 Kasım'da yaşanan uçak krizi sonrasında arka arkaya yaptırımları gündeme getirirken, ilk etapta yaş sebze ve meyveye kapıyı kapattı. Geçtiğimiz günlerde yasaklar listesiyle başta narenciye olmak üzere birçok ürünün 1 Ocak 2016 itibarıyla ülkeye girişinin yasaklandığı açıklandı. Bu sırada en çok dikkat çeken ise 'limon'un liste dışı bırakılmasıydı.
TÜRKİYE'NİN RUSYA'DAKİ İHRACAT PAYI
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Rusya'ya 2013 yılında 83 milyon dolarlık limon ihracatı yapılırken, bu rakam 2014'te Rusya'daki ekonomik daralmanın da etkisi ile bir miktar gerileyerek 78 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu yılın 10 aylık döneminde ise 53.2 milyon dolarlık limon ihracatı yapıldı. Türkiye'nin sattığı miktar azalmış görünse de aslında 2013 yılında Rusya'nın limon ithalatında Türkiye'nin payı yüzde 62 iken, 2014'te yüzde 68'e çıktı. Aynı dönemde Arjantin'in payı yüzde 12, Güney Afrika'nın payı ise yüzde 7 olarak gerçekleşti.
VOTKA DA ETKİLEDİ
Söz konusu pazarlarda kuraklığın etkisi ile limon fiyatlarının artması Rusya'da limonu zam şampiyonları arasına oturttu. Limonun kilo fiyatı 3 dolardan 10 dolara kadar çıktı. Yaptırımlara karar verirken enflasyonu artırmamaya odaklanan Rusya hükümeti, yeni bir fiyat artışı yaratmamak üzere limonu liste dışı bıraktı. Akdeniz İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Bülent Aymen, Rusya'nın limonu ambargo dışı tutmasını değerlendirerek bir başka nedenin daha olduğunu dile getirdi, "Ruslar, kış aylarında limonu votka ile yoğun biçimde tüketiyor. Bu nedenle ambargo dışı kaldı" dedi. Aymen, limon satışının narenciye ürünleri arasında ilk sırada olduğunu söyledi.
DÖNEN TIR'LAR ROMANYA'YA YÖNLENDİRİLDİ
Önceki gün Tarım Bakanı Faruk Çelik ile de birlik olarak görüştüklerini anımsatan Aymen,"Ürünlerimiz sınırlarda hâlâ bekliyor. Sadece 160 ton ürün geri döndü, o da 8-9 konteynerdi ve Romanya'ya gitti. Şu ana kadar iç piyasaya sürülme durumu olmadı. Firmalar diğer ülkelerle olan bağlantılarını devreye sokuyor" dedi.
160 TON FİYATI YÜZDE 40 DÜŞÜRÜR MÜ?
Akdeniz İhracatçıları Birlikleri, sınırdan dönen 160 ton meyve sebzenin iç pazara girmediğini Romanya'ya satıldığını söylerken, yurtiçinde yüzde 40'lara ulaşan fiyatlardaki düşüş üzerine Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar da açıklama yaptı. Fiyatlardaki düşüşün arz talep dengesinden kaynaklanmadığını, üreticilerin hasadına başladığı bazı ürünleri hızla elden çıkarmaya çalıştığını belirten Bayraktar "Malı ucuza kapatmaya çalışan çevreler var" dedi. Bayraktar, Rusya'dan dönen malın 160 ton olarak açıklandığını anımsatarak, "Şu an piyasa fiyatları yüzde 40 aşağı düştü. Bu olayın psikolojik yansımasıdır. Arz talepte bu kadar bozulma olması mümkün değil" diye konuştu.
İHRACATÇININ UMUDU GELECEK DESTEKTE
Antalya, Burdur ve Isparta illerini kapsayan Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği'nin (BAİB) 1 Ocak-30 Kasım tarihleri arasında gerçekleştirdiği 1.3 milyar dolar tutarında ihracatın aslan payı 250.3 milyon dolar ile Rusya Federasyonu'na ait. İhracatçılar, hükümetin destek açıklamasından oldukça umutlu olduklarını söylüyorlar.