Adayların ''2009-ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu''nu başvuru merkezlerinden (ortaöğretim okulları, ÖSYM Sınav Merkezi Yöneticilikleri ve ÖSYM Büroları) 3 TL karşılığında alabileceklerini bildiren ÖSYM Başkanı Prof. Dr. Ünal Yarımağan, ''Kılavuzumuzun prova baskısı yapıldı. Oldukça kalın. 200 sayfayı aşan bir kılavuz oldu. Çünkü yükseköğretim programlarının sayısı giderek artıyor'' dedi.
Kılavuza 16 Temmuz 2009 gününden itibaren ÖSYM'nin internet sayfasından erişilebileceğini kaydeden Yarımağan, ''Ancak elektronik erişimle tercih yapmak mümkün değil. Her adayın bu kılavuza sahip olması ve bu kılavuzu dikkatle incelemesi gerekiyor'' diye konuştu.
Kılavuzun basımının YÖK'ün kararını bekledikleri için geciktiğini açıklayan Yarımağan, uzak illerden başlamak üzere kılavuzun dağıtımının yarın başlayacağını söyledi.
Yarımağan, kılavuz dağıtımının tamamlanmasının 22 Temmuz 2009 tarihini bulacağını, tercihlerin başlayacağı bugünde kılavuzun Türkiye'nin her yerinde bulunacağını ifade etti. Adayların 22 Temmuz gününe kadar kılavuzu her okulda bulamayabileceklerini vurgulayarak, ''Acele etmesinler, birkaç gün beklesinler'' dedi.
Yükseköğretim programlarının 2008-ÖSYS'deki en küçük puanları ile son yerleşen adayların başarı sıralarının kılavuzda bulunduğunu belirten Yarımağan, şunları söyledi:
''Tercih yaparken bu bilgiler çok önemli. Ama biz tercih yaparken adayların geçen seneki en küçük puana değil, başarı sırasına bakmalarını öneriyoruz. Çünkü puanlarda önemli değişiklikler oluyor. Puanlarla yapılacak bir karşılaştırmada çok sağlıklı bir sonuca ulaşılamayabilir. O yüzden başarı sırasını karşılaştırsınlar.
Yükseköğretim programlarının kontenjanlarında artışlar olduğu için başarı sırasına göre dar bir aralıkta tercih yapmak yerine geniş bir aralıkta tercih yapılmasını öneriyoruz. Buna göre, örneğin, adayın başarı sırası 15 bin ise 12 bin-18 bin başarı sırası aralığında tercih yapması sağlıklı bir yaklaşım olabilir.''
-''TERCİH GÖNDERME SÜRESİ UZATILMAYACAK''-
Tercih işlemlerinde adayların ÖSYM'nin ''http://rehberlik.osym.gov.tr'' internet sitesinde yer alacak rehberlik hizmetlerinden yararlanabileceklerini belirten Yarımağan, adayların tercihlerini Başvuru Merkezleri aracılığıyla ya da bireysel olarak internet üzerinden ÖSYM'ye gönderebileceklerini söyledi.
İnternet kullanımında deneyimli olmayan ya da yanlış yapmaktan çekinen adayların Başvuru Merkezlerini kullanmalarını önerdiklerinin altını çizen Yarımağan, ''Tercihler 22 Temmuz-3 Ağustos 2009 tarihleri arasında Başvuru Merkezleri aracılığıyla ya da adaylar tarafından doğrudan internet üzerinden gönderilecek'' dedi.
Tercih gönderme süresinin uzatılmayacağını vurgulayan Yarımağan, tercih için bankaya ödenmesi gereken bir ücretin olmadığını belirtti.
Sonuç belgesi gelmeden adayların puanlarını öğrenmeleri gerektiğini ifade eden Yarımağan, adaylardan tercih edecekleri yükseköğretim programlarını belirlemelerini istedi.
Yarımağan, tercihlerini internet üzerinden yapacak adaylara internette ''tercihleriniz sistem tarafından başarıyla kabul edilmiştir'' yazısını mutlaka görmeleri ve yazıcıdan tercih listesini almaları gerektiği uyarısında bulundu.
Yerleştirme işlemlerinin tercihler yapıldıktan sonra yaklaşık iki haftada tamlanmasını hedeflediklerini belirten Yarımağan, yerleştirme sonuçlarının 15-20 Ağustos 2009 tarihleri arasında açıklanabileceğini söyledi.
-SORULAR-
Konuşmasının ardından gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Prof. Dr. Yarımağan, ''Sınavda başarı oranının düşmesini neye bağlıyorsunuz?'' sorusuna, ''Barajı geçen öğrenci sayısında geçen seneye göre ciddi bir düşüş oldu. Bu düşüşün nedenleri arasında öğrenci sayısı azaldı. Bu sene ÖSS'ye başvuran öğrenci sayısı 195 bin azaldı. Sınava giren aday sayısı da geçen seneye göre 190 bin azaldı'' yanıtını verdi.
Öğrenci kitlesinin bu sene daha az olduğunu belirten Yarımağan, dolayısıyla barajı geçen öğrenci sayısının da daha az olmasının beklendiğini kaydetti. Yarımağan, şöyle devam etti:
''Ama ona rağmen beklenenin altında oldu. Onun nedeni arasında da bazı testlerimizde soruların biraz zor olması bir neden olabilir. İkinci neden de öğrenci kitlesi geçen seneye göre değişik. Geçen seneki öğrenci kitlesi büyük çoğunluğu eski mezunlar olan, dolayısıyla uzun zamandır sınava hazırlanan adaylardan oluşuyordu. Oysa bu sene son sınıf öğrencileri daha büyük bir oran teşkil ediyor. Bunların hepsi birleşince başarı oranında biraz düşüş olduğunu görüyoruz. Ama çok da aşırı bir düşüş yok. Önemli olan öğrenci sayısı 195 bin azaldı, kontenjanlar da 95 bin arttı.''
Bir gazetecinin, ''Özel liselerin daha başarılı olmasını neye bağlıyorsunuz?'' sorusu üzerine Yarımağan, başarıyı genel ve bireysel başarı olmak üzere iki türde değerlendirmek gerektiğini belirtti.
En başarılı illere arasında Ankara'nın olduğunu, ancak derece yapan 17 adaydan hiçbirinin Ankara'dan olmadığına işaret eden Yarımağan, en başarılı iller arasında İstanbul'un olmadığını ama derece yapan adaydan 8'inin İstanbul'dan çıktığını anımsattı. Yarımağan, ''Demek ki İstanbul'da bireysel başarı daha yüksek, Ankara' da ise genel başarı daha yüksek. Bu değerlendirmeyi özel okullar için de genişletebilirsiniz. Özel okulların bireysel başarısı bu sene daha çok çıktı'' diye konuştu.
-''ARAŞTIRMAYA DEĞER BİR KONU''-
Yarımağan, ''Puanı hesaplanamayan yaklaşık 30 bin kişinin sıfır aldığını söyleyebilir miyiz?'' sorusu üzerine, şunları söyledi:
''Evet. Basının 'sıfır çektiler' diye ifade ettiği bir grup var. Bu kitle bu sene geçen yıllardan da daha fazla. 30 bine yakın adayın puanlarını hesaplayamadık. Puanlarını hesaplayabilmemiz için koyduğumuz ölçü şu. İlk 4 testin en az ikisinden 0.5 puan elde etmek. Bu testlerden 0.5 elde edememişse, yani hepsi sıfır veya negatifse bu adayın puanını hesaplamaya gerek görmüyoruz. Ölçülebilecek bir şey yok.
Bu adaylar ilginç. Bu konuda bir araştırma yapılırsa, bu sınava giriyor, başvuruyor. 180 sorudan hiçbirine cevap vermiyor veya 2'sine cevap verip çıkıyor. Neden böyle davranıyor? Bu araştırmaya değer bir konu. Bu adaylar hiçbir şey bilmiyorlar demek değil. Araştırma yapılsa muhtemelen şöyle bir sonuç çıkacak: Cevaplarını, soru kitabına işaretliyorlar. Fakat morali bozuluyor başarısız olduğunu görüyor. Cevap kağıdına cevaplarını aktarmıyor. Ben iyimser düşünerek böyle bir yorum yapıyorum. Bu gerçekten böyle mi, yoksa bu adayların bilgi düzeyleri çok mu düşük? Bu bir araştırma konusu olabilir.''
''Puanı hesaplanmayan adayların lise türlerinin ne olduğunun'' sorulması üzerine Yarımağan, her okul türünden adayın çıkacağını, fen lisesinde bu oranın çok düşük, meslek lisesinden ise biraz daha fazla çıkacağını belirtti.