Yükseköğretim Kurulu'nun (YÖK), hazırladığı kanun taslağıyla yükseköğretimde köklü değişikliklere gidiliyor.
Taslaktaki düzenlemelerle, üniversiteden atılmaya son verilirken, başarısız olanlar için daha fazla katkı payı (harç) ödeyerek üniversiteye devam hakkı sağlanıyor. Vakıf üniversitelerinde devlet burslu öğrenci okutulmasına ve öğrencilerin öğrenim gördükleri üniversitelerde asgari ücret baz alınarak hesaplanacak ücretlerle geçici işlerde çalışabilmelerine olanak veriliyor.
Alınan bilgiye göre, YÖK, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun bazı maddelerinde değişiklik öngören kanun tasarısı taslağı hazırladı.
Taslağa göre, yabancı dil hazırlık sınıfı hariç olmak üzere ön lisans diploma programlarını 4 yıl, lisans diploma programlarını 6 yıl, lisans ve yüksek lisans derecesini birlikte veren diploma programlarını 9 yıl, yüksek lisans öğretimini 4 yıl, doktora öğrenimini ise 6 yıl içinde tamamlayarak mezun olamayanlar öğrenimlerine devam edebilecekler. Ancak bu öğrenciler ders ve sınavlara katılma dışında öğrencilere tanınan diğer haklardan yararlanamayacaklar.
Aynı yükseköğretim kurumundaki öğrenimi sırasında bir derse üçüncü kez kayıt yaptıran öğrencilerin kredi başına ödeyecekleri katkı payı, ders alacağı yılda o program için belirlenen katkı miktarının yüzde 100 fazlasıyla alınacak. Bir derse dört veya daha fazla kez kayıt yaptıran öğrencilerden alınacak katkı payları, aşamalı olarak öğrenci başına o yıl için belirlenen cari hizmet maliyetinin tamamının iki katını aşmayacak şekilde, üniversitelerden gelen öneriler de değerlendirilerek YÖK tarafından belirlenecek.
Hazırlık sınıfı hariç, bulundukları sınıfın bütün derslerini vermek ve ilk yüzde 10'a girmek suretiyle bir üst sınıfa geçmiş olan ikinci öğretim öğrencileri, o yıl için birinci öğretim öğrencilerinin ödeyecekleri öğrenci katkı payını ödeyecekler. Aynı kolaylık birinci öğretimde okuyan öğrencilere de getirilecek. Böylece, başarılarıyla yüzde 10'a giren hem birinci hem ikinci öğretim öğrencileri daha az harç ödeme kolaylığı sağlanıyor.
Üniversitelerde öğretim faaliyetlerinin bir yıl içinde kaç döneme ayrılarak sürdürüleceği; kayıt, devam, uygulama ve teorik ders içerikleri, ön şartlı dersler, sınav çeşitleri ve bunların ders başarı notuna katkısı; öğrenci, mezun ve dış paydaşların diploma programlarına ilişkin değerlendirmelerinin alınması; yurt içi ve yurt dışı yükseköğretim kurumlarından alınan derslerin kredilerinin intibakının yapılması; başarı notlarının yüzlü ve harf sistemine dönüştürülmesi ile eğitim-öğretimin devamına ilişkin diğer hususlar, bu konularda YÖK'ün belirlediği ilkelere aykırı olmayacak şekilde üniversite senatolarınca belirlenecek.
VAKIF ÜNİVERSİTELERDE DEVLET BURSLU ÖĞRENCİ
Vakıf üniversitelerinde, Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenecek sayıda devlet burslusu öğrenci okutulabilecek. Taslağa göre, vakıf üniversitelerine yıllık olarak yapılan devlet yardımı kaldırılacak. Onun yerine vakıf üniversitesi öğrencisine verilecek devlet bursu getirilecek. Öğrenciye verilecek devlet bursu, üniversite değiştirse de öğrenciye verilecek burs devam edecek. Burs miktarı, vakıf yükseköğretim kurumlarının öğrenci kabul eden diploma programlarına devlet yükseköğretim kurumlarındaki eş değer programların ikinci öğretim öğrencileri için hesaplanan bir yıl önceki cari hizmet maliyetlerini aşmayacak.
Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen burslu öğrenci sayılarının yönetmelikte belirlenecek usul ve esaslara göre başvuran vakıf yükseköğretim programlarına dağılımı YÖK tarafından, üniversitelere yerleştirme yapılmadan önce ilan edilecek.
Devlet burslusu olarak vakıf yükseköğretim kurumlarına yerleştirilen öğrencilerden o yıl için Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenen ikinci öğretim katkı payının dışında her ne isimle olursa olsun başka bir öğrenim ücreti alınamayacak.
ÖĞRENCİLERE ''PART TİME'' İŞ
Üniversitelerde ''part time'' olarak çalışan ve yasal mevzuat bulunmadığı için sık sık yakınmalara yol açan öğrencilerin hakları da yasal düzenlemeyle koruma altına alınıyor. Geçen yıl ''Üniversitelerin Kısmi Zamanlı Öğrenci Çalıştırılabilmesine Yönelik Usul ve Esaslar'' belirleyen YÖK, bu konuyu kanun taslağında düzenledi.
Taslağa göre, üniversiteler, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu (YURTKUR) tarafından burs verilmekte olan veya burs alma şartlarını taşıyanlara öncelik tanıyarak, kısmi zamanlı olarak geçici işlerde öğrenci çalıştırabilecekler.
Kısmi zamanlı olarak çalıştırılan öğrenciler, bu çalışmalarından dolayı işçi olarak kabul edilmeyecek. Kısmi zamanlı olarak çalıştırılan öğrencileri bir saatlik çalışma karşılığı ödenecek ücret, 4857 sayılı İş Kanunu gereğince 16 yaşından büyük işçiler için belirlenmiş olan günlük brüt asgari ücretin dörtte birini geçmemek üzere üniversite yönetim kurulu tarafından belirlenecek. Kısmi zamanlı çalışma karşılığı ödenen ücret, YURTKUR tarafından verilmekte olan burs veya öğrenim kredisinin kesilmesini veya aynı kuruma ait yurtlardan yararlanma hakkını kaldırmayacak.
Kısmi zamanlı olarak öğrenci çalıştırılmasına ilişkin haftalık çalışma süreleri ile diğer usul ve esaslar Maliye Bakanlığı'nın görüşü alınarak YÖK tarafından belirlenecek.
HARÇLAR
Harç miktarları mevcut düzenlemede olduğu gibi yine Bakanlar Kurulunca saptanacak.
Ön lisans, lisans ve lisansüstü düzeyde yapılan birinci öğretim, ikinci öğretim, açık ve uzaktan öğretim için devlet tarafından yapılacak ödemelerin miktarı öğrenci başına olacak şekilde YÖK'ün görüşü ve Milli Eğitim Bakanlığı'nın önerisi üzerine Bakanlar Kurulu'nca tespit edilecek. Harç miktarları her yıl en geç Haziran ayı sonuna kadar tespit edilmiş olacak.
ÖĞRETİM ELEMANINA AKADEMİK FAALİYET ÖDENEĞİ
Taslağa göre öğretim elemanları için ''akademik faaliyet ödeneği'' adı altında bir düzenlemeye gidilecek.
Akademik faaliyet ödeneği, öğretim elemanlarının her yurtiçi ve yurt dışında sonuçlandırılan proje, araştırma, yayın, sergi, patent, çalışmalarına yapılan atıflar, katıldığı bilimsel toplantılar, bilimsel faaliyetlere yönelik hakemlik, akademik unvanların kazanılması, jüri üyeliği, almış olduğu akademik ödüller esas olarak, öğretim elemanları için 100 puan üzerinden verilecek yıllık akademik faaliyet puanına göre belirlenecek.
Her puan için bir para miktarı belirlenecek ve bu miktar öğretim elemanının maaşına yansıtılacak. Öğretim elemanının sonuçlandırdığı faaliyet ve aldığı faaliyet puanı hem YÖK'ün internet sitesinde hem de bu konuyla ilgili kurulacak internet sitesinde yayımlanacak.