Dershanelerin kapatılması konusunda kapsamlı bir çalışma yapılmadığı gibi dönüşümün maliyeti de hesaplanmamış. Bugün'ün haberine göre, bu durum Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in öğretmen atamaları konusunda yaptığı açıklaması ile ortaya çıktı.
Şimşek'e, dün katıldığı Kamu-Özel İşbirliği Konferansı'nda "Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, şubatta 10 bin öğretmen ataması yapılacak, ağustosta da 40 bin olabilir diye söylemişti. Siz bütçeyi açıklarken, 34 bini istisna olmak üzere 74 bin personel alınacağını, yani 40 bin yeni personel alınacağını söylemiştiniz. Bu tabloya göre sadece öğretmen atamalarıyla bu rakam dolmuş oluyor. Dağılım nasıl olacak?" sorusu yöneltildi.
"GELECEK SENE DURUM DEĞERLENDİRMESİ YAPACAĞIZ"
Bakan Şimşek bu soruya şu cevabı verdi: "Biz, bütçe kanununda öngördüğümüz kadroların dağıtımını henüz yapmadık. Bütçe kanunu biliyorsunuz Plan Bütçe Komisyonu'nda kabul edildi. Artık bundan sonra o kanunda harcama artırıcı bir değişiklik yapamayız. Dolayısıyla biz gelecek sene bir durum değerlendirmesi yapacağız. Yani gerekirse kamunun diğer birimlerine hiç eleman vermeyeceğiz. Yani öyle olması gerekiyorsa öyle olacak ama bu konuda verilmiş bir karar yok. Bunlar oturulacak, Sayın Başbakanımızın takdirinde olan bir konu. Eğer, bu kadroların büyük bir kısmını Milli Eğitim'e verelim, diğer alanlarda hiç personel almayalım denirse, o bizim için bir talimattır, öyle yaparız."
"YA VERGİ, YA BORÇLANMA"
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, önümüzdeki yıl bütçede öngörülenin üzerinde öğretmen alınması halinde bunun ancak vergi ya da borçlanmayla karşılanabileceğini söyledi.
BÜTÇEYE 2,8 MİLYAR EK MALİYET
Hükümet önümüzdeki yıl öğretmen alımının dışında dershanelerin akademik liseye dönüştürülecek okullarda öğrenci başına 2 bin 500 lira da destek vermeyi planlıyor. Hesapta olmayan bütün bu ödemelerin yapılması halinde önümüzdeki yıl bütçesine yaklaşık 2,8 milyar lira ek maliyet binecek.
FATURAYI VATANDAŞ ÖDEYECEK
Bu maliyetin Bakan Şimşek'in dediği gibi vergi artışlarıyla karşılanması halinde bütün faturayı vatandaş ödeyecek. Vatandaş, oturduğu evden kullandığı arabasına, ev ve cep telefonundan ehliyetine hatta benzinine kadar her şey için ilave vergiler ödemek zorunda kalacak.
ÖDENEK AYRILMADI
Şimşek'in açıklamaları, Başbakan Erdoğan'ın sözünü ettiği 50 bin öğretmen alımını karşılayacak düzeyde bütçeye ödenek konulmadığını gösteriyor. Hükümet 40 bin yeni memur alımı için ayrılan kadronun tamamını öğretmenlere tahsis etse dahi 10 bin öğretmen için bütçeye kaynak bulmak zorunda kalacak.
10 bin öğretmen için gereken yıllık kaynak tutarı ise en az 300 milyon lira. Bu ödenek ihtiyacı üstelik her yıl devam edecek. Öğretmenin yanı sıra kamunun diğer alanlarındaki personel ihtiyacının karşılanması için de ilave eleman alınması halinde bu tutar 1 milyar liraya kadar uzanan bir gidere dönüşebilecek.
2,8 MİLYARLIK VERGİ YOLDA
Dershanelerin kapatılması ve akademik liseye dönüştürülmesi halinde ortaya çıkacak sadece bu üç kalemin bütçeye çıkaracağı toplam maliyet 2 milyar 775 milyon lirayı aşıyor. Bakan Şimşek, bütçenin Plan ve Bütçe Komisyonu'ndan geçtiğini, dolayısıyla bütçede ilave ödenek artışı konulamayacağını, kaynak ihtiyacının borçlanma ya da vergi yoluyla karşılanmak zorunda olduğunu açıkladı. Bu açıklama önümüzdeki yıl 2,8 milyar liralık kaynak açığının vergi yoluyla karşılanması ihtimalini doğurdu.
İĞNEDEN İPLİĞE ZAM
Kaynak ihtiyacının vergi zammıyla karşılanması halinde ilk artışın yeniden değerleme oranında yapılması bekleniyor. Yeniden değerleme oranı yasa gereği önümüzdeki yıl yüzde 3,93 olarak uygulanacaktı. Ancak Bakanlar Kurulu'nun bu oranı yüzde 50 artırma yetkisi var. Dershanelerin kapatılması gündeme gelmeden önce bu oranda bir artış düşünülmüyordu. Ancak şimdi bu oranın yüzde 5,9'a çıkarılması sürpriz olmayacak. Bu durumda da cep telefonundan ev telefonuna, çöp vergisinden emlak vergisine, trafik cezalarından pasaport ve ehliyet harçlarına hatta noter harçlarına kadar birçok vergi ve harca katmerli zam gelecek.
350 MİLYON GELİR KAYBI
Bakan Şimşek, geçen yıl dershanelerden 310 milyon lira vergi tahsil ettiklerini söyledi. Bu verginin bu yıl sonunda 330 milyona ulaşması bekleniyor. Dolayısıyla dershanelerin kapatılması halinde önümüzdeki yıl devlet bütçesi en az 350 milyon lira vergi gelirinden olacak.
Bu da bütçede, 300 milyon liralık öğretmen giderinin yanı sıra 350 milyon liralık da ilave vergi ihtiyacı olacağını gösteriyor.