Ekonomide korkutan gelişme

Cari açık 2013 sonunda 61.5 milyardan 65 milyar dolara yükselerek rekor kırarken baş suçlu altın olurken şirketlerin kârını ülkelerine götüren yabancı yatırımıcı açığı patlattı. Altını göz ardı edersek cari açık incelendiğinde Türkiye’nin üretip sattığı ile ithal ettiği mal arasındaki farkın 2012’ye göre 71 milyardan 68 milyara indiği görülüyor.
 
YABANCI FİNANSMANI YÜZDE 19.5’TE KALDI
 
Ancak çalkantılı geçen 2013’te asıl endişe edilecek nokta yabancı yatırımcıların tutumu oldu. Öncelikle ülkeye gelen yabancı sermaye tutarı 13.2 milyar dolardan 12.8’e geriledi. 2012’de doğrudan yabancı yatırımlar cari açığın yüzde 27’sini finanse ederken 2013’te bu rakam yüzde 19.5’te kaldı. İkinci olarak da yabancıların şirketlerinden alıp ülkelerine götürdükleri kâr payı yüzde 52 artarak 2.6 milyardan 4 milyar dolara ulaştı. Yabancıların borsa ve bonodan alıp yurtdışına çıkardıkları kârları da düşük faiz ortamına rağmen rekor kırarak 3 milyar 472 milyon dolara çıktı. Şirketlerin ve devletin ödediği kredi faizi de 5.7 milyar dolar oldu. Böylece Türkiye’den toplam 13.5 milyar dolar faiz ve kâr payı olarak çıktı. Bu rakam 2012’de 11.9 milyar dolardı.
 
FİNANSMAN MERKEZ VE BANKALARDAN
 
Cari açık 2013’te 65 milyar dolar ile bir önceki yıla oranla yüzde 34 artarak tarihinin en yüksek ikinci seviyesine ulaştı. Milli gelire oranı dikkate alındığında bu rakam yüzde 7.9 ile ikinci en büyük rakama tırmandı. Aylık bazda cari işlemler açığı 8.3 milyar dolarla 33 ayın en yükseğini gördü.
 
CARİ AÇIKTA TARİHİ İKİNCİ ZİRVE GÖRÜLDÜ
 
Cari açığın aylık finansmanı Merkez’in aralık ayında sattığı 3.7 milyar dolar rezerv kaybından, bankaların 3.4 milyar dolar net kredi almalarından ve 1.6 milyar dolarlık kaynağı bilinmeyen sermaye girişi tarafından sağlandı. Aralık ayında, temmuzdan beri ilk kez 145 milyon dolarlık net portföy çıkışı oldu. Senelik portföy girişi ise 38 milyar dolardan 2013’te 21 milyar dolara geriledi.