Görevde yükselme ve unvan sınavlarına hazırlanmak yalnızca çalışırken değil, emeklilikte de avantaj sağlar. Emekli aylığını artırmanın bir başka yolu da, hizmet süresini artırmaktan geçer.Memurların emekli aylığının nasıl hesaplandığını dünkü yazımızda açıklamıştık. Bugün emekli maaşının nasıl yükselebileceğini anlatacağız. Memurun emekli aylığının artmasının yolu unvan sahibi olmaktan geçer. Düz memur olarak 25 yıl hizmeti bulunan bir kişi emekli olduğunda 2015 yılında 1.347,68 TL emekli aylığına hak kazanırken daire başkanı olarak emekli olacak bir kişinin emekli aylığı 2.896,08 TL’dir. Dolayısıyla görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavlarına hazırlanmak ve bu sınavlarda başarılı olarak unvan sahibi olmak yalnızca çalışırken değil, emeklilikte de avantaj sağlar. Bu konuda hem liyakat, hem atama devreye girdiği için görevini layığıyla yerine getirmek, sınavlarda başarılı olmak ve bu tip görevlere atanmak emeklilik açısından son derece önemli gelişmeler.
HİZMET YILI UZARSA...
Diğer yandan memurlarda emekli aylığını artırmanın bir başka yolu da, hizmet yılını artırmaktan geçiyor. 25 hizmet yılıyla emekli olan memurun emekli aylığı, bu sürenin üzerine çalışmaya devam ettikçe alacağı aylık da yükselir.
HER 5 YILDA YÜZDE 5 ARTAR
30 yıl çalışmış bir memura emekli aylığı bağlanırken aylık bağlama oranı 25 yılın üzerinde çalıştığı 5 yılın karşılığı olarak yüzde 5 daha fazla olur. 25 yılın üzerine çalışılmış her 1 yıl için aylık bağlama oranı yüzde 1 artırılır. Örnek vermek gerekirse, 25 hizmet yılı ile emekli olan öğretmen 2015 yılında 1.684,82 TL emekli aylığı alırken, 28 yıllık öğretmen 1.752,21 TL emekli aylığı alır.
HİZMET ZAMMI NE DEMEK?
HİZMET ZAMMI NE DEMEK?
Bazı memurlar çalıştıkları mesleğin zorluğu nedeniyle fiili hizmet süresi zammına konu olurlar. Bu mesleklerde çalışanların çalıştıkları her bir yılın karşılığı hizmet yılların bir yıl olarak değil daha fazla süre olarak eklenir. Örneğin asaleti tasdik olmuş bir polis memurunun toplam 1 yıllık çalışması, hizmet yılına bir yıl üç ay olarak eklenir. Bu şekilde örneğin toplam 20 yıl polislik yapmış bir memur, 25 yıl çalışmış gibi sayılır ve kendisine bu süre üzerinden emekli aylığı ve ikramiyesi ödenir. Kimler hak kazanır? Tüm bu saydığımız nedenlerden dolayı polisler, yer altında çalışanlar ve itfaiyeciler çalıştıkları süre üzerinden değil, fiili hizmet süresi karşılığı üzerinden hesaplanarak, emekli aylığı ve ikramiyesi almaya hak kazanırlar. Çalıştıkça emekli aylığı düşer mi? Sosyal güvenlik mevzuatımızda iki kez ciddi değişiklikler olduğu için aylık bağlama oranında da iki farklı dönem söz konusu. Bu nedenle emekli aylığının çalıştıkça düştüğü ‘sorunlu’ durumlar da var.
Emekli aylıklarının hesaplanmasında üç farklı dönem söz konusu. 31.12.1999 öncesi çalışmalar için daha yüksek emekli aylık bağlama oranı uygulanıyor. 2000 ila 2008 arası dönemde daha düşük, 2008 sonrasında ise en düşük emekli aylık bağlama oranı söz konusu. Bu nedenle her üç dönemde de çalışmaları bulunan kişilerin emekli aylıkları çalıştıkça düşüyor. Bu nedenle asgari ücret ve buna yakın miktarlardan prim ödenen kişilerin maaşları çalıştıkça maalesef ayda 3 TL düşüyor. Bunu engellemenin yolu aylık prime esas kazancın 3.000 TL üzerinde gösterilmesi ile mümkün. Memurun ikramiye tutarı artmaz ama aylığı yükselebilir
Memurların emekli ikramiyesi emekli keseneğine esas kazanç ile hizmet yılının çarpımıyla bulunur. Yani 20 yıl çalışması bulunan memur emekli keseneğine esas kazancı ile 20’nin çarpımıyla bulunacak tutar kadar emekli ikramiyesi elde eder. Memurlar için ikramiyede önemli bir husus, emekli ikramiyesinde 30 yılın üzerindeki hizmetlerin dikkate alınmaması. hizmet yılı üzerinden Yani toplam 35 yıllık hizmeti bulunan memur emekli olduğunda 35 yılın tamamı üzerinden emekli ikramiyesi alamaz. Diğer yandan emekli aylığında hizmet yılının tamamı üzerinden değerlendirme yapılır. Yani memur 30 yılın üzerinde çalışırsa emekli aylığı artar fakat emekli ikramiyesi artmaz.