Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı (DOKA) Genel Sekreteri Çetin Oktay Kaldırım, yeni Gürcistan’ın çok hızlı bir değişim ve gelişim içerisinde olduğunu, bunun Türkiye ve Türk iş adamları için de fırsatlar doğurduğunu söyledi.
2013 itibarıyla kişi başına düşen milli geliri 7 bin 150 USD olan Gürcistan ekonomisinin 2012 yılında yüzde 7,2’lik büyüme gerçekleştirdiğini belirten Kaldırım, "Komünizm döneminde SSCB ülkeleri içinde en güçlü ekonomiye sahip olan Gürcistan, birliğin dağılmasının ardından ekonomisinde ciddi sorunlar ve istikrarsızlıkla karşı karşıya kalmıştır. Komşuları ile bu nedenle arasında ciddi sorunları olan Gürcistan’ın en çok güvendiği ve değer verdiği komşusu Türkiye’dir. Bu nedenle yeni Gürcistan çok hızlı bir değişim içindedir. Bütün yollar yeniden yapılmakta, şehirlerde büyük inşaatlar ve eskileri yenileme çalışmaları büyük bir hızla devam etmektedir. Türkiye, Gürcistan’ın bu yeniden yapılanma sürecinde önemli roller üstlenmekte ve üstlenmeye de devam etmektedir” dedi.
Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte bağımsız bir devlet statüsü kazanan Gürcistan'ın tarihi ve kültürel yönlerden Türkiye’ye çok yakın bir ülke olduğunu kaydeden Kaldırım, “Rusya Federasyonu içinde yer alan Kafkasya ve diğer özerk Türk Cumhuriyetleri ve Orta Asya Türk Cumhuriyetleri ile Türkiye arasında bir köprü konumunda olan Gürcistan bu jeostratejik özelliği sebebiyle Türkiye’nin dış politikasında önemli bir yer almaktadır. Gürcistan 2000 yılında dış ticaretini canlandırmak ve ticaret politikalarını belirgin hale getirmek için Dünya Ticaret Örgütü’ne (WTO) üye olmuştur. 2002 yılında IMF’nin de baskıları sonucu vergilerini yeniden düzenlemeye gitmiştir. Özellikle yasal, finansal ve enerji sektörü reformları ile özelleştirme, vergi sistemi, kamu harcamaları ile yolsuzluk ve kaçakçılıkla mücadele konuları üzerinde reformlar gerçekleştirilmiştir” ifadelerini kullandı.
Gürcistan’da ihraç mallarına KDV uygulanmadığını ifade eden Kaldırım, “Vergi reformu çerçevesinde ilk olarak yüzde 20 olan KDV oranı, yüzde 18’e düşürülmüştür. İhraç mallarına KDV uygulanmamaktadır. Ayrıca gelir vergisi oranı yüzde 20’den yüzde 12’ye, sosyal sigorta vergisi oranı da yüzde 31’den yüzde 20’ye düşürülmüştür. Sovyetler Birliği’ne dahil olan diğer ülkelerin bağımsızlıklarını kazandıktan sonra yaşadıkları ekonomik sorunların benzerlerini yaşayan Gürcistan, bunlara ilave olarak ticaret yollarını bozan bir iç savaş yaşamış ve bu nedenle de bazı ilave sorunlarla karşı karşıya kalmıştır. Bağımsızlık sonrasında ekonomide yaşanan çöküş çok hızlı ve şiddetli olmuştur.
Ekonomide yaşanan hızlı çöküşün nedenleri tarım ve sanayi sektörlerinde önemli miktarda üretim düşüşleri, Abazya’da yaşanan savaş nedeni ile Rusya’ya ulaşan ticari yolların kapanması olmuştur. Yaşanan ekonomik sorunlar pek çok firmanın kapanmasına neden olmuştur. Ülke, batıdan gelen insani yardımlarla ayakta kalabilmiştir. Ekonomik faaliyetlerin yaklaşık yarısı kayıt dışı hale gelmiştir. Hizmet sektörü yüzde 62 ile GSYİH’ya en fazla katkıda bulunan sektör olmuştur. Hizmet sektörünü yüzde 25,9 ile sanayi, yüzde 12,1 ile tarım sektörleri izlemektedir” şeklinde konuştu.
BAKÜ-TİFLİS-CEYHAN BORU HATTI
Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattında devam eden inşaat faaliyetlerinin ülke ekonomisine olumlu etkileri nedeni ile son yıllarda güçlü büyüme eğilimi gözlendiğini vurgulayan Kaldırım, şunları söyledi:
“Rusya ve Gürcistan arasında 2008 yılının Ağustos ayında yaşanan çatışma ülkedeki inşaat ve finansal hizmet sektörlerinde ani bir küçülmeye ve aynı zamanda GSYİH’nin 2009 yılında yüzde 3,9 oranında gerilemesine neden olmuştur. 2010 yılında yüzde 6,4 büyüyen Gürcistan ekonomisinin, 2011 yılında yüzde 7,0 2012 yılında ise yüzde 6,6 oranında büyümüştür. 2013 yılına gelindiğinde ise Gürcistan ekonomisinde yüzde 3,6'lık bir büyüme gözlenmiştir.
Bölgemiz açısından ise önemi Karadeniz'in güneydoğu sahilinde yer alan Acara Özerk Cumhuriyeti’nin (AÖC) başkenti, Karadeniz kıyısındaki Batum ile komşu olmasıdır. Elverişli plajları ve tabii güzellikleri ile bilinen Batum, Kafkaslar'daki en elverişli limana sahip kent, ülkenin en önemli deniz limanı ve tatil bölgesidir. Ayrıca, Batum Hava Limanı yöre insanı tarafından da kullanılmaktadır.
Batum A.Ö.C ve Gürcistan’ın temel liman ve kıyı kenti konumundadır. Son dönemlerde Acara Özerk Cumhuriyeti merkezi hükümetin politikaları ve gerek ABD-AB gerek komşu ülkelerden gelen sermaye ile beraber özellikle Batum şehrinin odak merkezi olduğu turizm ve alt sektörlerine dayalı bir kalkınma yaşanmaktadır.”
BATUM TURİZM MERKEZİ
Yaz aylarında Batum ve Kobuleti nüfusları Tiflis ve diğer Gürcü şehirlerinden gelen yerli turistler ve yabancı turistler ile beraber yaz aylarında nüfusu yarım milyonun üzerine çıktığını söyleyen Kaldırım, “Gürcistan’ın bölgesel kalkınma çabalarının da bir parçası olarak Gürcistan Anayasa Mahkemesi 2007 yılı itibariyle Batum’da bulunmaktadır. Orta Asya’dan gelen petrol Batum limanı üzerinden dağılmaktadır. Liman aynı zamanda Gürcistan genel kargo ve kuru yük taşımacılığı ve yolcu gemilerinin Gürcistan’da uğradığı tek liman konumundadır.
Liman üzerinden elde edilen tahmini gelir yıllık 300 milyon dolara civarındadır. Önümüzdeki dönemler içerisinde Gürcistan ve Acara Özerk Cumhuriyetinde iktisadi ve sosyal kalkınmasında önem sıralamasına göre 3 öncelik alanı belirlenmiştir ki bunlar; turizm, tarım ve altyapıdır. Batum ekonomisi içerisinde en önemli ve öncelikli sektör son yıllarda özellikle yabancı sermayenin yaptığı önemli yatırımlar sonrasında Turizm haline gelmiş ve Batum, Kobuleti ile beraber 2011 yılı itibariyle yaklaşık 480 bin yabancı ve 840 bin yerli olmak üzere 1.3 milyon turist çekmiştir.
Acara Özerk Cumhuriyeti başkenti Batum’da uluslararası otel zincirlerinden Sheraton 2010 yılında, Radisson Blu 2011 yılında açılarak faaliyete geçmiştir. İnşaatı tamamlanmak üzere olan Trump Tower, Kempinski, Hilton ve Holiday Inn Otelleri'nin de 2013-2014 yıllarında faaliyete geçmesi beklenmektedir. Uluslararası 5 yıldızlı otel zincirleri için bir önceki hükümet döneminde Batum şehir merkezinde 17 otel için ücretsiz yer tahsisi yapılarak gerekli izinler verilmiştir” diye konuştu.