Adana’nın geleneksel içeceği şalgam suyunu ulusal ve küresel ürün haline getirmek için 1996’da yola çıkan Hasan Doğanay ve oğulları Rafet ile Remzi, Adana Hacı Sabancı OSB içinde, Konya ve Niğde’de bugüne kadar 30 milyon Euro’luk yatırım yaptı. İlk 5 yıl pazar bulamayan ürün 2001’ten itiraben talep gördü. Rafet Doğanay, geçen yıl 66 milyon litre şalgam suyu ürettiklerini belirtiyor ve 2.5 milyon liralık ihracat yaptıklarını anlatıyor. İhracatta yeni pazar olarak Japonya’yı mercek altına aldıklarını anlatan Doğanay, bu ülkeye ihracatın ekim ayından itibaren başlayacağını söylüyor.
Bu yıl 60 milyon lira ciro bekleyen Doğanay Gıda Tarım ve Hayvancılık Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Doğanay Gıda) Yönetim Kurulu Başkanı Rafet Doğanay şöyle anlatıyor girişimcilik öyküsünü: 1996’da yatırıma başladık Adana 1950 doğumluyum. Babam Hasan Bey Adana’da gıda gıda toptancısıydı, sonra marketçi olduk. 8 yıl marketçilik yaptık, 7 marketimiz oldu. Sonra ‘ne üretelim’ diye düşünmeye başladık. ‘Tekstil mi bakliyat mı’ derken ‘şalgam suyu yapalım’ kararı aldık. Ailede geleneksel meslek olarak bu iş vardı. Bunu ‘yüksek tonajlı ve hijyen şartlarda nasıl yapıp satabiliriz’ diye düşündük. Marketleri sattık, Adana Hacı Sabancı OSB’de 1996’da yatırıma başladık. Ayda 1 kamyon bile satamıyorduk Geleneksel yöntemlerle az miktarda üretimden büyük ölçekli üretime geçildiğini için zorlandık. O zamana kadar 50 litrelik tanklarda yapılan üretimi 3, 5, 10 tonluk tanklarda yapmaya başlamıştık. Lezzetin bozulmaması da çok önemliydi. Geleneksel lezzete ulaşmak için 2 milyon litre şalgam suyunu dökmüşüzdür.
Hemşehrilerimiz bile ‘Bunların parası çok, dökecek yer arıyorlar’ dedi ama inatla ürünü tamamladık. Ayda 1 kamyon bile satamıyorduk. Adana’da zaten şansınız yoktu. Kayseri’yle başladık, Gaziantep, Konya; satamadık. ‘Yanlış işe girdik diye’ de düşündük ama moralimizi bozmadık. İzmir’e gidip Tansaş’a girdik. 80 kadın pazarlama elemanı çalıştırdık ve Tansaş müşterilerine yeni ürünü tattırdık. Ankara’ya ve İstanbul’a da aynı yöntemle gittik. İstanbul’da 130 civarında kadın eleman çalıştırdık. Yine de 2001’e kadar zarar ettik, umduğumuz satışa ulaşamadık. Japonya’ya ihracata başlayacağız Rafet Doğanay, 2011’de 42 milyon lira ciro yaptıklarını, bu rakamın 2012’de 60 milyon lirayı aşacağını belirtiyor ve 2013 için de 100 milyon lira ciro hedefi koyduklarını anlatıyor. Doğanay, “Geçen yıl 2.5 milyon liralık ihracatımız oldu. Bu yıl sonunda Japonya’ya ihracata başlayacağız. Japonya’ya distribütörlük verdik. Fabrikamıza iki defa geldiler incelediler” diyor. Konya Eerğli’de ve Niğde Ulukışla’da tarlalar aldık Rafet Doğanay şöyle konuşuyor: “Şalgamın yanısıra limon sosu, limonata, sirke, nar ekşisi üretmeye başladık ama ne üretiyorsak yüzde 65’i şalgam suyu olarak kaldı. 225 kişilik istihdamımız var. Konya Eerğli’de ve Niğde Ulukışla’da tarlalar aldık. Konya Ereğli’de 10 bin ton kapasiteli soğuk hava deposu yaptık. Özel kasalar ürettirdik. Soğuk hava için de 6.5 milyon Euro harcadık. Bugüne kadar toplam 30 milyon Euro’luk yatırım yaptık. Yılda 66 milyon litre şalgam suyu üretiyoruz. 40-45 milyon litre de diğer ürünlerimiz var.” Bakteri seviyesi ayarlanabildi Rafet Doğanay, şalgam suyu üretiminde mayalanma nedeniyle bakteri düzeyinin kritik olduğunu belirtiyor ve şu bilgileri aktarıyor: “Ürün ambalaja girdikten sonra bakteri düzeyi çok kritik. Mayalanma nedeniyle bakteri sayısı standartları aşacak miktarda artabiliyordu. Bunun için 3 mühendisimizle oturduk üniversiteden destek alarak üretime ara hat geliştirdik. Bu bölümde hiçbir kimyasal katkı ya da pişme yapılmadan bakteri seviyesi ayarlanabildi. Bu sayede şalgam suyunun raf ömrü gıda yönetmeliklerine uyum sağlamış oldu.”