ÖTV indiriminin ardından hareketlenen otomotiv sektöründe, bazı modellerde stokların erimesinin ardından oluşan üretim ve kur farkı maliyeti, fiyatlara yansıdı. Firmalar, nisan ayı liste fiyatlarını zamlı olarak yeniledi.
Ekonomide 4. Tedbir Paketi kapsamında açıklanan ve 1600 CC'nin altındaki otomobillerde yüzde 37 olan ÖTV'yi yüzde 18'e çeken düzenlemenin ardından otomotiv sektörü hareketli günler geçirdi.
Tüketiciler, vergi avantajını fırsata çevirmek için bayilere akın ederken, birçok model, uygulamanın başladığı ilk günlerde tükendi.
Bakan Çağlayan, düzenlemede süre uzatılmasının söz konusu olmayacağını birçok kez yinelerken, kendisine gelen telefonlardan örnekler vererek, otomotiv firmalarını müşterilerin beklentilerini karşılamaları konusunda uyarmıştı.
Vergi düzenlemesinin üzerinden yaklaşık 15 gün geçerken, otomotiv firmalarının bir süredir dile getirdiği üretim ve kur farkı maliyeti, nisan ayı liste fiyatlarına zam olarak yansıdı.
Firmalar özellikle yoğun talep gören ve stokları tükenen modellerine, değişik oranlarda zamlar yaptı.
KUR FARKI YAKLAŞIK YÜZDE 2530 CİVARINDA BİR MALİYET...
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Aybar, konuya ilişkin AA muhabirine yaptığı açıklamada, 23 Ocak 2009 itibariyle 151 bin stoktan bahsettiğini, bunun aşağı yukarı eylül ekim 2008 aylarında Türkiye'ye giren otomobillerin de oluşturduğu bir stok olduğunu, içinde ticari araçların da bulunduğunu hatırlattı.
Bunun ciddi bir stok olduğunu ve 6 ayı aşkın bir süredir beklediğini ifade eden Aybar, şunları söyledi:
Bu stoklar, özellikle ithal piyasadan Türkiye'ye girerken o zamanki kurlar avro 1,701,80 lira, dolar da 1,22 lira civarındaydı. Dolayısıyla bu araçlar Türkiye'ye girdikten sonra üzerine sadece finansman maliyeti eklendi, ama stokta bekletildiler. O günkü kurdan maliyeti belirlenmişti. Sonra piyasada hareket başlayıp da satışlar canlanınca bu araçlar tükenmeye başladı ve yerine yenisinin konulması gereği çıktı. Yerine yenisini koymaya kalktığınız zaman bugünkü döviz kuruna bakacaksınız. Bugünkü kurda dolar 1,70 lira, avro 2,20 lira civarlarında. Ne oldu? 1,751,80 lira kurla avro cinsinden aldığınız aracın kur farkı üzerinize geldi, yaklaşık yüzde 2530 civarında bir maliyet... Dolarda ise bu daha yüksek. Bunun bir şekilde fiyatlara konması lazım.
Çünkü araçların imalatının bu oranda ucuzlaması mümkün değil ki aynı fiyat korunabilsin. O zaman zammın, stoklarda kalmamış araçlarda yenisi geldiğinde kaçınılmaz olduğunu kabul etmemiz lazım.
Markaların rekabet güçlerine göre bu zam oranının değişeceğini ifade eden Aybar, Kimi küçük oranda, kimi yüksek oranda bu maliyeti yansıtacaktır. Herkes kendi hesabını yapacaktır. Yerine koyma maliyetinin bu zamları kaçınılmaz kıldığının altını çizmemiz lazım. Tahmin ediyorum bu konu iyi anlaşılacaktır, iyi anlaşılması lazım. Çünkü bu şekilde giderse, zararına otomobil satışları bu sektörü bugün için belki hareketli gösterir ama geleceği olmaz, ticaret zararına yapılmaz diye konuştu.
KUR BASKISINDAN DOLAYI ARTIŞ KAÇINILMAZDI
GM Türkiye Dış İlişkiler Müdürü Sinan Ulusoy da, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, sektörde firmaların bugün itibariyle bazı modellerinin fiyatlarını cüzi miktarda artırdığını söyledi.
Fiyat artışının ÖTV indirimi öncesinde de konuşulduğunun altını çizen Ulusoy, kurlardaki baskıdan dolayı artışların kaçınılmaz olduğunu ifade etti.
Firmaların, ÖTV indiriminin hayata geçmesinin ardından yanlış anlamaya yol açabileceği için, düşünülen zamları fiyatlarına yansıtmadığını söyleyen Ulusoy, bu ay itibariyle her firmanın kendi politikaları doğrultusunda zam yaptığını söyledi.
Bu zamları normal karşılamak gerektiğini dile getiren Ulusoy, bunun tamamen zorunluluktan ortaya çıktığını anlattı
Opel'in ÖTV indiriminin ardından 2 bin 500 adet araç sattığını, önümüzdeki aylara ilişkin siparişlerin de alındığını anlattı.
Ulusoy, Opel'in fiyatlarına yüzde 1'den başlayarak yüzde 3'e yaklaşan oranlarda zam yaptığını kaydetti.
Peugeot nisan ayında çevre duyarlılığına destek olmak için Blue Lion standartlarına sahip olan Peugeot modellerinde bin lira ek fiyat avantajı sunmaya devam ederken, bazı modellerin fiyatlarını da yeniden yapılandırdı.
Bu uygulama sonucunda bazı Peugeot binek modellerinin fiyatları yüzde 1,4 ile yüzde 3,5 arasında, bazı hafif ticari araç modellerinin fiyatları ise yüzde 1 ile yüzde 2,5 arasında artırıldı.
Renault, fiyatlarında henüz bir değişiklik yapmazken, Toyota ise Auris, Verso ve ticari modellerine zam yapmadı.
Toyota, Avensis'in bazı versiyonları ile Corolla ve Yaris gibi modellerine yüzde 1 ile yüzde 3,8 arasında değişen oranlarda zam yaptı.
Markaların bazı modellerinin 1 Nisan 2009 itibariyle fiyatları şöyle gerçekleşti:
MARKA ESKİ FİYAT YENİ FİYAT
MODEL (BİN TL) (BİN TL)
Hyundai Accent Era Start 17.174 18.500
Hyundai Getz 1.4 Start 17.691 18.500
Hyundai Matrix 1.5 CRDi 22.600 23.600
Fiat Grande Punto 3K 1.4 Active 21.700 22.450
Fiat Bravo 1.4 Acvite 26.720 27.720
Fiat Linea 1.4 Active 23.990 24.640
Fiat Albea Sole 1.4 Active 16.400 16.800
Ford Ford Fiesta Trend 5K 23.665 24.470
Ford Mondeo 5K 1.6i 39.890 41.520
Peugeot 308 Comfort 1.6 VTi 120 bg 29.440 29.940
Peugeot 207 Comfort 1.4 MP3 75 bg 23.280 23.990
Peugeot Bipper Van 1.4 HDi 70 bg 19.950 20.360
Toyota Corolla 1.6 Comfort 33.700 35.000
Toyota Avansis 2.0 Premium 78.600 79.300
Toyota Yaris 1.0 Terra 24.500 25.500