Fındıkta 2009 yılında çıkarılan Bakanlar Kurulu kararı ile üreticilerin mağduriyetini önlemek için uygulamaya konulan ve süresi 2011 ürünü ile birlikte tamamlanan destekleme primi ödenmesinin süresinin uzatılması istendi.
Konu ile ilgili olarak Trabzon Ticaret Borsası (TTB) tarafından Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, ilgili bakanlar ve Trabzon Milletvekillerine gönderilen 2 sayfalık raporda sektörde istikrarı sağlayan serbest piyasa sistemi ve destekleme primi uygulamasının yararları anlatıldı. Meclis Başkanı Mehmet Cirav ve Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu imzasıyla gönderilen raporda şu görüşlere yer verildi:
“Fındık üreticilerinin muhtemel bir mağduriyetini önlemek amacıyla uygulamanın yapıldığı 2009, 2010 ve 2011 yıllarında Türkiye fındık rekoltesi yıllara göre 450-550 bin ton aralığında, yani piyasanın ihtiyacı altında gerçekleşmiştir. Piyasada arz fazlası oluşturmayan bu rekolteler nedeniyle söz konusu yıllarda fındık fiyatları genelde üretici memnuniyeti seviyesinde gerçekleşmiştir. Üreticiler ayrıca buna ilave olarak dönüm başına da 150 TL destekleme almışlardır. Bu da son 3 yılda üreticilerin fındıktan azami kazanç sağlamalarına neden olmuştur. Örneğin, Doğu Karadeniz kesiminde bir dönümden 100 kg fındık alan üretici, 7.20 TL’ye kadar çıkan fiyata ilave olarak verilen destek ile bir Kg fındıktan 8.70 TL’ye kadar varan bir gelir temin edebilmiştir.”
2012 yılı ürünü fındık için karanfil sayımı yöntemi ile yapılan ilk tespitlerde 800 bin ton civarında bir rekolte tahmin edildiği belirtilen raporda “Bu durumda yılda ortalama 250 bin ton iç (500 bin ton kabuklu) fındık ihraç ettiğimiz göz önünde bulundurulursa, bir arz fazlası oluşacaktır. Bu da serbest piyasada fiyatların geçen yıla göre düşmesine neden olabilecektir. Bu durumda, üreticinin mağduriyeti söz konusu olabilir. Bunun giderilebilmesi için 3 yıllık olarak çıkarılan alan bazlı destekleme primi ödenmesi uygulamasının yeniden uzatılması lazımdır.
Bu da yüksek rekolte nedeniyle fiyatı düşmesi muhtemel olan fındıkta, destekleme primi ile üreticinin mağduriyeti önleyebilecektir. Buna bağlı olarak rekoltenin yüksek olması ve üreticinin ürününü pazara erken indirmeye başlaması nedeniyle fiyatlarda yaşanabilecek tahmin edilenin üzerinde bir düşmenin de önlenmesi için her yıla ait destekleme primi ödemelerinin de Eylül ayından itibaren yapılması piyasadaki fiyat istikrarına olumlu etki yapacaktır.
Destekleme primini alan üreticiler, ihtiyaçlarını kısmen de olsa karşılayacakları için, ürünlerini pazara daha kontrollü olarak indireceklerdir. Her ne olursa olsun, geçmişte olduğu gibi, fındık fiyatlarının düşmesinden rahatsızlık duyarak tekrar TMO eliyle yapıldığı gibi devlet uygulamaları bir daha asla devreye sokulmamalıdır” denildi.