Enerji Bakanı Taner Yıldız, Türkiye'nin gerek Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıkları'nın Çözüm Merkezi (ICSID) gerekse, Milletlerarası Ticaret Merkezi (ICC) nezdinde açılan 7 davayı da kazanarak, 32.5 milyar euroluk yükten kurtulduğunu söyledi.
Bakan Yıldız, Cem Uzan tarafından Stockholm Ticaret Odası (SCC) Tahkim Merkezi'nde 7 Mart'ta Türkiye aleyhine 2.5 milyar euro tazminat talepli yeni tahkim davası açtığını da söyledi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, dün Kayseri'deki temasları sırasında Türkiye'nin uluslararası alanda açılan 7 davayı da kazanarak, 32.5 milyar Euro'luk yükten kurtulduğunu anlattı.
İlk tahkim davasının Karayip denizinde, Küçük Antiller Adalar Topluluğunda, Hollanda'ya bağlı Curaçao adasında Taylan Morova tarafından kurulan Alaplı Elektrik B.V. avukatları tarafından 27 Ağustos 2008 tarihinde ICSID nezdinde, Türkiye aleyhine 100 milyon Amerikan doları tazminat talebiyle açıldığnı söyledi.
Yıldız, şunları söyledi: "Tahkim davasında, Hakem Heyeti 16 Temmuz 2012 tarihinde 2'ye karşı 1 oy çokluğu ile davacının Enerji Şartı Anlaşması ve Hollanda-Türkiye İki Taraflı Ticaret Anlaşması hükümleri çerçevesinde korunması gereken bir yabancı yatırımcı olmadığı sonucuna varmış ve yetkisizlik nedeniyle davacının talepleriyle birlikte davayı reddetmiştir. Alaplı Elektrik B.V. 16 Kasım 2012 tarihinde ilk Hakem Heyeti tarafından verilen kararın iptali için yeniden ICSID'e başvuruda bulunmuş ve iptal davası (annulment of the award) açmıştır.
Davanın yazılı yargılama aşaması tamamlandıktan sonra 17-18 Aralık 2013 tarihlerinde Fransa'nın Paris şehrinde davanın duruşması yapılmış ve yargılama kapatılmıştır. Hakem Heyeti 10 Temmuz 2014 tarihinde vermiş olduğu kararla davanın ve iptal talebinin oybirliği ile reddedilmesine hükmetmiştir. Davacının tüm iddia ve taleplerinin oybirliği ile reddedilmesine karar vermiştir. ICSID tahkim yargılamasında herhangi bir temyiz veya karar düzeltme merci bulunmadığı için karar kesinleşmiştir. Alaplı ile Devletimiz arasındaki uyuşmazlık temyizi kabil olmayacak şekilde Devletimiz lehine sonuçlanmıştır.
Alaplı şirketi gerek Hakem Heyetinin ücret ve masraflarını gerekse Devletimizin yapmış olduğu yargılama giderleri ve avukatlık masraflarını ödemekle yükümlü tutulmuştur. Dava sonucunda Devletimize hiçbir ek mali külfet yüklenmemiştir."
TÜRKİYE 6 TAHKİM VE MİLLETLERARASI TİCARET DAVASINI KAZANDI
Bakan Yıldız, "Türkiye lehine sonuçlanan ve bakanlığımız sorumluluğunda takiph edilen diğer tahkim davalarından ICSID nezdinde Uzanlar tarafından açılan 3 dava da lehimize sonuçlanmıştır" dedi. Yıldız, şöyle devam etti: "Bunlar; Libananco davası: 23.5 milyar dolar tazminat talep ediliyordu. Europe Cement Investment and Trade S.A davası: 3.8 milyar dolar tazminat talep ediliyordu ve Cementownia Nova Huta davası, ki 4.6 milyar dolar tazminat talep ediliyordu. Ayrıca ICC nezdinde açılan 3 dava da lehimize sonuçlanmıştır. Bunlardan birincisi 309 milyon dolar istenen Kanel Kangal, ikincisi 95 milyon dolar istenen Kızılırmak Elektrik AŞ davası ve sonuncusu da 72 milyon dolar talep edilen Temzet davasıydı."
UZANLAR 2.5 MİLYAR EUROLUK YENİ DAVA AÇTI
Yıldız, Hukuk müşavirliğinin sıkı takibi sonucu kazanılan 6 davanın yanı sıra, Cem Cengiz Uzan tarafından Stockholm Ticaret Odası (SCC) Tahkim Merkezi'nde 7 Mart 2014 tarihinde SCC Arbitration V2014/023 dosya numarasıyla devletimiz aleyhine 2.5 milyar euro tazminat talepli tahkim davası açıldığına dikkati çekerek, sözlerini şöyle tamamladı: "Genel olarak Libananco davasında ileri sürülen iddiaların benzerleriyle karşı karşıya olduğumuz davada, henüz Hakem Heyeti teşkil edilmemiştir. ICSID ve ICC nezdinde şu ana kadar Türkiye aleyhine açılmış 7 dava da lehimize sonuçlanmıştır. Bu 7 davada ülkemizden toplam 32,5 milyar dolar tazminat talep ediliyordu. Bunun da 32 milyar doları sadece Uzanlar tarafından talep ediliyordu. Bakanlığımızın ilgili birimlerinin yoğun çalışmaları sonucunda bu tazminatları ödemekten kurtulduk."