Genel-İş Sendikası 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nü 'Kadın Emeği Raporu'nun beşincisini hazırladı. Rapora göre Türkiye'de istihdam edilen kadınların yüzde 41.3'ü kayıt dışı çalışıyor. Geçen yıl 500 bin kadın da 'evde' çalışmak için işinden ayrıldı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba'nın da, '8 Mart Kadın Emeği' raporuna göre her 100 kadın işçiden yalnızca 7’sinin sendika üyeliği bulunuyor
Rapordan öne çıkanlar şu şekilde:
Kadınların istihdama katılım oranı yüzde 29.4 iken, bu oran erkeklerde yüzde 65.7.
Ailedeki çocuklara veya bakıma muhtaç yetişkinlere bakmak için” işinden ayrılan kadın sayısı geçen yıl 494 bin kişi oldu. 2014’te 465 bin kişiydi.
2019’da 11 milyon 741 bin kadın da, ev işleri ile meşgul olduğu için çalışma hayatına katılamadığını belirtti. Sayı 2017’ye göre 581 bin kişi arttı.
Kadınlarda ortalama işsizlik oranı AB’de yüzde 7.1, OECD ülkelerinde yüzde 5.4 olurken, Türkiye’de yüzde 14. Kasım 2014’te 1 milyon 151 bin kişi olan kadın işsiz sayısı, Kasım 2019’da 1 milyon 755 bine çıktı.
İstihdam edilen kadınların yüzde 41.3’ü kayıt dışı çalıştırılıyor. Bu kapsamda ücretsiz aile işçisi olarak çalışan kadınların yüzde 94.1’i, kendi hesabına çalışan kadınların yüzde 80.8’i kayıt dışı. Ücretlilerde kayıt dışı oranı toplamda yüzde 17.3, kadınlarda yüzde 19.4.
Geçici istihdam alanları, uzun dönemde kadınlar için işsizlik riskini artırıyor. Kasım 2019’da 2 milyon 596 bin kadın geçici işin bitmesi nedeniyle işsiz kaldı. Ayrıca ücretli, maaşlı veya yevmiyeli olarak sürekli işlerde çalışan kadınların kayıt dışı çalışma oranı yüzde 16 iken, bu oran geçici işlerde yüzde 45.
Anne olan kadınlar daha az kazanıyor
Uluslararası Çalışma Örgütü’ne (ILO) göre, cinsiyete dayalı ücret açığında (erkek-kadın ücret farkı) dünya ortalaması yüzde 21.4 iken, Türkiye’de bu yüzde 12. Ancak anne olan kadınlar anne olmayan kadınlardan yüzde 30 daha az kazanıyor.
Sendikasız çalışma oranı yüzde 93
CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba da, '8 Mart Kadın Emeği' adlı raporunda, kadınların iş yaşamında yaşadıkları sorunları sıraladı. Rapora göre, resmi sendikalaşma oranı yüzde 14’lerde görülse de, esas oran yüzde 11 olarak hesaplanıyor. Kadın işçilerin ise yüzde 93’ü sendikasız olarak çalışıyor. Buna göre çalışma yaşamında yer alan her 100 kadın işçiden yalnızca 7’sinin sendika üyeliği bulunuyor.
Geçen yıl en az 1745 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirirken, en az 118 kadın işçi hayatını kaybetti. 2016’dan bugüne ise iş cinayetlerinde toplam 452 kadın emekçi yaşamını yitirdi. Yine OECD ülkelerinde kadın istihdamı oranı ortalama yüzde 61 olurken, Türkiye yüzde 28 ile OECD ülkeleri arasında kadın istihdamında son sırada yer alıyor.
Cumhuriyet