Türk Hava Yolları (THY) Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu, petrol fiyatlarında gerileme olmasıyla piyasada bilet fiyatlarının indirimi konusunda beklentinin oluştuğunu belirterek, "Bizim giderlerimiz içindeki petrol payı yüzde 38'den yüzde 34'e indi, yüzde 4'lük bir düşüş var, bu rakam bilet fiyatlarına yansıyacak" dedi.
Topçu, Anadolu Ajansı'nın (AA) 100. Yıl Vizyonu çerçevesinde geliştirdiği AA Finans Haberleri Terminali'nden canlı olarak yayınlanan toplantılar dizisi Finans Masasına konuk oldu.
Olumsuz hava koşulları nedeniyle iptal edilen seferlere ilişkin soru üzerine, elde olmayan nedenlerle seferleri iptal ettiklerini belirten Topçu, zincirleme ertelemelerin olmaması için bir iptal ile aradaki bağı koparıp ondan sonraki seferlerin gecikmesini önlediklerini kaydetti.
Topçu, bugün itibarıyla 30 ile 40 arasında sefer iptalinin bulunduğunu bildirerek, "Gideceğimiz havalimanlarındaki olumsuz hava şartları, Atatürk Havalimanı'ndaki sıkışıklıktan dolayı bazı seferlerimizi iptal ettik, ama şu ana kadar operasyonda çok büyük aksama gözükmüyor. İstanbul'da beklenen kar henüz gelmedi. Hava şartları stabil devam ediyor. Operasyonumuzu, hazırlıklarımızı şu anda bekletiyoruz" diye konuştu.
Sefer iptallerinin maliyetine yönelik soru üzerine Topçu, kesin bir rakam söylemenin çok güç olduğunu kaydetti. Havacılığın olağan akışı içinde bunun gerçekleştiğini dile getiren Topçu, bir seferin yapılmamasında yolcu mağduriyetinin olduğunu, yolcuların otele alınması, seferin yapılamaması, personelin çalışmaması gibi maliyetlerin oluştuğunu söyledi.
Petrol fiyatlarındaki düşüşün havayolu bilet fiyatlarına yansıması
Topçu, petrol fiyatlarında düşüşün havayolu ulaşımı bilet fiyatlarına yansımasına yönelik soruya ise şöyle yanıt verdi:
"Petrol fiyatlarında gerileme olmasıyla piyasada bilet fiyatlarının indirimi konusunda beklenti var. Bizim giderlerimiz içindeki petrol payı yüzde 38'den yüzde 34'e indi, yüzde 4'lük bir düşüş var, bu rakam bilet fiyatlarına yansıyacak. Yüzde 4 havacılıkta ciddi bir marj. Son 2 ay içinde bakıldığında ortalama bilet fiyatlarının aşağıya gittiğini görüyorsunuz, indirim söz konusu. Şu anda kış sezonu, düşük sezon olması münasebetiyle zaten pazarın şartlarına göre bilet fiyatları düşük seyrediyor. Bunun yansıması yaz aylarında daha ön plana çıkacak. Petrol fiyatlarının seyri bu şekilde devam ettiği takdirde önümüzdeki günlerde ve yaz aylarındaki bilet fiyatlarının daha rekabetçi olacağını düşünüyoruz."
Hamdi Topçu, bu olumlu havanın havayolu şirketlerine daha rekabetçi fiyat verme imkanı sunacağını belirtti.
Biletlere tavan fiyat uygulamasına ilişkin soruya da Topçu, normal şartlarda serbest ekonomilerde fiyat belirlemenin olmaması gerektiğini, ama oyunun oynandığı sahaya bakıldığında rekabeti düzgün zeminde oluşturmanın devletin görevi olduğunu aktararak, bu konudaki düzenlemenin üzerinde bilet satmadıklarını zaten ortalama bilet fiyatlarının, söz konusu düzenlemedeki tavan fiyatın çok altında olduğunu dile getirdi.
Topçu, kış ile yaz aylarında alınan bilet fiyatları arasında neredeyse yüzde 100 farkın bulunmasına ilişkin soru üzerine, mevsimselliğin önemini vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Genelde düşük sezondaki maliyetleri yüksek sezondaki gelirlerle karşılıyorsunuz. Bizim şu anda mevsimselliğimiz hemen hemen minimum noktaya geldi. Biz 4 kıtaya da sefer yapıyoruz. Böyle olunca biz mevsimselliği daha az hissetmeye başladık. Bunun sonucunda bilet fiyatlarımızı daha makul şekilde satma durumundayız. Gelirimizin yüzde 15'ini iç piyasadan yüzde 85'ini dış piyasadan elde ediyoruz. Uluslararası uçuşlardaki rekabetimizi uluslararası firmalarla zaten yapıyoruz. Fiyatı pazar belirliyor. Koltuk arzı fazlasının olduğu ortamda bu şirketlerin yolcu alabilmesi adına bu yakıt imkanını rekabet olarak kullanacaklarını, tüketiciye yansıyacağını düşünüyorum. Önümüzdeki sezonda daha makul bilet fiyatları bulunacak."
"Artık uzun vadeli planlar yapıyoruz"
Dünyada ve Türkiye'de havacılık sektöründe 2014'ün nasıl geçtiğine yönelik soruya Topçu, dünya sivil havacılığında büyük hareketliliğin olduğunu anlatarak, "Olağanüstü rekabet ortamları var. Bu rekabet öyle aşamaya geldi ki birçok şirketin iflasıyla sonuçlandı. ABD'de konsolidasyona girdi ve birçok havayolu şirketi birleşerek stabil ortam sağlandı. ABD'deki 4 büyük şirket piyasanın yüzde 85'ini karşılıyor. Avrupa da konsolidasyona girmesine rağmen bunu başaramadı. 2013, 2014 yıllarına bakıldığında Avrupa'da birçok havayolu şirketlerinin iflas ettiğini görüyoruz. Büyük havayolu şirketleri küçükleri ezmeye başladı, oyun dışına çıkan birçok havayolu şirketi var" diye konuştu.
Topçu, Körfez havayollarının son zamanlarda verdiği uçak siparişleriyle ciddi büyüme kaydettiklerini ve uluslararası sivil havacılık taşımasında da ciddi şekilde rekabet ortamında çok uygun fiyatlarla, yeni uçaklarla taşıma yaptıklarını vurgulayarak, şunları ifade etti:
"Körfezdeki havayolu şirketlerinin uçak siparişlerine bakıldığında Körfez'deki potansiyelin çok üzerinde olduğunu görüyoruz. Bu havayolları şirketlerinin dünya sivil havacılık pastasından, transit yolcu pastasından daha fazla pay almak için adımlar attığını görüyoruz. Bu adımlar Avrupa'daki şirketlerin payını da azaltıyor. THY rekabetin tam ortasında, Türkiye'deki ekonomik ve siyasi gelişim ve İstanbul'un jeopolitik durumu değerlendirildiğinde THY'nin kurtlar sofrasında son 12 yılda geldiği nokta çok önemli. Birçok parametreye baktığımızda 'bunları biz mi başardık?' diye geçmişe dönüp bakıyorum. 1,2 milyar dolar cirodan 11 milyar dolar ciroya geldik. İştiraklerle birlikte 2014'te 17,5 milyar dolar ciro yaptık. THY 17 iştirakiyle büyük bir topluluk. Türkiye'nin gelir itibarıyla baktığınızda 2. büyük grubu. THY en büyük gücünü Türk ekonomisi ve siyasetinden alıyor. Artık uzun vadeli, 2023 planları yapıyoruz. 10 milyon yolcudan 56 milyon yolcuya ulaştık. THY, cirosu, personel sayısı, rekabet gücü ile dünya devleriyle global arenada rekabet yapabilecek önemli bir şirket haline geldi."