81 ile yeni koronavirüs genelgesi

Sağlık Bakanlığı, 76 şehirde 41 bin 552 kişide tespit edilen mutasyonlu virüse karşı önlemleri arttırdı, yeni COVID-19 tedbirlerini bir genelgeyle duyurdu. Pandemi sürecinde hasta yükünü sırtlamaya devam eden İstanbul Tıp Fakültesi ile Cerrahpaşa Tıp Fakültesi dekanları virüsün mutasyonlarla daha da güçlendiğine dikkat çekerek “Kimse u2018beş gün yatar atlatırım' diye düşünmesin” uyarısı yaptı.

Sağlık Bakanlığı, Kovid-19 tedbirlerine yönelik sağlık kuruluşlarına tedbir genelgesi gönderdi. Genelgede, işyerlerinde Hayat Eve Sığar (HES) kodu kullanımının teşvik edilmesi, işyerlerinde vaka veya temaslı kişilerin zamanında tespit edilebilmesi için filyasyon ekipleri ile işyeri hekimi ve işveren arasındaki işbirliğinin artırılması istendi.

Genelgede, cezaevi, huzurevi, engelli bakım merkezi, geri gönderme merkezi, kamp gibi ilde mevcut tüm toplu yaşanan alanlarda çalışan tüm personele 10 günden az olmamak kaydı ile uygun koşullarda, 14 gün izolasyon uygulanması önerildi. Söz konusu izolasyon süresinin sonunda yapılan PCR testi sonucu negatif bulunan ve yakın çevresinde bilinen bir vakanın temaslısı bulunmayan kişilerin çalışmaya başlayabileceği belirtildi.

Genelgede, Suriyelilerin yoğun olduğu yerleşim yerlerinde vaka sayıları, sağlık kuruluşlarına başvuru ve alınan numune sayıları ve pozitiflik yüzdeleri ile ortalama temaslı sayılarının yakından takip edilmesi ve değerlendirilmesi istendi.

Genelgede, ilde yüz yüze olarak eğitime başlanan yerler ile eğitime başlanan tüm okullarda, olası bulaş riski açısından Toplumda Salgın Yönetimi rehberinde belirtilen tedbir ve uygulamaların değerlendirilmesi istendi. Genelgede, okul yönetimi tarafından hazırlanan okul acil durum planı hakkında il milli eğitim müdürlüğü sağlık sorumlularından bilgi alınması ve ilçe düzeyinde sağlık müdürlükleri ile okulda yapılacak filyasyon için ekip ve iletişim planı oluşturulması, vaka veya temaslı tespiti durumunda yapılması gereken inceleme ve araştırma süreçlerinde okul yönetimi ile birlikte hızlı hareket edecek şekilde iş birliğinin geliştirilmesi gerektiği vurgulandı.

Genelgede, tüm kamu ve özel hastanelerin pandemi hazırlık planlarını yeniden değerlendirmesi, sağlık kurum ve kuruluşlarında çalışan personelin enfeksiyondan korunma ve kişisel koruyucu ekipman (KKE) kullanımı eğitimlerinin yenilenmesi, tüm personelin Kovid-19 hastalığına yönelik korunma ve KKE kullanımı konularında farkındalığının artırılması istendi.

KONTROL VURGUSU rnGenelgede, sağlık kurumlarında yapılan triyaj sonrasında Kovid açısından şüpheli başvurularda örnek alınmasının sağlanması ve Kovid polikliniklerine başvuranlardan örnek alınıp alınmadığının kontrol edilerek düzenli takip yapılması istendi.

Genelgeye göre, ilde virüste oluşabilecek yapısal değişikliklerin zamanı nda fark edilebilmesi amacıyla rastgele seçilen numunelerde mutasyonun tespitine yönelik analiz yapılacak. Sonuçlar düzenli olarak takip edilip, mutasyon tespit durumunda hızla Merkez Referans Laboratuvarına gönderilecek. Genelgede ayrıca, temaslı tespiti sırasında vakanın ev, işyeri, komşu, sosyal çevresi (düğün, toplantı, cenaze, toplu yemek vb.) ve seyahat öyküsünün ayrı ayrı ve ayrıntılı olarak tekrar sorgulanması gerektiği vurgulandı.

MUTASYON ALARMI rnPandemi sürecinde hasta yükünü sırtlamaya devam eden İstanbul Tıp Fakültesi ile Cerrahpaşa Tıp Fakültesi dekanları virüsün mutasyonlarla daha da güçlendiğine dikkat çekerek “Kimse u2018beş gün yatar atlatırım' diye düşünmesin” uyarısı yaptı.

İstanbul'da binlerce hastanın sağlığına kavuşması için hizmet veren iki köklü sağlık kurumu olan İstanbul Tıp Fakültesi ile Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi, pandemi sürecinde de hasta yükünü sırtlamaya devam etti. 11 Mart'tan bugüne uzanan sürecin ardından geleceğe dair olası riskler ve yapılması gerekenleri Milliyet'e anlatan iki kurumun dekanı kademeli normalleşmenin yansımalarını da değerlendirdi.

İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi Dekanı Prof.Dr.Tufan Tükek, Kovid-19'u atlatan birçok kişinin aylarca süren şikayetler yaşamaya devam ettiği uyarısında bulunarak, “Özellikle halsizlik, yorgunluk şikayetleri hastalığı atlatan bazı kişilerde aylarca devam ediyor. Kadınlarda unutkanlık ve saç dökülmesi, tat, koku kaybı günlerce devam edebiliyor. Geçmiş döneme bakarak ders almamız gerekiyor. Kısıtlama ve önlemlerde gevşeme virüs yükünde artışa neden oluyor.

İngiliz varyantının hızla yayılma riski var. Virüs daha güçlenmiş durumda ve vakalardaki dalgalanmalar sağlık çalışanlarını çok yıpratıyor. Kimse u2018Ne olacak hastalanır üç, beş gün yatar atlatırım' diye düşünmesin. Gencecik insanların ne hale geldiğini bizzat görüyoruz. Hastalığı atlatan birçok kişide kalıcı bir takım arazlar oluştu. Virüsü kapan gençler arasında maalesef zatürre oranı azımsanmayacak düzeyde” dedi.

MESAFE ŞART rnKovid-19 şikayetiyle tam 71 bin 850 kişinin başvurduğu Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dekanı Prof.Dr. Sait Gönen de şu uyarılarda bulundu:rn“Kovid-her kişide farklı semptom, hasar ve etkilere yol açabiliyor. Hastalığı ağır geçirenler kişilerde çoklu organ yetmezliği, solunum fonksiyonlarında kalıcı hasarlar oluşabiliyor.

Tedavi olup 1 ay sonra damalarda hasar oluşan birçok kişide pıhtılaşmaya bağlı sağlık sorunlarını görebiliyoruz. İnsanlar, salgın bitinceye kadar maske, mesafe kuralını ekmek gibi su gibi hayatlarının bir parçası olarak kabul etmeliler. Normalleşmeyi Kovid-19 öncesindeki günlere dönmek gibi algılayanlar var.

Önümüzdeki süreçte belirleyici faktör kapalı mekanlardaki doluluk oranları olacak. Fiziki mesafe olmadıkça, maske taksanız da virüs bulaşabilir. Aşıların tamamlanması durumunda yıl sonunda pandemiyi bitirebiliriz. Hastanemize son 45 gündür günde ortalama 300-350 hasta test için başvuruyor. Şu an için pozitiflik oranı yüzde 5'in altında. Normalleşme ile ortaya çıkan tabloyu tam olarak Mart sonu göreceğiz.

KABUS BİTECEK rnAşının beklenen koruyuculuğu gösterdiğini belirten Sağlık Bakanı Koca, “2020 yılına çöken kabus, 2021'de aynı şekilde devam etmeyecek. Çok geçmeden salgın şimdiki gücünü kaybedecek” diye konuştu. Koca, “Nüfusumuzun 50 milyonluk kısmının aşısını sonbahardan önce yaparsak salgın üzerimizde ağır baskı olmaktan çıkacak. Vaka sayıları, kayıplar şimdikiyle kıyas edilemeyecek kadar azalacak” dedi.

Bir yıl önce gece yarısı ilk Kovid-19 vakasını duyuran Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, dün yine kameraların karşısına geçerek pandemide geride kalan bir yılı değerlendirdi. Koca, özetle şöyle konuştu:

İLK SALGIN rnİlk koronavirüs vakasının üzerinden tam bir yıl geçti. Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) küresel salgın ilanı da bundan tam bir yıl önceydi. 10 Mart'ı 11 Mart'a bağlayan gece huzurlarınıza çıkmış, zaman kazanmış olsak da virüsün ülkemize girişinin kaçınılmaz olduğunu, sağduyu içerisinde kaşılamak gerektiğini, hazırlıklı olduğumuzu ifade etmiştim. Kovid-19 son 100 yıl içerisinde tüm dünyanın aynı anda savaştığı, vaka ve kayıp sayıları bu denli yüksek ilk salgın.

FİLMLERDE DÜŞÜNEBİLİRDİK rnGeriye kalan zamanda baktığımızda salgını ortak düşmanın virüs olduğu küresel bir savaşa benzetmek mümkün. Bu zaman zarfında can kayıplarıyla kalmadık. Tıpkı savaşlarda olduğu gibi yaşama düzenimiz alt üst oldu. İş hayatı evlere taşındı. Pek çok ülkede işsizlik baş gösterdi. Maske takılmadan dışarı adım atılmayan, insanların değil tokalaşmak, birbirine yakın durmaktan bile kaçındığı dünyayı biz olsa olsa filmlerde düşünebilirdik. Tam bir yıldır ister istemez alıştığımız bu dünyada yaşıyoruz. Eskiden hastanelerde gördüğümüz maske ile kendi kendimizin doktoru olduğumuzu biliyoruz.

KENDİ AŞILARIMIZI KULLANACAĞIZ rnDünyada kullanımda olan 7 ayrı aşı var. Türkiye büyük bir yarışın olduğu aşı tedarikinde en hızlı davranan ülkelerden biri. Çin'deki üreticiyle 50 milyon dozluk aşı anlaşmasını kasım ayında yaptık. Siparişin ilk kısmını aralık sonunda teslim aldık. Toplam 130 milyon doz aşı için 2 ayrı aşı üreticisiyle anlaştık. Bunun dışında 3 ayrı aşı üreticisiyle de görüşüyoruz. Bugün itibariyle uygulanan aşı 10 milyon dozdan fazla. Çok yakında 5 yerli aşı adayımız daha insan çalışmalarına başlayacak. Yakın gelecekte kendi aşılarımızı kullanacağız.

2020'YE ÇÖKEN KABUS rnAraştırmalar Sinovac aşısının her 100 kişinin 80'inden fazlasında etkili olduğunu, aşının beklenen koruyuculuğu gösterdiğini ortaya koydu. Aşısı yapılan ama hastalığa yakalanan az sayıda kişi Kovid-19'u hafif geçirmekte, genel olarak tedaviyi hastanede geçirecek şikayetlere rastlanmamakta. Görünen o ki, koronavirüs kısa bir zaman zarfında grip gibi sıradan bir hastalık haline gelmeyecek ama 2020 yılına çöken kabus, 2021'de aynı şekilde devam etmeyecek. Çok geçmeden salgın şimdiki gücünü kaybedecek. Daha ileride kim bilir Kovid'e u2018üzerinize afiyet sözü' eşlik edecek. Korku unutulup gidecek.

YAYILIM HIZI DÜŞECEK rnPlanladığımız şekilde nüfusumuzun 50 milyonluk kısmının aşısını sonbahardan önce yaparsak salgın üzerimizde ağır baskı olmaktan çıkacak. Vaka sayıları, kayıplar şimdikiyle kıyas edilemeyecek kadar azalacak, virüsün yayılım hızı düşecek. Kuvvetle umut ediyorum. Dünya ölçeğinde verilen bu savaşta başarı gösterilen ilk cephelerden biri bu cephe, bu ülke olacak. Bunun ihmale gelmez şartları var. Aşı tamamlanıncaya dek elimizdeki tek silah tedbirdir. Maske ile hastalığın bulaşma yollarını kapatmalıyız. Sosyal mesafe ile kişisel sınırlarımızı korumaya almalıyız.

HAYATLARI KURTARDINIZ rnDeğerli sağlık çalışanlarımız size layık sözleri bulmak isterdim ama bu gerçekten zor. Hayatları kurtardınız, hayatınızı riske attınız. Bu toplum sizi terli önlükler içinde gösteren fotoğrafları asla unutmayacak. Sizin sayenizde insan sağlığına hizmet eden meslekler iyinin ve diğer insani vasıfların en çok görüldüğü mesleklerdir. Sizlere şükran duyuyoruz. Yükünüz yorgunluğunuz kısmen azaldı ama bugün de güvencemiz yine sizlersiniz. Milletimizin huzurunda milletin adına size bir kez daha minnettar olduğumuzu ifade ediyorum.

AĞIR HASTA SÖZÜNÜ AZ DUYACAĞIZ rnİlk vakadan tam bir yıl sonra bugün 2021'in 11 Mart'ında size yeni bir çağrıda bulunmak istiyorum. Karamsarlığı, belirsizlik ve bıkkınlık duygularını üstümüzden tümüyle atalım. Bütün ruhumuzla, geleceğe ilişkin planlarımızla hayata, yarınlarımıza bağlanalım. Bunu yapmak için güçlü bir nedenimiz var. 13 Ocak'ta başlayan aşı programı muntazam bir şekilde yürüyor. Aşı programı tamamlandığında vaka sayısı örneğin 5 ise 1'e inmiş buna yaklaşmış olacak. Ağır hasta sözünü çok az duyacağız. Bu tablonun sosyal hayatı nasıl değiştireceğini 83 milyona nasıl yansıyacağını söylemeye bile gerek yok.

BÜTÜN ÜLKEYE KARŞI SORUMLULAR rn1 Mart'tan itibaren kontrollü normalleşme dönemine geçtik. Mavi renk düşük risk düzeyi, sarı renk orta düzeyde risk anlamına geliyor. 42 ilimiz bu iki grupta. 39 ilimiz ise yüksek veya çok yüksek risk grubunda. Risk haritasında turuncu ve kırmızıyla gösterilen iller bütün ülkeye karşı da sorumlular. Başarmak zor değil, mavi iller buna örnektir.rnCAN KAYBI rnTürkiye'de dün 146 bin 386 Kovid-19 testi yapıldı, 14 bin 46 kişinin testi pozitif çıktı, 63 kişi hayatını kaybetti. Türkiye Günlük Koronavirüs Tablosu'na göre; hasta sayısı 821 oldu, 9 bin 231 kişinin tedavisi ya da karantinasının sona ermesiyle iyileşen sayısı 2 milyon 659 bin 93'e yükseldi. Test sayısı 34 milyon 694 bin 624'e ulaştı. Vaka sayısı 2 milyon 835 bin 989, vefat sayısı 29 bin 290, ağır hasta sayısı bin 310 oldu.rnrnMilliyet