BBC, dünya çapında rüşvet deyimlerini derleyip farklı dillerde benzer kalıpları ortaya çıkardı. Türkiye de iki deyimle listede.
Oxford Üniversitesi'nden Nicolette Makovicky ve Kent Üniversitesi'nden David Henig'in uzmanlığındaki araştırmada, Türkiye'den iki kalıbın en popülerler arasında ilk 5'te yer alması, rüşvet geleneğinin yaygınlığına ışık tutuyor.
1) Nokia kutusu: Macaristan'da 2010 yılında ortaya çıkan bir skandalda bir “Nokia kutusunda” rüşvet alan yetkililerden sonra söylem ülkeye yerleşmişti.
2) Saygı, hürmet: Azerice de de rüşvet için “hürmet” kelimesi kullanılıyor.
3) Ufak sazan: Çek futbolundaki bir yolsuzluk skandalı sonrası ortaya çıkan tabir artık tüm yolsuzluklar için kullanılıyor.
4-Şükran: Macaristan'da doktorlar ve hemşireler hasta yakınlarından bir “şükran” (haalapenz) göstergesi olarak para dolu bir zarf beklerler.
5) Masa altı: İngiltere, Fransa, İran, İsveç'te paranın “masa altından” verilmesi rüşvet anlamına geliyor.
6)Kahve parası: Brezilya, Fildişi Sahili'nde rüşveti kahve ısmarlama ifade ediyor.
7) Çay parası: İran, Afganistan gibi çayın günlük hayatın önemli bir parçası olduğu ülkelerde bu söylem popüler.
8) Soru nakdi: İngiltere'de büyük çaptaki yozlaşma için 1994 yılında yaşanan bir rüşvet skandalından sonra genellikle medyanın kullandığı bir tabir.
9) Balık baştan kokar: Türkiye'de bu deyim sokaktaki yozlaşmanın daha büyüğünün üst kademelerde de var olduğunu gösteriyor.
10) Çorba parası: Türkiye'de ise polisin sizden isteği bir “çorba parası”dır.