Stres yüzünden kilo alıyorum!

Diyetisyen Ceylan Akiş, gerginliğin vücut üzerinde yarattığı etkileri ve nasıl başa çıkabileceğinizi şöyle açıklıyor...

Stres altında kişiler ne kadar sağlıklı beslenirse veya spor yaparsa yapsın kilo kaybetmeleri engellenir. Peki, stres vücudumuzda hangi tepkimelere yol açarak bu süreci oluşturmaktadır?

Vücudumuz her türlü strese ( fiziksel veya psikolojik ) tamamen aynı şekilde cevap vermektedir. Her stresli günde beyin fiziksel bir tehlikeye maruz kalmışız gibi davranarak hücrelerine güçlü hormonların serbest kalması yönünde talimat vermektedir.

Vücutta meydana gelen adrenalin patlaması vücudun savaşabilmesi için depo enerjinin korunmasına neden olmaktadır...

Aynı zamanda kortizolda meydana gelen artış ve dalgalanmalar ise stres durumunda, öyle olmamasına rağmen vücudunuzda fazla enerji harcadığı ve yerine konulması gerektiği sinyallerini vermekte, bu durumsa sizi çok ama çok aç bir duruma sokmaktadır.

Vücudunuz stres devam ettiği süre kortizolu pompalamayı sürdürmektedir. Bu durumda maalesef çok az insan sağlıklı ve düşük enerjili bir alternatif olan salatalık dilimlerine ulaşmaya çalışmaktadır.

Çoğunluk beyinde zevk verici kimyasalların salınmasına neden olan tatlı, tuzlu ve yağlı besinler tüketerek gerginliği azaltmaya çalışmaktadır.

Bu yatıştırıcı etki bağımlılık oluşturarak kendinizi sinirli veya stresli hissettiğinizde şişmanlatıcı besinlere yönelmenize neden olmaktadır.

Adrenal bezin kortizol pompalamasıyla birlikte kas yapıcı hormon olan testesteron üretimi yavaşlar, testesteron seviyesindeki bu düşüş kas dokusu kaybına ve vücudunuzun çok daha az enerji harcamasına neden olur.

Bu durum yaşlanmayla doğal olarak meydana gelmekle birlikte yüksek kortizol seviyeleri bu süreci hızlandırmaktadır. Ancak birkaç adımda stresi yenerek kortizol seviyenizi ve kilolarınızı kontrol altında tutmak mümkün olabilir.

Kaslarınızı hareket ettirmek çok etkili bir acil stres gidericisidir. Hareket etmeniz vücudunuzu stres kaynağından uzaklaştırdığınızı düşündürecektir.

Egzersiz kan dolaşımını hızlandırarak kortizolun böbreklere hızlı iletimini sistemden hızlı atılmasını sağlar.

Stres anında çok sağlıklı besinleri bile silip süpürme eğilimi göstermekteyiz. Ancak yapılan araştırmalar büyük yemek porsiyonları ve azalan yemek sürelerinin, artan karın yağları ile bağlantılı olduğunu ortaya koymuştur.

Her lokmanın tadına vararak ve tokluk hissine dikkat vererek yavaş yemek yemenin toplamda daha az miktarda besin tüketimine neden olmasıyla, birlikte kortizol seviyesini düşürerek yağların bel çevresinde toplanmasını önlediğini ortaya çıkarmıştır.

Sürekli sıkı ve aynı şekilde diyet yapmanın kortizol seviyesini %18 arttırdığı yapılan araştırma sonuçlarında ortaya çıkmıştır. Ayrıca kortizol seviyemiz ani artış gösterdiğinde kan şekerimizde önce çok hızlı yükselip ani şekilde düşerek bozulmaktadır.

Tahmin edilebileceği üzere bu durum bizi huysuz, huzursuz ve besinlere fazlasıyla aç hale getirmektedir. Beynimiz ana yakıtı olan şekerden mahrum kalınca irademiz kaybolmaktadır.

Böyle zamanlarda sıkı diyet listeleri uygulamak yerine, 3 ana ve 3 ara öğün şeklinde beslenerek kan şekeri seviyesini sabit tutarak...

Açlık mekanizmasının dengesinin bozulmasının önlenmesini ve böylece vücudumuza ekstra kilo ekstra, gereksiz kaloriden alımından korunmasını önermektedir.

Bazen stres sizi tatlı veya tuzlu bir şeylere yönlendirdiğinde; panik yapmayın sadece kontrollü tüketin. Kortizol kontrolünü kaybetmeden önce küçük bir kaçamakla kendinizi keyiflendirmenin kortizol direncini kırmanın en iyisi yolu olduğunu söylemektedir.

Ağzınıza küçük bir parça çikolata alın; tadını hissedin. Kendinizi mutlu edin ama sadece bir parça. Eğer kendinizi dizginlemekte zorlanıyorsanız tıka basa yeme krizlerine tutulmamak için önlemler alın.

Tüm paketi yemekten korkuyorsanız sadece küçük bir adet kurabiye alın ya da tüm paketi buzlukta saklayın. Böylece yemek için çözülmesini beklemek zorunda kalın. Kim bilir belki de vazgeçersiniz! Denemeye değer...

Baskı altında birde kafeinsiz kahve içmeyi deneyin. Kafein ve stres bir araya geldiğinde kortizol seviyeleri stresin tek başına olduğundan çok daha fazla artmaktadır.

B vitaminleri, C vitamini kayıpları ve eksiklikleri vücudumuzu daha da strese sokmaktadır. Stresli zamanlarda besin öğelerinden zengin güçlü bir kahvaltıyla güne başlayarak savaşı erken başlatabilirsiniz

Stres düşürmek için en etkili strateji kuşkusuz uyumaktır. Vücudunuz uykusuzluğu majör bir stres faktörü olarak görmektedirler.

Tüm dünyada sağlık otoriteleri günlük optimum 7-9 saat uyku önermektedir. Yetersiz uyku ayrıca açlık arttırıcı hormon olarak bilinen uyku ghrelinin de yükselmesine neden olmaktadır.