Yıllardır yayıktan yağ çıkarıyorlar

Tereyağıyla ünlü Tonya ilçesinde, gelişen teknolojiye rağmen bazı vatandaşlar yayıklarda tereyağı üretiminden vazgeçmiyor.

İlçede yayık tereyağı geleneğini yaşatmaya çalışan Dilber Yüksel, çok eskiden beri köyde ahşap yayık kullanarak tereyağı yapıldığını belirterek, "Yayıktan elde ettiğimiz yağı Türkiye'nin çeşitli yerlerine satıyoruz. Satışı, köye gelenler, akraba ve eş dost vasıtasıyla gerçekleştiriyoruz" dedi.

Yayıkla tereyağı yapılışını anlatan Yüksel, "Süt dinlendikten sonra üste çıkan kaymağı seçiyoruz, pişiriyoruz. Pişirdikten sonra bir kaşık yoğurtla mayalıyoruz. Kaymak yoğurt haline geliyor. Ardından yoğurdu buzdolabında bir gün dinlendiriyoruz, ardından yayığa yayarak yerleştiriyoruz. Duruma göre sıcak veya soğuk su ilave ediyoruz. Yayığın kapağını kapatıyoruz. Kuvvetli şekilde 15-20 dakika çalkaladıktan sonra yağımız ortaya çıkıyor" diye konuştu.

Yüksel, Tonya tereyağının meşhur olduğunu ifade ederek, "Yeni nesil böyle köy işi denilebilecek işlerle uğraşmıyor, ilgilenmiyor. Elektrikle çalışan makineler var, onları kullanıyorlar ya da hazır tereyağı alıyorlar. Eskisi gibi yayıkta tereyağı yapan yok. Günümüz gençleri pek ilgi göstermese de bu kültürün tamamen bittiği söylenemez" dedi.

"Yıllardan beri kadınlarımız yayıktan yağ çıkardılar"

Tonya Süt Kooperatifi Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Yakupoğlu, Tonya'da süt fabrikası açıldıktan sonra yayıkta üretimin azaldığını söyledi.

İlçede kadınların yüzde 5'inin yayıkla yağ yaptığını belirten Yakupoğlu, "Yıllardan beri kadınlarımız yayıkla uğraştılar, yayıktan yağ çıkardılar. Önceden buzdolabı yoktu. Kadınlarımız çok uğraştılar" ifadesini kullandı.

Tereyağının yanı sıra yayıkla yapılan ayranın da güzel olduğunu dile getiren Yakupoğlu, "Süt yayığa getirilmeden önce kaynatıldığı için mikrop barındırmaz. Yayık yağı çok orijinal ve güzel oluyor. Şimdi fabrikada yapılan yağları kullanıyoruz, çünkü yapması zahmetli değil" diye konuştu.