YSK Başkanı Sadi Güven, seçimle ilgili uyarılarda bulundu. Güven, görevlilerle birlikte vatandaşların seçim suçu işlemeleri durumunda yaptırımı ağır olan cezalarla karşılaşacağını belirtti. Güven'in bazı uyarıları şöyle:
243
- Oy verme süresince sandık kurulu başkan ve üyeleri sandık başından ayrılmayacak.
343
- Seçim torbasında bulunan oy pusulaları ve oy zarfları seçim günü sandık kurulu huzurunda açılacak.
443
- Sandık kurulunun sandık kurulu başkanı dahil en az 4 kişi ile oluşturulması zorunlu.
543
- Zarfın iki, oy pusulalarının arka yüzünün tek mühürlü olması gerekiyor
643
- Oy sayımına geçmeden önce masa üzerinde ıstampa mürekkebi ve ıstampa kesinlikle bırakılmamalı.
743
- Sandık kurulu başkanının oy pusulalarını okurken pusulalara mürekkep bulaşmaması için elinde mühür lekesi olmamasına dikkat etmesi gerekiyor.
843
- Oy pusulası kurul üyelerinin göreceği şekilde sayılmalı, oyların sayım ve dökümünü izleyen vatandaşların sandık kurulu çalışmalarına engel olacak veya zorlaştıracak tutum ve davranışlardan kaçınmaları gerekir.
943
- Seçim torbalarının ilçe seçim kuruluna, sandık kurulu başkanı ve ad çekmeyle belirlenecek en az 2 üye tarafından aynı araçla teslim edilmesi, teslim tamamlanmadan ilçe seçim kurulundan ayrılmaması, oy sayım işlemi tamamlandıktan sonra sandık alanında hiçbir seçim malzemesinin bırakılmaması gerekiyor.
1043
- Vatandaşların yanlarında TC kimlik numarasını taşıyan, nüfus cüzdanı, resmi daireler veya iktisadi devlet teşekküllerince verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, evlenme cüzdanı, askerlik belgesi, sürücü belgesi, avukatlık kimlik belgesi gibi kimliğini tereddütsüz ortaya koyan resimli resmi nitelikteki belgelerden birini bulundurmaları şart.
1143
- Seçmenin cep telefonu, fotoğraf veya film makinesi gibi görüntü kaydedici veya haberleşme sağlayıcı cihazların kapalı oy verme yerine girmeden önce sandık kurulu başkanına teslim edilmesi gerekiyor. Bu cihazlar oy kullanma işlemi bittikten sonra seçmene iade edilecek.
1243
30 Mart'a dair bilmeniz gereken her şey!
KAÇ KİŞİ OY KULLANACAK
30 Mart'taki yerel seçimlerde, 26 milyon 704 bin 757'si kadın, 25 milyon 991 bin 75'i erkek toplam 52 milyon 695 bin 831 seçmen, 194 bin 310 sandıkta oy kullanacak.
1343
Seçmenler oylarını il genel meclisi, belediye başkanlığı, belediye meclis üyeliği, büyükşehir belediye başkanlığı ve muhtarlıklar olarak sırasına göre kullanacak. Oy pusulaları turuncu, mavi ve mor renkli zarflara konulacak
1443
26 siyasi partinin yarışacağı seçimlerde vatandaşlar üzerinde TC kimlik numarası bulunan resmi nitelikteki belgelerle oy kullanabilecek
1543
Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır ve Kilis'te 07.00-16.00, bu illerin dışında kalan illerde ise 08.00-17.00 saatleri arasında oy verilebilecek.
1643
Seçmenler, 5 yıl boyunca görev yapacak yerel yöneticileri seçmek için 30 Mart'ta sandığa gidecek.
1743
30 Mart'ta yapılacak mahalli idareler seçimlerinde, 26 milyon 704 bin 757'si kadın, 25 milyon 991 bin 75'i erkek toplam 52 milyon 695 bin 831 seçmen, 194 bin 310 sandıkta oy kullanacak.
1843
HANGİ KİMLİKLER GEÇERLİ?
Seçmenin kimlik tespitinde, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan nüfus cüzdanı, resmi daireler veya iktisadi devlet teşekküllerince verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, evlenme cüzdanı, askerlik belgesi, sürücü belgesi, avukatlık kimlik belgesi gibi kimliğini tereddütsüz ortaya koyan resimli, resmi nitelikteki belgelerden birinin ibrazı gerekecek.
1943
HÜKÜMLÜLER NASIL OY KULLANACAK?
Üzerinde Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası olmayan resimli ve resmi bir kimlik belgesi ibraz eden seçmenin oy kullanabilmesi için bu belgelerin yanında ayrıca seçmen bilgi kağıdını veya nüfus müdürlüklerince verilmiş nüfus kayıt örneğini ibraz etmesi şart olacak.
2043
Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde tutuklu ya da taksirli suçlardan hükümlü bulunan seçmenlerden bu kimlik belgeleri bulunmayanlar için cezaevi idaresince verilmiş belge kimlik belgesi yerine geçecek.
2143
HANGİ ZARFA, HANGİ OY?
Seçmenler oylarını il genel meclisi, belediye başkanlığı, belediye meclis üyeliği, büyükşehir belediye başkanlığı ve muhtarlıklar olarak sırasına göre kullanacak.
2243
Seçimde sırasına göre, il genel meclisi üyeliklerine ilişkin turuncu renkli birleşik oy pusulası turuncu renkli zarfa konulacak.
2343
Belediye başkanlığına ilişkin mavi renkli birleşik oy pusulası, belediye meclis üyeliğine ilişkin sarı renkli birleşik oy pusulası ile büyükşehir belediye başkanlığına ilişkin beyaz renkli birleşik oy pusulası mavi renkli zarfa yerleştirilecek.
2443
Köy seçimlerinde köy muhtarı ile köy ihtiyar meclisi üyelerinin birlikte yazılı olduğu oy pusulası, mahalle seçimlerinde mahalle muhtarı ile mahalle ihtiyar heyeti üyelerinin birlikte yazılı olduğu oy pusulası da mor renkli zarfa konularak sandığa atılacak.
2543
SAAT DOLUNCA SANDIK BAŞINDAKİLER NE OLACAK?
Yüksek Seçim Kurulunca belirlenen oy vermenin bitiş saati geldiği halde sandık başında oylarını vermek üzere bekleyen seçmenler varsa, sandık kurulu başkanı bunları saydıktan sonra sırayla oylarını kullanmalarına izin verecek.
2643
Her seçmen, hangi sandık seçmen listesine yazılmış ise ancak o sandıkta oy kullanacak.
2743
KAÇ SİYASİ PARTİ VAR? SIRASI NASIL?
Seçimlere 26 siyasi parti katılacak. Çekilen kura ile belirlenen partilerin oy pusulalarındaki sırası şöyle:
2843
1. Hür Dava Partisi 2. Demokratik Sol Parti 3. Alternatif Parti 4. Doğru Yol Partisi 5. Toplumsal Uzlaşma Reform ve Kalkınma Partisi 6. Halkın Kurtuluş Partisi 7. Türkiye Komünist Partisi 8. Genç Parti
2943
9. Büyük Birlik Partisi 10. Adalet ve Kalkınma Partisi 11. Muhafazakar Yükseliş Partisi 12. Yurt Partisi 13. Demokrat Parti 14. Emek Partisi 15. Özgürlük ve Dayanışma Partisi 16. Millet Partisi
3043
17. Saadet Partisi 18. Hak ve Özgürlükler Partisi 19. Liberal Demokrat Parti 20. Barış ve Demokrasi Partisi 21. Bağımsız Türkiye Partisi 22. İşçi Partisi 23. Halkların Demokratik Partisi 24. Cumhuriyet Halk Partisi 25. Hak ve Eşitlik Partisi 26. Milliyetçi Hareket Partisi
3143
SANDIK ALANINA GİRMEK MÜMKÜN MÜ?
Kapalı oy verme yerleri, oyların gizliliğini ve seçmenlerin oylarını tam bir serbestlik içinde vermelerini sağlayacak, dışarıdan içerisinin gözetlenmesine imkan bırakmayacak durumda hazırlanacak.
3243
Sandıkların, kapalı oy verme yerinin ve sandık kurulunun yerleştiği yer merkez olmak üzere yüz metre yarı çaplı alan sandık alanı olacak. Sandık alanına, sandık kurulu başkan ve üyeleriyle oy vermek üzere gelen seçmenler, siyasi partilerin adayları ve gözlemcileri, bağımsız adaylar ve gözlemcileri dışında hiç kimse giremeyecek.
3343
Sandık başında görevli partili kurul üyeleri, adaylar ve gözlemciler (müşahitler), rozet, amblem veya partisini belirtir herhangi bir işaret taşımayacak.
3443
Sandık kurulu başkan ve üyeleri, oy verme günü göreve başlamadan önce ilk iş olarak sandık başında bulunanlar önünde ant içecekler ve sandığın boş olduğunu kontrol edecekler.
3543
Sandık alanında düzeni sandık kurulu başkanı sağlayacak. Başkan, düzeni bozmaya yeltenenleri uyaracak, uyarıyı dinlemeyenleri sandık alanı dışına çıkarabilecek.
3643
Sandık alanında alınacak tedbirler, seçmenlerin sandık başı işlemlerini izlemelerini engelleyecek nitelikte olamayacak. Sandık kurulu başkanının çağırdığı zabıta kuvvetleri dışında zabıta amir ve memurları ile resmi üniforma giymiş kimseler ve silah taşıyanlar sandık alanına giremeyecekler.
3743
Oy verme işlemi sırasında gebeler, hastalar, engelliler ve yaşlılara öncelik tanınacak. Sandık başında seçmene vereceği oy hakkında hiç kimse müdahale, telkin ve tavsiyede bulunamayacak. Seçmenler oylarını kullandıktan sonra sandık başından ayrılacaklar.
3843
SEÇİM YASAKLARI NE ZAMAN BAŞLIYOR?
Okuma-yazma bilmeyen seçmene, yardım istemesi durumunda, sandık kurulu başkanı parti işaretlerinin hangisinin hangi partiye ait olduğunu açıklayacak. Yüksek Seçim Kurulunun belirlediği seçim takvimine göre, 30 Mart yerel seçimleri için seçim propagandası ve yasakları bugün başladı.
3943
YSK'nın belirlediği ve 29 Mart'ta başlayan seçim yasakları süresince yazılı, sözlü ve görsel basın ve yayın araçları ile kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler, bilgi ve iletişim telefonları yoluyla mini referandum gibi adlarla, bir siyasi partinin veya adayın lehinde veya aleyhinde veya vatandaşın oyunu etkileyecek biçimde yayın ve herhangi bir surette dağıtım da yapılamayacak.
4043
SEÇİM GÜNÜ NELER YASAK?
Yerel seçimin yapılacağı 30 Mart oy verme günü saat 06.00'dan 24.00'e kadar alkollü içki satılamayacak, içkili ve umumi yerlerde alkollü içki verilmesi ve içilmesi yasak olacak, eğlence yerleri oy verme süresince kapalı kalacak.
4143
Eğlence yeri niteliğindeki lokantalarda yalnızca yemek verilebilecek. Emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlardan başka kimse silah taşıyamayacak. Radyolar ve her türlü yayın organlarınca saat 18.00'e kadar seçim ve seçim sonuçlarıyla ilgili haber, tahmin ve yorum yapılamayacak.
4243
Radyolarda ve her türlü yayın organlarında 18.00-21.00 saatleri arasında ancak YSK tarafından seçim ile ilgili verilecek haber ve tebliğler yayınlanabilecek.
4343
YAYIN YASAĞI KAÇTA BİTİYOR?
Bütün yayınlar saat 21.00'den sonra serbest olacak ancak YSK tarafından gerek görülmesi halinde saat 21.00'den önce de yayınların serbest bırakılmasına karar verilebilecek.