2021 Nobel Edebiyat Ödülü'nün kazananı belli oldu.
İsveçli akademi üyeleri 2021 yılı Nobel Edebiyat Ödülü'ne 'Kültürler ve kıtalar arasındaki uçurumda sömürgeciliğin etkilerini ve mültecilerin kaderini uzlaşmaz ve merhametli bir şekilde ele alması nedeniyle' roman yazarı Abdulrazak Gurnah'ı layık gördü.
73 yaşındaki yazar, 10 milyon İsveç kronunun (Yaklaşık 1 milyon 140 bin Amerikan doları) sahibi oldu.
ABDULRAZAK GURNAH KİMDİR?
1948'de Doğu Afrika kıyısındaki Zanzibar'da dünyaya gelen Gurnah ilköğrenimini İngiliz okullarında tamamladı, çocukluğunda gittiği Kuran kursunda Arapça öğrendi.
Svahili dili anadili olan 73 yaşındaki Gurnah, gençliğinde Zanzibar Ayaklanması'na (1964) ve sonrasında kurulan sosyalist rejimin çalkantılı yıllarına tanıklık etti. 1968’de İngiltere'ye gitti. Yükseköğrenimin Kent Üniversitesi’nde tamamladı. Doktora tezinde (1982) kolonyal söylemin Doğu Afrika, Karayip ve Hindistan edebiyatındaki izdüşümlerini analiz etti. Postkolonyal edebiyat alanında uzmanlaştı.
İlk romanı Memory of Departure'da (Ayrılışın Hatırası, 1987) Afrika’da geçen gençlik yıllarının ardından ülkeyi terk eden Hassan karakterinin hafızasında yer eden Afrika imgesini postkolonyal dönemin kimlik sorunları ışığında inceledi.
Pilgrim's Way (Hac Yolu, 1988), Dottie (1990), Paradise (Cennet'te, 1994), By the Sea (Deniz Kenarında, 2001), The Last Gift (Son Hediye, 2011), Admiring Silence, (Sessizliğe Hayranlık, 2018) kitaplarını kaleme aldı. Gurnah romanları dışında, Salman Rushdie, Anthony Burgess, Joseph Conrad, Vidiadhar Surajprasad Naipaul, Zoe Vicomb gibi yazarlar üstüne edebiyat eleştirileri yazdı, kitaplar hazırladı.
GEÇTİĞİMİZ YIL NELER YAŞANDI?
İsveçli akademi üyeleri 2020 yılı Nobel Edebiyat Ödülü'ne ABD'li şair Louise Glück'ü layık görmüştü. Yapılan açıklamada, Glück'ün, 'Yalın bir güzellikle, bireysel varoluşu evrenselliğe ulaştıran şaşmaz şiirsel sesi' nedeniyle ödüle layık görüldüğü belirtilmişti.
Açıklamada, Glück'ün 'Sarihlik arayışıyla biçimlendirdiği yapıtlarında, çocukluğu, aile yaşamını, ebeveynlerle ve kardeşlerle ilişkileri ele aldığı, bunların, yapıtların merkezini oluşturduğu' kaydedilmiş, Glück, Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan 16'ncı kadın yazar olmuştu.
78 yaşındaki şair, 10 milyon İsveç kronunun sahibi olmuştu.
2018 VE 2019 NOBEL EDEBİYAT ÖDÜLLERİ TACİZ OLAYLARI NEDENİYLE BİRLİKTE VERİLMİŞTİ
Akademi, 2018 yılında yaşanan taciz olayları dolayısıyla 2018 ve 2019 Nobel Edebiyat Ödülü'nü birlikte takdim etmişti. 2018 Nobel Edebiyat Ödülü 'Öyküsel hayalgücü ile beraber ansiklopedik bir tutkuyla sınırları aşmayı yaşam biçimi olarak temsil eden' Polonya'lı yazar Olga Tokarczuk'a verilmişti.
2019 Nobel Edebiyat Ödülü ise 'Edebi hüneri ile insan deneyiminin sınırlarını tecrübe etmesi' sebebiyle Avusturyalı yazar Peter Handke'ye takdim edilmişti.
114 KEZ VERİLDİ
Nobel Edebiyat Ödülü, 1901-2021 yıllarında 114 kez verildi. Toplam 118 kişiye layık görülen ödüllerden 4'ü 2'şer yazar arasında paylaştırıldı.
2006'da Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan Orhan Pamuk, Nobel alan ilk Türk yazar oldu.