Trabzon Ticaret Borsası’nın (TTB), 4T (Tarım-Ticaret-Turizm-Teknoloji) ve 2S (Sanat-Spor) sloganı ile başlattığı ‘Karadeniz Toplantıları’nın ilki ‘Türkiye’de Tarımın Bugünü ve Geleceği’ konusu ele alınarak başlatıldı.
Video konferans sistemi ile gerçekleştirilen ve Dünya Gazetesi Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım’ın moderatörlüğünde gerçekleştirilen toplantıya Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Bozoğlu, Rize Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Fatih Seyis, TOBB Borsalar Müdürü Yiğit Ateş konuşmacı olarak katıldılar.
Toplantının açılışını yapan TTB Yönetim Kurulu Başkanı Eyyüp Ergan, 2 yıl önce başlattıkları ancak pandemi nedeni ile ara vermek zorunda kaldıkları toplantılarla ülke, bölge ve Trabzon ekonomisine katkı sağlamayı amaçladıklarını belirterek, “Öncelikle temenni ve isteğimiz Rusya’nın saldırılarına son vererek coğrafyadaki yangının sönmesi için adım atmasıdır” diyerek şunları söyledi:
“Ülkelerin ve insanların bugün bir numaralı ihtiyaçlarını gıdalar oluşturmaktadır. Çeyrek asır öncesine göre tarımsal üretim yapılabilir alanların nerede ise yarı yarıya azalmış olması, tersine artan dünya nüfusu ihtiyaçlarını karşılama yetersizliği ortadadır. Türkiye sahip olduğu tarım alanlarını azami düzeyde verimli olarak kullanabilmek için topyekün bir seferberliğin içine girmesi artık kaçınılmazdır.”
TTB Meclis Başkanı Sebahattin Arslantürk’de, tarımda istikrarlı ve sürdürülebilir bir politika izlenmesi, plan ve programların orta ve uzan vadeli yapılması gerektiğine dikkat çekerek, “Böyle yaparsak Türkiye yılda ortalama 2.5 milyar dolar döviz elde ettiği fındıktan 10 yıl sonra 5-6, hatta 7 milyar dolar dövizi kazanabilir” dedi.
Toplantının moderatörlüğünü yapan Ali Ekber Yıldırım da Rusya-Ukrayna savaşının Türkiye’yi ne kadar ilgilendirdiğine dikkat çekmek için, “İthal ettiğimiz buğdayın yüzde 90’nını, ham ayçiçeği yağının ise yüzde 70’ini bu 2 ülkeden ithal ediyoruz. Böylesi bir bağımlılığımız var. Ayrıca Rusya’ya yaptığımız 1 milyar dolarlık yaş sebze ve meyve ihracatı da ayrı bir dikkati çeken nokta. Her yönüyle bu savaş bizim olduğu kadar Dünya için de tarım sektörü açısından büyük bir sorun” şeklinde konuştu.
TOBB Borsalar Müdürü Yiğit Ateş ise özellikle iklim değişikliği, yeşil mutabakat ve tarım milliyetçiliği konuları üzerinde durdu. Ateş, ARGE ve araştırma projeleri ile bu konular üzerinde yoğunlaşılması gerektiğine dikkat çekerek, “Bu konulardaki araştırmalar için Avrupalılar bizden 10 kat daha fazla hibe alarak çalışmalar yapıyorlar. Türkiye’nin bu alanlarda daha çok çalışma yapması, çaba göstermesi gerekiyor” dedi.
Çay ve fındık için öneriler
Prof. Dr. Fatih Seyis çay tarımı ve ticaretindeki sorunlar ile bunlara ilişkin çözüm önerileri üzerine söz aldı.
Prof. Dr. Seyis, “830 bin dekarlık bir alanda yaptığımız çay üretimi sırasında gelişi güzel gübre kullanımı nedeniyle toprağın yapısında önemli derecede hasar oluşmuştur. Bu kimyasal gübre kullanımını bilinçli hale getirerek toprağın zayıflamasını ortadan kaldırmalıyız. Bizim değil, bitkinin istediği kadarını toprağa vermeliyiz. Yani usulüne uygun çay tarımı yapmalıyız” dedi.
Trabzon ekonomisinde tarım ve Türk fındığı konusunda görüşlerini ifade eden Prof. Dr. Mehmet Bozoğlu da, fındıkta verim ve kalitenin arttırılarak dünya piyasasında Türk fındığının yerini daha da sağlamlaştıracak destekleme politikaların izlenmesini istedi.
Prof. Dr. Bozoğlu konuşmasında “Kentlerde yaşayarak senenin bir ayında fındık bahçesine gelenler ile kırsal kesimde ikamet edip yılın 12 ayı verim ve kaliteyi arttırma çabası gösterenleri aynı kefeye koyan, dekar başına aynı paranın verildiği destekleme politikaları uygulanmamalıdır. Devletin destekleme adına yaptığı milyonlarca liralık katkı, beklenilen sonucu vermediğine göre bunu yeniden dizayn etmek gerekiyor” dedi.
Karadeniz Toplantıları’nın ikincisi 8 Nisan’da yapılacak ve ticaret konusu ele alınacak.