5 ay sonra uçak biletleri yeniden 360 lira seviyelerini aşınca ‘tavanın mimarı’ eski Ulaştırma Bakanı Yıldırım, “150 dolar iyi paraydı. Bence yaz için de uygun” dedi. Ham petrol fiyatlarının rekor kırdığı 2007’den sonra uçak bileti fiyatları yeniden rekora koşuyor. Ama bu kez maliyet artışı gibi mazeretleri de yok.
Yaz sezonu ile birlikte havayolu şirketleri ‘tavan’ı delerken yeni bir tartışma daha başladı. Kendi döneminde havayolu şirketlerinin yöneticileriyle üst üste toplantı yapan ve tavanın mimarı olarak bilinen eski Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, tavanın delinmesine sert tepki gösterdi. Yıldırım, 299 liralık rakamı belirlerken hiçbir havayolu şirketinin gırtlağına basmadıklarını belirterek “Alınmış bir kararın kerheni, merheni olur mu? Gırtlaklarına basarak karar alacak halimiz yok ya. Kimseye zorla bir şey yaptırmadık. 299 TL yurtiçi ve ekonomi sınıfta yapılacak uçuşlar için üst sınır olarak belirlendi. 299 TL, 150 dolar yapar. 150 dolar iyi para. Bence, yaz için de uygun ve iyi bir para” dedi. Yıldırım, ‘150 dolar iyi para’ derken, uçak bileti fiyatları 360 TL yani 170 dolara çıkarak şimdiden üst sınırı geçti. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verileri incelendiğinde 2003 yılından bu yana ortalama uçak bileti fiyatları ikinci kez zirveye oturmuş görünüyor. 2007 yılında dünyada ham petrol fiyatları rekordan rekora koşarken, brent petrolün seviyesi 129 dolara tırmanmış ve uçak bileti fiyatları da ortalama 310 liraya kadar yükselmişti. O günkü dolar fiyatı ile bu rakamlar 257 dolar düzeyindeydi. Ancak global kriz ile birlikte dünya daraldı, Türkiye de bundan nasibini aldı. Ham petrol fiyatlarındaki hızlı düşüş ve havacılık sektöründe artan rekabet de Türkiye’de uçak bileti fiyatlarını yeniden ortalama 160 liraya indirdi. 2013 yılına gelindiğinde ise uçak bileti fiyatlarında üst sınır 350 hatta bazı dönemlerde 400 lirayı bulunca devreye Ulaştırma Bakanlığı girdi. Kasımda getirilen tavan fiyat uygulamasında üst sınır, 5 ay sonra ‘Yaz sezonu başladı’ denilerek yüzde 20 zamla 360 liraya kadar fırladı. Ancak brent petrolün varil fiyatının 100-105 dolar düzeyinde seyrettiği döneme şirketlerin ‘tavan’ı delmesinin 2007’de olduğu gibi maliyet bazlı olmadığını ortaya koydu.
1 SAATLİK UÇUŞUN MALİYETİ 60 DOLAR
Nitekim konuyla ilgili görüştüğümüz sektörden bir isim yüzde 100 doluluk oranı ile 1 saatlik uçuşta 1 koltuğun maliyetinin 60 dolar düzeyinde olduğunu ifade ediyor. Uçak şirketlerinin yüzde 70-80 doluluk oranı ile uçtuğunu varsayarsak maliyetin daha yüksek olduğunu söylemek mümkün. En kötü ihtimalle maliyet 100 dolar olsa da Yıldırım’ın dediği gibi koltuk başına 150 dolar ‘oldukça iyi bir para’ olarak görünüyor.
THY, KENDİNE ÖZEL TAVAN FİYAT ISTIYOR
Kış sezonunda uygulamaya konulan tavan fiyatta kavga daha ilk aylardan itibaren başladı. Bazı şirketlerin farklı uygulamalar ile tavan fiyatı anlaşmasını bozması sektör oyuncuları arasında gerginliği tırmandırdı. Uçuş maliyetinin daha yüksek olduğunu düşünen ve diğer oyuncuların tavanı deldiğini öne süren THY, yaz sezonu için nisan başında yeni fiyatlarını belirledi. Edinilen bilgiye göre THY, daha önce de dile getirdiği gibi bundan sonra olası bir tavan fiyat uygulamasında, maliyet ve kalitesini gerekçe göstererek rakiplerinden biraz daha yüksek bir tavan talep etmeye hazırlanıyor.
GÜNDE 200 UÇUŞ TEHLIKEDE
Atatürk Havalimanı'nda askeri alanda yapılan park alanlarının 05/23 pistine bağlanması için inşa edilecek taksi yolları nedeniyle 13 Mayıs'ta kısa pist 15 günlüğüne kapatılacak.Uzmanlar, “İniş ve kalkış anındaki arada uygulanan 3.5 dakikalık süre 5 dakikaya kadar çıkacak ve bu da yaklaşık bir günde 200 uçak trafiğinin iptaline neden olacak” diyor.
Dolar=3 TL olsa bile dayanırdık ama tavan delindi
Eski Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım havayolları şirketlerinin kamuoyunda ‘fırsatçı’ olarak algılanması üzerine bu izlenimin giderilmesi için bilet fiyatlarıyla ilgili bir çalışma yapılmasını istediğini anımsatan Atlasjet Yönetim Kurulu Başkanı Murat Ersoy, “Biz de 299 TL’lik fiyat önerisiyle gittik. Hiçbir şekilde bir zorlama olmadığı gibi karar da ‘kerhen’ alınmadı” dedi. Tavan fiyatın alındığı toplantıda, bu kararı en çok THY Genel Müdürü Temel Kotil ile Atlasjet’in desteklediğini anlatan Ersoy, “Kotil, 1 Ocak 2015’e kadar bu fiyattan bilet satabileceklerini söylemişti. Ancak THY ve Pegasus kararı deldi. Biz, Atlasjet olarak dolar kuru 3 TL’ye çıkana kadar bu fiyat politikasını sürdürebiliriz. Halen biz 299 TL’ye bilet satıyoruz. Ancak haksız rekabet nedeniyle mağdur olmamak için bu fiyat politikamızda değişiklik yapmak zorunda kalacağız” ifadesini kullandı.
299 TL bile yüksekti
Eski Sivil Havacılık Genel Müdürü Topa Bilgettin Toker, “Biletlere üst sınır ya da tavan fiyat konulması bence doğru değil. Ancak 299 TL’lik tavan fiyatı da çok yüksek buluyorum. Yurtiçi ve ekonomi sınıfı için bu yüksek bir fiyat. Fiyatların düşmesi için atılacak kalıcı adım, havayolu şirketleri sayısını artırmak” dedi.