ABD, İran ve K. Kore'nin uzun menzilli füzelerine karşı Türkiye'ye füze kalkanı kurmak istediklerini resmen açıkladı.
Pentagon, "Türkiye kararını vermeli" açıklamasını yaptı. ABD'nin uzun zamandır Türkiye'yi iknaya çalıştığı, İran ile yakın ilişkileri olan Ankara'nın ise kararsız olduğu anlaşıldı. Proje Rusya'yı da kızdıracak İran'a yaptırımlar için Türkiye'nin BM'deki hayır oyu sonrasında Washington ile Ankara arasında gerilen ilişkiler ikinci bir krize gebe. . .
Çıkış noktası ise ABD eski başkanı George Bush tarafından ortaya atılan füze kalkanı projesi olacak. Bush, bu projenin İran ve Kuzey Kore'nin uzun menzilli füzelerine karşı geliştirildiğini açıklamış, Çek Cumhuriyeti ve Polonya ile sisteme ev sahipliği yapmaları için anlaşmalar imzalanmıştı. Ancak Rusya'nın "Bu proje aslında beni hedef alıyor. O zaman ben de aynı karşılığı verir, Avrupa'nın göbeğindeki askeri üssüme füze yerleştiririm" şeklindeki çok sert tepkisi nedeniyle Başkan Obama tarafından rafa kaldırılmıştı.
ABD Savunma Bakanlığı'nın Avrupa ve NATO politikasından sorumlu müsteşarı Jim Townsend, füze kalkanı planının bir NATO projesi olarak yeniden masaya geleceğini, bu projeye Türkiye'nin ev sahipliği yapması için Ankara ile yoğun temaslar yürütüldüğü açıkladı. Townsend, gelecek ay Lizbon'da yapılacak olan NATO zirvesinde bu konunun NATO ülkeleri arasında oylanacağını duyurdu ve son dönemde İran ile yakın ilişkiler içinde olan Türkiye'yi diplomatik olmayan bir dil kullanarak uyardı:
Türkiye 2 hususu düşünsün.Projeye ev sahipliği yapması için görüştüğümüz ilk ülkelerden biri, bildiğiniz gibi Polonya idi, kapasitenin bazı unsurlarına ev sahipliği yapıp yapamayacaklarını öğrenmek istiyorduk. Çeklerle, Romanya ile, Türkiye ile konuştuk. Türkiye, NATO içinde en başından beri çok güçlü ve çok aktif bir müttefik oldu ve dolayısıyla Türkiye ile çalışmak bizim için çok doğal birşey. Türkiye, coğrafi konumundan dolayı bu programda önemli bir rol oynuyor. Balistik füze tehditlerinin nereden gelebileceğine baktığımızda, bize göre Türkiye çok fazla ön cephede yer alıyor. Dolayısıyla coğrafi açıdan, Türkiye, sistemin bazı bölümlerine ev sahipliği yapmada iyi bir yer olabilir. Türkiye ile çok iyi, derin görüşmelerimiz oldu. Şimdi Ankara bir karar verecek, hem Türkiye'nin rolü konusunda, hem de özellikle, İttifak içinde, füze savunma sistemini bir NATO kapasitesi olarak üstlenmeye dair siyasi kararla ilgili oylama olduğunda Türkiye'nin nerede duracağı noktasında. Türkiye'nin ve tüm müttefiklerin öne çıkarak, füze savunmasının NATO kapasitesi olarak kabul edilmesinde anlaşma içinde olacağından umutluyuz. Lizbon'daki NATO zirvesinde Türkiye en az iki hususun üzerinde düşünmeli. Birincisi, NATO'nun füze savunma sistemini kabul edip etmeyeceğine yönelik verecekleri oy. İkincisi de, Türkiye'nin bu projenin bazı bölümlerine ev sahipliği yapmak isteyip istemeyeceği.
Ankara kafa yoruyor
Türk yetkililerin konu üzerine derinden kafa yorduğunu düşündüğünü ifade eden Townsend, Türkiye'nin birçok açıdan çok özel bir konumda yer aldığına dikkati çekerek, Ankara'nın siyasi bağlamda bir karar alırken, coğrafi konumu, komşuları, komşularıyla olan derin tarihi ve ticari ilişkileri gibi hususları da hesaba katmak durumunda olduğuna işaret etti. Townsend, "Bence şu an gördüğümüz, Ankara'nın kararsızlığı ya da isteksizliği değil. Daha çok, Avrupa ve NATO'nun olduğu kadar kendilerinin de güvenliği için önem taşıdığını düşündükleri birşeyle, bunun, içinde yaşadıkları bölgede kendi siyasi hesaplamalarıyla ne kadar eşleştiğini görmeye, bir denge oturtmaya çalışıyorlar" diye konuştu.