Türkiye'nin Onuncu Kalkınma Planı'na göre, 2014 yılı mahalli idareler seçimleri sonrasında belediye sayısı 2 bin 950'den bin 395'e düşecek...
Türkiye'nin Onuncu Kalkınma Planı'nda yer alan mahalli idareler durum analizine göre, Dokuzuncu Kalkınma Planı döneminde yerel yönetimlerin yeniden yapılandırılması çerçevesinde ölçek ekonomilerinden faydalanılarak, hizmetlerde etkinlik, koordinasyon ve kalitenin yükseltilmesi amacıyla belediye sayıları azaltıldı.
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) 2007 yılı sonuçlarına göre, belediye yönetiminde yaşayan nüfus yaklaşık 58,6 milyon ve toplam nüfusa oranı yüzde 83 iken 2012'de bu rakamlar sırasıyla 63,7 milyon ve yüzde 84,3 oldu.
Geçen yıl ve 2013'teki düzenlemelerle büyükşehir belediye sayısı 30'a yükseldi. Büyükşehir belediye sınırları il mülki sınırlarıyla bütünleştirilerek, büyükşehirlerdeki il özel idareleriyle büyükşehir sınırları içerisindeki belde belediyeleri ve köyler kaldırıldı. Ayrıca, 2011 yılı ADNKS sonuçlarına göre büyükşehir belediyesi dışındaki illerde, nüfusu 2 binin altındaki belediyeler köye dönüştürüldü ve genel bütçeden belediyelere aktarılan paylar yeniden düzenlendi. 2014 yılı mahalli idareler seçimleri sonrasında toplam belediye sayısı 2 bin 950'den bin 395'e düşecek. Toplam nüfusun yüzde 90'ından fazlası belediye sınırları içerisinde kalacak.
Büyükşehir belediye sayısı 30 olacak
Büyükşehir belediye sayısı 16'dan ilk yerel seçimlerde 30'a, büyükşehir ilçe belediyesi 143'ten 519'a çıkacak. İl belediyesi ise 65'ten 51'e, ilçe belediyesi 749'dan 400'e, belde belediyesi de bin 977'den 395'e inecek. 6360 Sayılı Kanun gereğince bazı belediyelerin birleşme veya katılma yoluyla nüfusu 2 binin üzerine çıkabileceğinden tüzel kişilikleri korunacak ve belediye sayısı artabilecek.
GSYH'ya oranla 2007-2009 döneminde ortalama yüzde 0,5 düzeyinde açık veren mahalli idareler dengesi, 2010-2012 döneminde ekonomik büyüme ve genel bütçe vergi gelirlerinden aktarılan paylardaki artışın etkisiyle pozitife dönüştü.
Büyükşehir belediye sisteminde yapılan son değişikliklerin, plan döneminde mahalli idarelerin kaynak ihtiyaçlarını artırması bekleniyor.
Hızlı, nitelikli, çevreye duyarlı ve şeffaf hizmet
Mahalli idarelerin daha etkin, hızlı ve nitelikli hizmet sunabilen, katılımcı, şeffaf, çevreye duyarlı, dezavantajlı kesimlerin ihtiyaçlarını gözeten ve mali sürdürülebilirliği sağlamış bir yapıya kavuşturulması amaçlanıyor.
Plana göre, 2014-2018 yılları arasında izlenecek politikaların bazıları şöyle:
"-Başta yeni kurulan büyükşehir belediyeleri olmak üzere mahalli idarelerde çalışan personelin uzmanlaşma düzeyi yükseltilecek.
-Proje hazırlama, finansman, uygulama, izleme ve değerlendirme, mali yönetim, katılımcı yöntemler ve benzeri konularda kapasiteleri artırılacak.
-Büyükşehir belediyelerinin genişleyen hizmet alanları ve farklılaşan görev ve sorumluluklarıyla uyumlu, her kademede hizmetin niteliğine göre farklılaşan ve mekansal özellikleri dikkate alan düzenlemeler yapılacak.
-Büyükşehir belediyelerinin genişleyen görev alanları sebebiyle su ve kanalizasyon idarelerinin hukuki ve kurumsal yapısı yeniden düzenlenecek.
-Mahalli idarelerin kaynaklarını, kamu mali yönetiminin temel ilke ve araçları çerçevesinde stratejik önceliklere göre tahsis etmeleri sağlanacak, temsil ve karar alma süreçlerine katılım mekanizmaları da gözetilerek hesap verebilirlik güçlendirilecek.
-Mahalli idarelerin öz gelirleri kentsel taşınmazların değer artışlarını da kapsayacak şekilde artırılacak.
-Mahalli idarelerin hizmet standartlarını uygulaması konusunda merkezi yönetimin etkili denetimi sağlanacak.
-Köy yönetimleri güçlendirilerek, köy yerleşim yerlerinin sürdürülebilirliği sağlanacak."