TBMM Genel Kurulu, Suruç saldırısıyla başlayan, IŞİD, PKK ve DHKP-C’ye yönelik operasyonlarla devam eden terör olayları ve gelişen süreçle ilgili CHP’nin verdiği, “Toplumsal barışı tehdit eden artan terör olaylarının nedenlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis Araştırması açılmasına” ilişkin önergesini Ak Parti ve MHP’nin oylarıyla reddetti. Ak Parti’nin “ret” oyu kullandığı oylamada MHP önce “nötr” kaldı. Ak Parti Grup Başkanvekil Mahir Ünal’ın uyarısı ile MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural ve bazı milletvekilleri “ret” yönünde el kaldırdı, bazıları tepkisiz kaldı. Gergin anlar yaşanan görüşmede Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, CHP ve MHP’nin çözüm sürecine ilişkin eleştirilerinde büyük ölçüde haklı olduğunu söyledi. Arınç’ın HDP’li Nursel Aydoğan’a yönelik sarfettiği “Bir kadın olarak sus” sözleri HDP ve CHP’li kadın vekillerin tepkisine yol açtı. Arınç’ın özür dilemesi talebi ise Genel Kurul’u ilk kez yöneten Başkanvekili Şafak Pavey tarafından hakaret olmadığı gerekçesiyle geri çevrildi. HDP adına konuşan Şanlıurfa Milletvekili Osman Baydemir’in “Sayın Cumhurbaşkanı’nın, Davutoğlu’nun yaptığı konuşma birlikte yaşama suikast girişimidir” sözleri de gerilime yol açarken Pavey “Bu ülke sizin egonuzdan çok daha değerlidir. Egolarımızı terbiye edelim” uyarısında bulundu.
Olağanüstü toplanan TBMM Genel Kurulu’nda ilk olarak CHP’nin önergesi okundu. Hükümet adına konuşan Başbakan Yardımcısı Arınç, Suruç katliamı ve ardından yaşanan saldırılara değindi, geçen dönem Meclis’te bu konularda kurulan komisyonları anımsattı.
HDP’yi eleştirdi
HDP ve örgüt bileşenlerinin dezenformasyon oluşturmaya çalışmasına rağmen süreci başlatan ve bugüne getiren temel iradenin hükümet olduğunu belirten Arınç, ancak sürece uygun hareket etmeyen terör örgütünü STK’lara, siyasi partilere saldırma, iş makinalarını yakma, işçileri alıkoyma, yol ve baraj yapımlarına engel olma, ‘vergi’ adı altında haraç toplama ve iş adamlarını kaçırma gibi eylemlerini sürdürdüğünü söyledi. Arınç “Ayrıca HDP’li siyasetçilerin, süreç boyunca tehditkâr söylemlerde geliştirdikleri ‘ayrılıkçı ve bağımsız devlet kurma’ yönünde açıklamalarda bulundukları görülmüştür. Örgütün gerçekleri yansıtmayan çeşitli bahanelerin ardına sığınıp üzerine düşenleri yapmadığı, samimi davranmadığı ve süreci istismar ettiği açık ekilde görülmektedir” diye konuştu.
IŞİD’e operasyonların sürdüğünü, hükümetin IŞİD’le iç içe geçtiği iddialarını nefret ve lanetle reddettiğini ifade eden Arınç, “Bu hiçbir Türkiye Cumhuriyet Hükümeti’ne yakışmaz” dedi.
CHP ve MHP haklı
“Çözüm süreci konusunu ağızlarında sakız gibi çiğneyenlere karşı. Ta başlangıçtan bu yana bu süreç istismar edilmiştir ve istismar edildikçe CHP’den, MHP’den bazen politik söylemlerle bazen de esasa yönelik eleştiriler gelmiştir. Bugün görüyoruz ki bu eleştiriler büyük ölçüde haklıdır” diyen Arınç’ı MHP’liler alkışladı.
Son şansımız süreç
Arınç, “Sadece şiddetle, silahla terörle baş etmek mümkün değildir. Mutlaka siyasal, sosyal, psikolojik tedbirleri de almak suretiyle hem PKK terörünü hem de bütün terörleri ancak bitirebiliriz. Dolayısıyla, çözüm süreci, ismi de değişebilir, şartları da değişebilir ama Türkiye’nin son şansıdır, böyle bir sürece ihtiyacımız var” diye konuştu.
Ak Parti HDP atışması
HDP’li Baydemir’e yanıt vermek için yeniden kürsüye gelen Arınç, Baydemir’i tanıdığını ve akan kanın durması konusunda samimi dileklerine katıldığını belirterek “Ancak grup adına konuşması büyük bir talihsizliktir. Aslında, konuşmayı her iki eş başkanın da yapması gerekirdi. Eğer kadın milletvekili ve eş başkan konuşmuş olsaydı muhtemelen ‘Biz sırtımızı PKK’ya, PYD’ye, PJAK’a yasladık’ diyebilecekti. Eğer erkek sayın eş başkan konuşmuş olsaydı o da mutlaka ‘Silahlanın, kendi öz savunmalarınızı kurun, bu hükûmetle hesabınızı görün’ diyecekti” ifadelerini kullandı. HDP’lilerin sıra kapaklarına vurarak protestolarına da “Hiç telaşlanmayın, dinlemesini bilin; biz sizi dinledik” karşılığını verdi. Arınç’ın “Sizin utanarak ‘gerilla’ dediğiniz aslında katil, alçak, PKK teröristleridir” sözleri ise tansiyonu iyice yükseltti.
Arınç’a yanıt vermek üzere yeniden kürsüye gelen Baydemir ise insan hayatı üzerinden kumar oynandığını söyledi. Ak Partililer “kumarı yıllardır siz oynuyorsunuz, Kandil’e sesleneceksin, Kandil’e!”, “Milletvekili misin, PKK’ya silah taşıyan kurye misin?” diye laf attı. Baydemir’in üzerine yürümek isteyen bir Ak Partili’yi diğer vekiller engelledi.
MHP’den ret oyu
Görüşmelerin ardından CHP ve HDP önergenin kabul edilmesi yönünde oy kullanırken, Ak Parti ve MHP “ret” oyu kullandı. Oylamada MHP önce “nötr” kaldı. Ancak Ak Parti Grup Başkanvekil Mahir Ünal’ın önergenin kabul edilebileceği uyarısı zerine MHP Grup Başkanvekili Vural ve bazı milletvekilleri “ret” yönünde el kaldırdı. Ne yapacağını bilemeyen diğer MHP’li vekillerin bazıları elini kaldırırken bazıları tepkisiz kaldı. CHP ve HDP’liler oylamanın tartışmalı olduğunu, MHP önce el kaldırmadığı için önergenin kabul edildiğini savundu. Ancak Pavey katip üyelerin görüşlerinin önergenin reddedildiği yönünde olduğunu belirterek kararını değiştirmedi ve Genel Kurul’u 1 Ekim’de toplanmak üzere kapadı.
Pavey: İnsanlar öfkelerimizden daha kıymetli
TBMM Başkanvekili Şafak Pavey, ilk kez yönettiği Genel Kurul’da olağanüstü toplantının başında yaptığı konuşmada, “Ben, her terörün ardından görünmez yaralıları da merak ederim; kaçını daha kaybettiğimizi, kaçının ömür boyu engelli kaldığını, onları bekleyen zahmetli geleceği düşünürüm. Burada yaratacağımız her asabiyet, her tansiyon yükselişi sokağa katmerli şiddet teşviki olarak dönebiliyor. Oysa insanlarımız öfkelerimizden, nefretlerimizden çok daha kıymetliler çünkü bu Vatan hırslarımızdan çok daha değerli” ifadelerini kullandı.
Baydemir: İmralı’ya tecrit kaldırılsın
Ak Parti Grup Başkanvekili Ahmet Aydın “Defalarca söyledik; hükümetimiz ile DEAŞ arasında ilişki kuranlar yalancı müfterilerdir. Erdoğan karşıtlığı gözlerini kör ettiği gibi, maalesef, vicdanları da yok etmiş” dedi. Aydın’ın “MHP sözcüsünü dinlerken HDP’nin, HDP sözcüsünü dinlerken de MHP’lilerin bize minnet etmesi gerektiğini gördük” ifadesi MHP ve HDP sıralarından tepki çekti. “Ak Parti grubuna söylediklerinizin kaçta kaçını PKK terör örgütüne söyleyebiliyorsunuz? Yürek ister” sözlerine de HDP’li Kürkçü “Gelsinler Meclis’e onlara da söyleriz” karşılığını verdi. Aydın’ın HDP’lilerin çözüm sürecini başlatan lider olduğu için Cumhurbaşkanı’nın hedef alındığını sözleri üzerine HDP’li Pervin Buldan “Bitiren de o” diye laf attı.
Gök’ten çağrı
CHP Grup Başkanvekili Levent Gök de “Terör karşısında 4 parti birlik olmayacak da ne zaman beraber olacağız? Terör meselesinin can alıcı noktası, 13 yıl iktidarda bulunan AKP iktidarının yarattığı iç ve dış politikada tahribattır. IŞİD denen tehlike sınırımızın ötesinde değil, Türkiye’nin içinde. Sincan’da, Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın hemen bitişiğinde IŞİD tehdidi olduğunu biliyor musunuz? IŞİD’i işitmediniz” dedi. Gök’e tepki gösteren MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural, daha önce terörle ilgili çözüm komisyonunun Ak Parti ve HDP arasında kurulduğunu, CHP’nin girmediğini söyledi.
Özdağ: Son şans
MHP Grup adına konuşan Gaziantep Milletvekili Ümit Özdağ, 90’lı yıllardaki terörle mücadele stratejisine dönülmesi gerektiğini savunurken, İstiklal Marşı’nı söylemeyen milletvekilleriyle uzlaşmayacaklarını belirterek “HDP’ye karşı tavrımız demokrasiye olan inancımız ve bağlılığımızın sonucudur” diye konuştu.
HDP grubu adına konuşan Şanlıurfa Milletvekili Osman Baydemir, Türkiye’yi yakma potansiyeline sahip şiddet sarmalından bir an önce çıkılması gerektiğini söyledi. 8 Haziran’dan itibaren Türkiye’nin yepyeni bir döneme uyandığını belirterek “Barışın, uzlaşın ve yetmiş yıllık, seksen yıllık ret ve inkâr politikalarını nihai bir barışla taçlandırın” mesajının ise alınamadığını belirtti. “HDP olarak bugün bu toplantıya dâhiliyetimiz, bugünden sonraki bütün duruşumuz asla bu ülkede tek insanımızın çatışma ortamı içinde hayatını yitirmemesini çabası olacaktır” diyen Baydemir’in Cumhurbaşkanı’nı eleştiren sözlerine Ak Partililer tepki gösterdi. Baydemir, “El ele verelim. Hiçbir kimseden, hiçbir kimseye kalleşliğin olmaması yönünde bariyer oluşturalım. Eğer Meclis ‘evet’ derse, bu savaş 48 saatte durur. 2013-2014 ruhuna, çözüm süreci perspektifine dönüş için İmralı’ya uygulanan tecriti ortadan kaldıralım” çağrısında bulundu.
NOTLAR
Konuşma süresi biten Arınç, 2 dakika ek süre veren Pavey’e “Madem olağanüstü toplandık çok hasis davrandınız. Silahlı ve bombalı saldırıları gün, yer ve saatiyle ifade etme imkânımı da elimden aldınız” dedi.
Seçim öncesi “Meclis’e uyumaya gitmiyorum” diyen ünlü sanatçı Ak Parti Milletvekili Uğur Işılak’ın uyuduğu gözlendi. Işılak “Ülkemizin içinde bulunduğu durum nedeniyle 5 gündür 2-3 saat uykuyla duruyorum. Bu yorgunlukla 10-15 saniye bir kestirme oldu. Yaşadığımız şu son bir haftalık süreçte bir horul horul uyuyanlar bir de harıl harıl çalışanlar var. Ben de o harıl harıl çalışanlardan biriyim” dedi. Twitter’den “Vatanseverin uykusu, hainin uyanıklığından evladır” diyen Işılak’ın mesajı sosyal medyada binlerce kez paylaşıldı.
TBMM Başkanvekili Şafak Pavey, oy kullanma süresini 5 dakika olarak belirledi. Bundan sonra adeta bir oy verme kargaşası yaşandı. Milletvekillerinin şifrelerini unuttukları için salonda hazır bulunan parmak izi uzmanlarından yardım istedikleri görüldü. Elektronik Oylama Sistemi’ni kullanamayan birçok milletvekili de kavaslardan yazılı oy pusulası isteyince, altı kavas adeta yarış yaptı.