Kimi zaman karın ağrısı, kimi zaman mide yanması, şişkinlik... Çalışanlardan sık duyulan bu şikayetlerin farklı nedenleri olsa da, kişinin sıkıntılı günler yaşamasına neden oluyor.
Sonbaharda özellikle de çalışanlar en çok kabızlık veya bağırsak alışkanlıklarında değişme, dispepsi, reflüden şikayetçi."Bu hastalıklardan başvurularda ruh durumundaki değişimlere bağlı olarak kışın bir artış gözlemleniyor.
Bunun dışında karın ağrısı sebebi net açıklanamasa da kış aylarında sıcak aylara oranla daha sık görülebiliyor" diyen iç hastalıkları ve gastroenteroloji uzmanı Dr. Özdal Ersoy'la en sık görülen bu 3 hastalıkla ilgili konuştuk.
*Dispepsinin görülme sıklığı nedir?
Gastroenteroloji polikliniklerinde en sık karşılaştığımız hasta grubu dispeptik hastalardır. Dispepsi, gastroenteroloji polikliniğine başvuranların yüzde 40-60'nda görülen bir yakınmadır.
*Belirtileri nelerdir?
Bu hastalık üst sindirim sitemine ait olduğu düşünülen karın ağrısı, huzursuzluk, erken doyma, şişkinlik, bulantı, kusma, geğirme, artmış bağırsak gazı gibi yakınmaların belli aralıklarla veya sürekli görülmesi diye tanımlanıyor. Hastalıkta midenin içini saran zarda dispepsiyi açıklayacak yapısal bozukluktan çok fonksiyonel bozukluğa bağlı ortaya çıktığı düşünülüyor ve bu tabloya da ‘fonksiyonel dispepsi' deniliyor.
*Tedavisi nasıl yapılıyor?
Hastada alarm yakınmaları adını verdiğimiz kilo kaybı, iştahsızlık, makattan veya ağızdan kan gelmesi, kansızlık gibi sorunların olup olmadığını araştırıyoruz. Kalp rahatsızlığı, diyabet, KOAH gibi yandaş hastalıkların varlığı ve dispeptik yakınmalara sebep olabilecek ilaçların kullanılıp kullanılmadığı da sorgulanıyor. Belirgin bir bozukluk saptanmadığında hastaya mide asidini baskılayıcı, düzenleyici, probiotikler ve bazen antidepresan gibi ilaç tedavilerine başlanıyor.
Yaşam tarzı değişikliği şart
*Reflünün görülme sıklığı nedir?
Reflü yakınmasıyla polikliniğe başvuran hastaların yüzde 20-30'unda gastroözofageal reflü hastalığına ait yakınmalar vardır. Bu yakınmalar arasında göğüste yanma, ağıza gıda veya mide suyunun gelmesi gibi sıkıntılar bulunuyor.
*Tedavisi nasıl yapılıyor?
Tedavi reflü belirtilerinin ve yemek borusunda oluşmuş hasarın şiddetine göre değişkenlik gösterebilir. Reflü tedavisinde hasta için olmazsa olmaz olan şey yaşam tarzı değişiklikleridir.
*Hassas bağırsak sendromunun belirtileri nelerdir?
Dispepsi yakınması ile ortak birçok yakınmalar içeren sendrom, karında şişkinlik, ağrı, artmış bağırsak gazı, kabızlık veya ishal gibi yakınmalar topluluğudur ancak bu tanının konulması için bu yakınmaları açıklayacak ciddi bir hastalığının bulunmadığının tetkiklerle gösterilmesi gerekiyor.
Tedavisi nasıl yapılıyor?
Hassas bağırsak sendromunu tamamen ortadan kaldırıcı bir tedavi yok. Ancak tedavi, belirtilerin şiddetini azaltmaya ve tekrarlamasını önlemeye yönelik olarak başarılı olmaktadır. Ayrıca ilaç tedavisinin yanında kişilerin özellikle yedikleri besinlere dikkat etmesi de rahatsızlığı azaltıcı bir unsurdur.
Genellikle diyet önerilmez, zira diyetlerin hastalarda şişkinliği artırdığı veya strese yol açarak tetikleyici olduğu yönünde bazı inanışlar mevcuttur. Ancak şikayetleri özellikle artıran bazı yiyecekler saptanmıştır. Bunlar buğday, mısır, süt, peynir, yulaf, kahve, çavdar, yumurta, çay ve narenciyedir. Bu yiyeceklerden uzak durulması tedaviyi kolaylaştıracaktır.