Bütçe gelirlerini yükseltmek için vergileri artıran hükümetin, harcamaları azaltmak için alacağı önlemler de netleşti.
Hükümet, 2013’te yoksula yapılacak kömür yardımını ve çiftçiye yapılan tarımsal destekleri azaltacak; GAP’a aktarılan kaynağı tamamen kaldıracak.
Elektrik, doğalgaz, akaryakıt ile içki üzerindeki vergileri artıran hükümet, bu tedbirlerin yeterli olmaması nedeniyle ‘harcamaları’ da kısma kararı aldı. Kamu taşıt ve lojman giderlerine ilişkin kısıtlamaların ardından yoksullar, çiftçiler ve GAP da tasarruf tedbirlerinden payını aldı.
ÇİFTÇİDEN 1.5 MİLYAR KESİLECEK
Çiftçilere yapılan Doğrudan Gelir Desteği (DGD) ödemeleri gelecek yıl yarı yarıya azaltılacak. Buna göre milli gelirin binde 2’si oranında verilen DGD ödemelerinin oranı binde 1’e düşecek. Böylece 2012 yılında 2.9 milyar liralık DGD verilirken bu miktar 2013 yılında 1 milyar 571 milyon liraya düşürülecek. Eğer DGD ödemelerinin milli gelire oranı önümüzdeki yıl düşürülmemiş olsaydı çiftçinin alacağı destek 3 milyar 142 milyon lira olacaktı.
1.4 MİLYAR GAP’TAN
2013 yılı harcamaları içinde bir başka kesinti de GAP yatırımları başta olmak üzere, ekonomik ve sosyal gelişmeye yönelik altyapı yatırım harcamalarında olacak. İşsizlik Sigortası Fonu’ndan 4 yıldır bu kalem için yapılan aktarma 2013 yılında yapılmayacak.
Yasa gereği İşsizlik Sigortası Fonu’nun 1 yıllık faiz gelirlerinin dörtte üçü GAP ve sosyal kalkınma yatırımları için ayrılabiliyordu. 2009 ve 2010 yıllarında faiz gelirlerinin dörtte üçünü bu giderler için ayıran hükümet, 2011 ve 2012 yıllarında dörtte birini ayırmayı tercih etti. Son kez 2013 yılında da faiz gelirlerinin en azından dörtte biri GAP ve sosyal kalkınma yatırımları için ayrılmış olsaydı; 5 milyar 715 milyon liralık faiz gelirinin 1.4 milyarlık kısmı GAP’a aktarılması gerekecekti. Ancak hükümet, 2013 yılında bu harcamalar için bütçeden hiçbir aktarma yapmamayı tercih etti.
YOKSULUN KÖMÜRÜ
Hükümetin, 2013 yılında azaltacağı bir başka kalem de yoksullara yapılan kömür yardımında olacak. 2012 yılında Türkiye Kömür İşletmeleri ve Türkiye Taş Kömürü Kurumu’ndan 2 milyon 21 bin yoksul aileye 2.3 milyon ton kömür yardımı yapılırken, 2013 yılında bu miktar 2 milyon tona düşecek.
Bu azaltma, 2011 yılı fiyatlarıyla değerlendirildiğinde en az 105 milyon liralık tasarruf anlamına gelecek.
Böylece sadece 3 kalemden yapılacak kesintiyle, 2013 yılı bütçesinde 3 milyar 105 milyon liralık tasarruf sağlanmış olacak.