"Dezenformasyonla Mücadele Yasası" adıyla ifade edilen, yasaya itiraz edenler tarafından "sansür yasası" ve "sosyal medya yasası" olarak anılan Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulu'nda görüşülmeye devam ediyor. Son görüşmelerde 12 maddesi daha kabul edilen teklifin toplam 14 maddesi geçmiş oldu. Tartışmalar devam ederken konuyla ilgili bir değerlendirme de Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan geldi.
"GEREĞİ NEYSE İNŞALLAH ONU YAPACAĞIZ"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Çekya'ya gerçekleştirdiği ziyaret dönüşünde gazeteciler tarafından yöneltilen "Dezenformasyonla Mücadele Yasası gündemde. Son yıllarda etnik ve mezhep temeline bölücülük yapan medya kuruluşlarına akan fonlar var. Özellikle Avrupa Birliği ve batılı ülkeler LGBT'yi, bölücülüğü fonluyorlar. Medyada bir millilik meselesi var. Dezenformasyon yasasıyla ilgili kanaatiniz nedir?" sorusuna "Dezenformasyonla mücadele yasasıyla ilgili 14 madde Meclis Genel Kurulu'ndan geçti. Bu yasanın çıkışıyla beraber inşallah bunları ciddi manada frenleyeceğiz ve gereği de neyse onu da inşallah yapacağız. Yasa bu noktada zengin, güçlü bir yasa" yanıtını verdi.
KABUL EDİLEN MADDELER HANGİLERİ?
TBMM Genel Kurulu'nda teklifin 3. maddesinden itibaren dün devam eden görüşmelerde 12 maddesi daha kabul edildi. Kabul edilen maddeler, internet haber sitelerinin iletişim bilgilerinin kolaylıkla erişilebilir bir biçimde paylaşılmasını zorunlu hale getiriyor.
B?unun yanında haber sitelerinde yayımlanan içerikler, gerektiğinde talep eden Cumhuriyet Başsavcılığı'na teslim edilmek üzere doğruluğu ve bütünlüğü sağlanmış şekilde 2 yıl süre ile muhafaza edilecek.
Soruşturma ve kovuşturma konusu olduğunda ilgili yayın kaydının saklanması zorunlu olacak.
Haber siteleri gelen itirazlarla ilgili tekzip yayımlamakla yükümlü olacak. Buna göre zarar gören kişinin düzeltme ve cevap yazısını sorumlu müdür, hiçbir düzeltme ve ekleme yapmaksızın, yazıyı aldığı tarihten itibaren en geç bir gün içinde yayımlamak zorunda olacak.
Yayın hakkında verilen erişimin engellenmesi ve/veya içeriğin çıkarılması kararının uygulanması ya da içeriğin haber sitesinin kararıyla çıkarılması durumunda, düzeltme ve cevap metni ilgili yayının yapıldığı internet haber sitesinde ilk 24 saati ana sayfasında olmak üzere 1 hafta süreyle yayımlanacak.
Basılmış eserler veya internet haber siteleri yoluyla işlenen veya bu kanunda öngörülen diğer suçlarla ilgili ceza davalarının bir muhakeme şartı olarak, günlük süreli yayınlar ve internet haber siteleri yönünden 4 ay, diğer basılmış eserler yönünden 6 ay içinde açılması zorunlu olacak.
Bu süreler basılmış eserlerin Cumhuriyet Başsavcılığı'na teslim edildiği tarihten, internet haber siteleri için ise habere ilişkin suç ihbarının yapıldığı tarihten başlayacak.
Teklifle basın kartı başvurusu, niteliği ve türleri de belirlendi. Buna göre, basın kartı başvurusu İletişim Başkanlığına yapılacak. Basın kartı, resmi nitelikte bir kimlik belgesi olarak kabul edilecek.
Basın kartı türleri şöyle:
Göreve bağlı basın kartı: Bir medya kuruluşuna bağlı olarak çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarına ve enformasyon görevlilerine verilen basın kartını,
Süreli basın kartı: Görev alanı Türkiye'yi kapsayan yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
Geçici basın kartı: Görev alanı Türkiye'yi kapsamamakla beraber geçici bir süreyle Türkiye'ye haber amaçlı gelen yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
Serbest basın kartı: Geçici bir süreyle çalışmayan veya yurt dışında serbest gazetecilik yapan medya mensuplarına verilen basın kartını,
Sürekli basın kartı: En az 18 yıl mesleki hizmeti bulunan medya mensupları ve enformasyon görevlilerine ömür boyu verilen basın kartını ifade edecek.
KİMLER BASIN KARTI ALABİLİR?
Basın kartı alacak kişilerin 18 yaşını bitirmiş olması, en az lise veya dengi bir eğitim kurumundan mezun olması, kısıtlanmış veya kamu hizmetinden yasaklanmış olmaması, kasten işlenen bir suçtan dolayı 5 yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına çarptırılmış olmaması, kanunda detaylıca sayılmış suçlardan dolayı hapis cezası süresine bakılmaksızın, hüküm giymemiş olması, medya faaliyeti dışında ticari faaliyette bulunmaması gerekiyor.
Kabul edilen maddelerle Basın Kartı Komisyonu üye sayısı 19'a çıkarıldı. Komisyonda, Başkanlığı temsilen 3 üyenin yanı sıra işçi sendikası şeklinde faaliyet gösteren sendikalardan basın kartı sahibi üyesi en fazla olan sendika tarafından belirlenecek 2 üye ile iletişim fakültesi dekanları veya basın kartı sahibi gazeteciler arasından Başkanlıkça belirlenecek 3 üye de yer alacak. Üyelerin görev süresi 2 yıl olacak. Süresi dolan üyeler yeniden seçilebilecek.
İLK İKİ MADDESİ KABUL EDİLMİŞTİ
Kanun teklifinin ilk iki maddesi Genel Kurul'da kabul edilmişti. Buna göre, internet haber sitelerinde çalışanlar basın mensubu sayılacak ve basın kartı için İletişim Başkanlığı'na başvurabilecek.
Radyo, televizyon, kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu personeli de basın kartı alabilecek.
Değişen ikinci maddeyle internet haber siteleri de süreli yayın tanımı kapsamına alınacak.
40 maddeli kanun değişikliği teklifi Meclis Genel Kurulu'nda görüşülmeye devam ediyor.