EBITDA (Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation, and Amortization), Türkçe karşılığıyla Faiz, Amortisman ve Vergi Öncesi Kar (FAVÖK) kavramının kısaltmasıdır. Genel kabul görmüş muhasebe ilkelerinde (GAAP) tanınan bir finansal ölçüt olmamasına rağmen, Türkiye'de işletmelerin birleşmesinde veya satın alınmasında yaygın olarak kullanılan ve farklı şirketler arasındaki kârlılığın ve operasyonel verimliliğin karşılaştırılmasına olanak sağlayan bir finansal göstergedir. EBITDA, firmanın bulunduğu sektör çarpanıyla o firmanın EBITDA’sını çarparak ulaşılan şirket değerinin hesaplanmasında kullanılan çarpan yönteminin anahtar göstergesidir.
EBITDA Nasıl Hesaplanır?
EBITDA, şirketin gelir tablosundaki esas faaliyet kârına (EBIT) amortisman giderlerinin (DA) eklenmesiyle ya da dönem net karına aşağıda formülde gösterilen ilgili giderlerin eklenmesiyle bulunur:
EBITDA = Dönem net kârı/zararı + Ödenecek Vergiler +/- Faiz Giderleri/Gelirleri +/- Kur Farkı Giderleri/Gelirleri + Amortisman ve Yıpranma Payı Giderleri
EBITDA = Net income +/- Interest + Taxes + Depreciation + Amortization expenses
EBITDA hesaplarken, dönem net kâr veya zarardan geriye doğru yürüyerek faaliyet karına ulaşmaya çalışırız. Bu süreçte, ekleyeceğimiz giderler ya da eksilteceğimiz gelirlerin şirketin esas faaliyetiyle ilgili olmaması gerekmektedir. Amacımız, operasyonel faaliyet dışındaki gelir ve giderleri elimine edip sadece şirketlerin operasyonel işlemlerinin verimliliğine odaklanmaktır.
EBITDA Hesaplarken Nelere Dikkat Edilmeli?
EBITDA hesaplamasında dikkate alınan gelir ve giderler, operasyonel faaliyetler içerisinde olsa bile sürekli ve sürdürülebilir olmayan, istisna arz eden gelir ve giderler esas faaliyet gelir ve giderlerinin içerisinde değerlendirilmemeli ve EBITDA hesaplamasına dahil edilmemelidir.
Gelir Tablosu Örneği
Aşağıda özet halde bir gelir tablosu yer almaktadır. Anlatım kolaylığı açısından sadece faaliyet kârı/zararı ve dönem net kârı/zararı ve EBITDA hesabı gösterilmiştir.
- A-BRÜT SATIŞLAR
- B-SATIŞ İNDİRİMLERİ(-)
- C-NET SATIŞLAR
- D-SATIŞLARIN MALİYETİ(-)
- E-FAALİYET GİDERLERİ(-)
- FAALİYET KÂRI VEYA ZARARI
- F-DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KÂRLAR
- G-DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR(-)
- H-FİNANSMAN GİDERLERİ(-)
- I-OLAĞAN DIŞI GELİR VE KÂRLAR
- J-OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR(-)
- K-DÖNEM KÂRI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI(-)
- DÖNEM NET KÂRI VEYA ZARARI
Önemli Noktalar
EBITDA hesaplarken izlenecek yol şu şekildedir: gelir tablosunda; diğer faaliyetlerden olağan gelir ve kârlar, diğer faaliyetlerden olağan gider ve zararlar, finansman giderleri, olağan dışı gelir ve kârlar, olağan dışı gider ve zararlar, dönem kârı vergi ve diğer yasal yükümlülük karşılıkları hesaplarını tek tek inceleyerek şirketin esas faaliyetiyle ilgili işlemleri EBITDA hesabının içinde değerlendirmek, operasyonel işlemlerle ilgisi olmayan işlemleri ise dönem net kar/zararından elimine ederek şirketin esas faaliyetinden kaynaklı karına daha net bir şekilde ulaşmaktır.
Dikkate Alınması Gereken Kalemler
-
Faiz Gelir ve Giderleri: İlkesel olarak faiz gelir ve giderleri elimine edilir ancak şirketlerin faaliyetlerinden dolayı işletme sermayesi döngüsü içerisinde tahsilatlarından ödemelerine kadar geçen süre içerisinde satışlardan gelen nakitlerini değerlendiriyorsa EBITDA hesaplamasında dikkate alınır.
-
Kur Farkı Gelir ve Giderleri: Ana faaliyetlerden kaynaklanan kur farkı gelir ve giderleri EBITDA hesaplamasında dikkate alınır. Ancak yabancı paralı banka kredileri veya diğer finansman faaliyetlerinden kaynaklanan kur farkı gelir ve giderleri dikkate alınmamalıdır.
-
Vade Farkı Gelir ve Giderleri: Şirketlerin esas faaliyeti ile ilişkili olduklarından EBITDA hesaplamasında dikkate alınmalıdırlar.
-
Reeskont Gelir ve Giderleri: Ticari alacak ve ticari borçlara belirli bir iskonto oranı ile bugünkü değere indirgenir. Reeskont gelir ve giderlerinin EBITDA hesaplamasında dikkate alınmaları gerekir.
-
Dönem Vergisi ve Ertelenmiş Vergi Geliri/Gideri: Dönem kârı vergi ve diğer yasal yükümlülükleri karşılıkları ve ertelenmiş vergi geliri/gideri EBITDA hesaplamasında dikkate alınmamalıdır.
-
Olağan Dışı Gelir ve Giderler: İlkesel açıdan EBITDA hesaplamasında dikkate alınmaz ancak sürdürülebilir oldukları sürece dikkate alınmalıdır.
-
Kıdem Tazminatı ve Kullanılmayan İzin Karşılık Giderleri: Kıdem tazminatı karşılığı giderleri faaliyet giderleri içerisinde, dolayısıyla faaliyet kârı/zararı içerisinde EBITDA hesaplamasına dahil edilmiştir.