Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onayladığı, Milli Mayın Faaliyet Merkezi Kurulmasına İlişkin Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Türkiye sınırları dahilinde gerçekleştirilecek insani amaçlı mayın veya patlamamış mühimmat temizliğine yönelik "Milli Mayın Faaliyet Merkezi" nin kurulmasını öngörüyor.
Kanuna göre, merkez, mayın veya patlamamış mühimmat tehdidini ortadan kaldırmak amacıyla ilgili bakanlıklar, kurum ve kuruluşlar ile işbirliği yaparak, milli politika, strateji, öncelikler ve iş planlarını içeren milli mayın faaliyet planını oluşturacak ve Bakanlar Kurulunun onayına sunacak.
Milli mayın faaliyet planını uygulayacak, yürütülen faaliyetleri takip ve kontrol edecek, aksaklıklarla ilgili tedbir alacak, milli mayın temizleme standartlarını hazırlayacak, güncelleyecek ve yayımlayacak olan merkez, mayın veya patlamamış mühimmat faaliyetlerinin ulusal düzenlemelere ve uluslararası mayın temizleme standartlarına uyumlu olarak yürütülmesini sağlayacak, mayın veya patlamamış mühimmat faaliyetleri konusundaki gelişmeler hakkında Bakanlar Kuruluna rapor verecek, kamuoyuna ve ihtiyaç duyulan yerlere açıklamalarda bulunacak.
Merkez, mayın veya patlamamış mühimmat mağdurlarına yardım konusunda, yasal düzenlemeler kapsamında yürütülen işlemleri takip edecek ve gerektiğinde iyileştirici önlemler alınmasına yönelik girişimlerde bulunacak, mayın faaliyetleri bilgi yönetim sistemini kuracak ve işletecek.
Mayın veya patlamamış mühimmat faaliyetini gerçekleştirecekleri akredite edecek olan merkez, denetimlerde aykırı bir durum tespit etmesi halinde akreditasyonları iptal edebilecek.
Merkezde, özel bilgi ve ihtisas gerektiren konularda sözleşmeli personel çalıştırılabilecek. Toplam sözleşmeli personel sayısı 50'yi geçemeyecek.
Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlar aylık, ödenek, her türlü zam ve tazminatlar ile diğer mali ve sosyal hak ve yardımları kurumlarınca ödenmek kaydıyla geçici olarak merkezde görevlendirilebilecek. Merkezin yürüteceği faaliyetlere ilişkin giderler, Bakanlık bütçesine bu amaçla tahsis edilen ödeneklerden karşılanacak.
Merkez tarafından gerçekleştirilen insani amaçlı mayın veya patlamamış mühimmat temizliği faaliyetleri kapsamında kullanılmak üzere yurtdışından getirilecek her türlü araç, makine, teçhizat ve eğitilmiş hayvanlar gümrük vergilerinden muaf olacak.
Bakanlar Kurulu, milli mayın faaliyet planında yer alan projelerin veya projelerin belli bir limite kadar olan kısmının güncelleme yetkisini milli savunma bakanına devredebilecek.
Askerlik çağı her erkeğin 20 yaşına girdiği yılın ocak ayının birinci gününden başlayarak 41 yaşına girdiği yılın ocak ayının birinci gününde bitmek üzere en çok 21 yıl sürecek. Bu süre, Genelkurmay Başkanlığının göstereceği lüzum, Milli Savunma Bakanlığının teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla 5 yıla kadar uzatılabilecek veya kısaltılabilecek.
Türk vatandaşlığına sonradan alınanlar askerliklerini, vatandaşlığa alındıkları tarihteki yaş ve öğrenim durumlarına göre o yaştaki yerli yükümlüler gibi yapacak. Geldikleri ülkelerde askerlik hizmetini yerine getirmiş sayıldıklarını belgeleyenler ile vatandaşlığa alındıkları yıl 22 yaşında olanlar askerlik yapmış sayılacak. Bunların askerlikleri, vatandaşlığa alındıkları tarihten itibaren 2 yıl süreyle ertelenebilecek. Ertelemelerinin sona ereceği yıl yoklamaları yapılarak, o yıl askerlik çağına giren doğumlularla işlem görecek ve seferberlik halinde ihtiyaca göre askere sevk edilebilecekler.
Çeşitli nedenlerle Türk vatandaşlığını kaybettikten sonra yeniden Türk vatandaşlığını kazananların askerlik işlemleri, önceki askerlik safahatları dikkate alınarak Askerlik Kanunu'nun durumlarına uyan hükümlerine göre yürütülecek.
KKTC kanunlarına göre zorunlu askerlik hizmetini yerine getirdiklerini belgelendiren Türk vatandaşları, bu kanun hükümlerine göre askerlik yapmış sayılacak.
Yurtdışında doğan ve ikamet edenler ile kanuni rüşt yaşına kadar yabancı bir ülkeye gitmiş olanlardan vatandaşlığı kazanan Türk vatandaşları, askerlik mükellefiyetlerini 38 yaşını tamamladıkları yılın sonuna kadar yerine getirebilecek veya tabiyetinde bulundukları ülkede askerlik yapmış olduklarını belgeleyerek mükellefiyetlerini yerine getirmiş sayılacaklar. Bunların 38 yaş sonuna kadar askerlikleri ertelenmiş kabul edilecek.
İZİN, İSTİRAHAT VE HAVA DEĞİŞİMİ
İzin, İstirahat veya hava değişimine gönderilecek olan erbaş ve erlerin ne kadar süreyle izinli, istirahati veya hava değişimli olduklarını gösterir belge birlik komutanlıklarınca yükümlülere elden verilecek. Bu izinlerin dışında izin vermeye, Genelkurmay Başkanlığının teklifi ve Milli Savunma Bakanlığının uygun görüşü üzerine Bakanlar Kurulu yetkili sayılacak. Bu izinlerin askerlik hizmetinden sayılıp sayılmayacağı Bakanlar Kurulu kararında gösterilecek.
TSK'de koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında çevre sağlığı, kişisel sağlık ve hijyen, ilk yardım, bağışıklama, bulaşıcı hastalıklar ile tütün ve madde kullanımının önlenmesi, iş sağlığı ve güvenliği, okul sağlığı, sağlıklı beslenme, barınma ve giyinme, fiziksel performans ve etkinliklerin artırılması ile koruyucu sağlık hizmetlerine ilişkin diğer tedbirler alınacak.
Subay, astsubay, uzman jandarma, sivil personel, askeri öğrenciler, erbaş ve erler ile bunların adayları sağlık açısından, göreve uyarlık ve elverişlilik ile periyodik veya zorunlu kontrollere ya da sağlık raporu kontrolüne tabi tutulabilecek.
Kıta, karargah ve askeri kurum tabipleri kadrolarda gösterilecek. Kadroda gösterilen tabip mevcut değilse aynı yerdeki diğer kıta, karargah veya askeri kurumlarda görevli bir tabip veya Sağlık Bakanlığı tarafından görevlendirilecek.
Subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlar ile sivil personel, hastalıklarını bizzat veya başka bir vasıta ile amirlerine bildirecek. Amirler öncelikle kendi kıta, karargah ve askeri kurumlarının tabiplerine gönderecek. Acil durumlarda Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümleri saklı olacak.
TSK mensuplarından genel sağlık sigortalısı sayılmayanlar ile genel sağlık sigortası kapsamındaki sağlık hizmetlerinden bakmakla yükümlü olan kişi sıfatıyla yararlanması mümkün bulunmayanların muayene ve tedavi masrafları ile tedavilerine bağlı nakil ve sevk giderleri, ilgisine göre Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı bütçesinden karşılanacak.
MUAYENE VE TEDAVİ EDİLEBİLECEKLER
Kanunda, askeri sağlık kurum ve kuruluşlarında sivil hastalar için ayrılan kontenjana tabi olmaksızın muayene ve tedavi edilebilecekler de şöyle sıralandı:
- Subay, astsubay, uzman jandarma, sivil personel, uzman erbaşlar ve bunların emeklileri ile kendi özel kanunlarında belirtilen yükümlülüklerini tamamlayarak istifa eden veya emeklilik mevzuatı gereği, diğer şartları sağlamalarına rağmen yaşla ilgili şartları sağlamamaları nedeniyle emeklilik haklarını elde edemeden ayrılanlar ve vefat etmiş olsalar dahi bunların eş, üst soy, alt soy, erkek ve kız kardeşleri, evlat edinen ve evlatlık ile üvey çocukları.
- Harp ve vazife malullüğünü gerektiren sebeplerden dolayı ölen yedek subay, erbaş ve erlerin aylık almaya müstahak dul ve yetimleri.
- Harp ve vazife malulü yedek subay, erbaş ve erlerle bunların sağlık hizmetinden yararlanabilecek aile fertleri ile dul ve yetimleri.
- SGK tarafından vazife malullüğü aylığı bağlanan ve bu nedenle okullarından ilişiği kesilen harp okulları, üniversite ve yüksekokullar ile astsubay meslek yüksekokulları ve GATA Komutanlığına bağlı fakülte ve yüksekokullarda öğrenimde bulunan askeri öğrenciler ile bunların sağlık hizmetlerinden yararlanabilecek aile fertleri, uzun süreli tedavi gerektiren hastalıklar nedeniyle okulları ile ilişkileri kesilenlerden ilişkilerinin kesilmesine neden olan sağlık sorunu giderilinceye kadar tedavisi devam eden askeri öğrenciler.
- TSK'den ayrılan sözleşmeli subay, astsubay, uzman erbaşlar, sözleşmeli erbaş ve erler ile kendi özel kanunları gereği sağlık hizmetinden yararlanabilecek aile fertleri.
-İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre şeref aylığı alan kişiler ile bunların eşleri.
-TSK adına öğrenim görmek üzere temel ve intibak eğitimine tabi tutulanlardan Emekli Sandığı Kanunu'na göre vazife malulü sayılarak aylık bağlananların kendileri ve bunların sağlık hizmetlerinden yararlanabilecek aile fertleri ve bu şekilde temel ve intibak eğitimine tabi tutulanlardan vazife malulü sayılmalarını gerektiren sebeplerle hayatını kaybedenler üzerinden dul veya yetim aylığı almakta olanların kendileri."
Yabancı devletlerin silahlı kuvvetler mensupları ve bunların bakmakla yükümlü oldukları kişiler, Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla uluslararası antlaşmalar ile taraflar arasındaki ikili anlaşmalarda yer alan hükümler doğrultusunda sağlık hizmetlerinden yararlandırılacak. Bunların dışında kalan yabancı uyruklu hastalar ise yine aynı kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla ve sivil hastalara tanınan kontenjanlar dahilinde sağlık hizmetlerinden yararlanacak.